Nông dân Trung Quốc điêu đứng vì hạn hán kỷ lục

Giống các thế hệ đi trước, sinh kế của gia đình chị Zhang Yue phụ thuộc rất nhiều vào Bà Dương, hồ nước ngọt lớn nhất Trung Quốc. Họ thường kiếm được 60.000 nhân dân tệ (8.700 USD) mỗi năm dựa vào công việc trồng lúa, ngô và vừng ở ven hồ Bà Dương. Số tiền này đủ nuôi sống gia đình 6 người.

Tuy nhiên, vào năm nay, thu nhập của họ dự kiến sẽ mất đi một nửa vì đợt nắng nóng dữ dội đã gây ra hạn hán kỷ lục trên 20 tỉnh thành khắp cả nước.

Hồ Bà Dương và các vùng đất ngập nước xung quanh là nguồn tưới tiêu quan trọng cho tỉnh Giang Tây, một trong những trung tâm trồng lúa của Trung Quốc.

Lượng nước trong hồ đang giảm bớt do tình trạng thiếu mưa trên khắp miền nam Trung Quốc kể từ tháng 7. Vào cuối tháng 6, diện tích nước trong hồ là 3.331m2 nhưng nó đã giảm xuống chỉ còn 727m2 vào tuần trước.

Nông dân Zhang nói: "Tôi chưa bao giờ chứng kiến hạn hán ở mức độ như thế này. Các ao và hồ chứa gần đó đã khô cạn".

Các nhà khoa học dự đoán, các hình thái thời tiết cực đoan tại Trung Quốc sẽ ngày càng trở nên phổ biến hơn do tác động của biến đổi khí hậu.

Vụ thu hoạch mùa thu chiếm 3/4 sản lượng ngũ cốc của Trung Quốc. Vụ đầu tiên trong 3 vụ lúa của Trung Quốc được thu hoạch trong điều kiện bình thường, và vụ lúa thứ 2 hiện đang bước vào giai đoạn trổ bông, trong khi vụ mùa cuối đang trong giai đoạn tăng trưởng.

Cả 2 vụ mùa thứ 2 và thứ 3 đều rất nhạy cảm với nhiệt độ và lượng mưa.

Nỗi lo về một vụ mùa thất thu đang đè nặng lên Zhang. Ở làng của chị, ruộng lúa, nương ngô, ruộng nuôi tôm cá đều thiếu nước. Cái nóng gay gắt của mùa hè cũng đã gây ra sự xâm nhập của những loại sâu bệnh hiếm gặp.

Zhang nói: "Không có một giọt mưa nào kể từ tháng 7, và chúng tôi chỉ có thể trông chờ vào một chút sương vào buổi sáng. Nhiệt độ quá cao khiến thuốc trừ sâu không có tác dụng, và vấn đề sâu bệnh trở nên đặc biệt nghiêm trọng".

Sản lượng ngũ cốc ở Giang Tây, cùng với các tỉnh khác ở trung và hạ lưu lưu vực sông Dương Tử như Hồ Nam và An Huy, đang đối diện với nguy cơ sụt giảm cao nhất. Nhưng các tỉnh khác cũng bị ảnh hưởng, bao gồm Tứ Xuyên, Hồ Bắc, Hà Nam và Quý Châu.

Nông dân Li Ge, ở Yugan, phía bắc Giang Tây, cho biết hạn hán chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến sản lượng gạo năm nay.

"Chúng tôi phải chi rất nhiều tiền để chống hạn hán. Giá phân bón tăng từ 115 tệ năm ngoái lên 200 tệ năm nay", ông Li lo ngại.

Trong những năm trước, ông Li kiếm được 400-500 tệ mỗi mẫu (tương đương 0,66ha theo quy chuẩn của Trung Quốc), nhưng vào năm nay ông ước tính chỉ thu về được 200 tệ/mẫu.

Tại nhiều địa phương ở Trung Quốc, cuộc chiến chống hạn hán đang diễn ra cấp tập. Nhiều nơi đầu tư ngân sách lớn để bơm nước từ các con sông tới tưới tiêu trên cánh đồng.

Các chuyên gia cho biết, việc Trung Quốc giảm sản lượng thu hoạch nông nghiệp trong năm nay có thể sẽ không gây ra biến động lớn cho giá lương thực toàn cầu. Trung Quốc có thể tăng nhập lương thực nước ngoài nhưng họ vẫn còn kho dự trữ khá dồi dào trong nước, từ đó họ vẫn có khả năng bình ổn giá cả.

Tuy nhiên, thông tin này cũng không đủ để xoa dịu nỗi lo của Zhang, người đang phải vật lộn tìm cách đối phó với nguồn thu nhập chắc chắn giảm trong năm nay. Chị còn phải trang trải chi tiêu nuôi cả gia đình, cũng như mua phân bón cho mùa vụ kế tiếp.

"Tôi chắc chắn sẽ phải vay mượn từ người thân. Rất nhiều hộ gia đình đang chật vật mưu sinh", chị nói.