Những kịch bản có thể xảy ra trong đêm bầu cử tổng thống Mỹ

Bầu cử tổng thống ở Mỹ đang bước vào giai đoạn nước rút khi chỉ còn 4 ngày nữa là tới ngày bầu cử. Cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm nay giữa Tổng thống đương nhiệm Donald Trump và ứng viên Dân chủ Joe Biden được đánh giá là một trong những cuộc bầu cử gây nhiều tranh cãi nhất và diễn ra trong hoàn cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát mạnh.

Đại dịch Covid-19 là một trong những nguyên nhân chính khiến số người bỏ phiếu sớm trong cuộc bầu cử năm nay tăng kỷ lục. Gần 1 tuần trước ngày bầu cử, hơn 80 triệu cử tri đã bỏ phiếu, tương đương hơn một nửa số phiếu bầu năm 2016. Việc cử tri bỏ phiếu qua thư tăng kỷ lục do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 có thể kéo theo việc người dân Mỹ sẽ chưa thể biết ai là chủ nhân tiếp theo của Nhà Trắng vào đêm bầu cử.

Florida nắm “chìa khóa”

Florida là một trong những bang chủ chốt có thể quyết định kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm nay ở Mỹ. Theo khảo sát, ứng viên Dân chủ Joe Biden hiện dẫn trước Tổng thống đương nhiệm Donald Trump của đảng Cộng hòa với tỷ lệ 45% và 42%. "Nếu khảo sát đó là đúng, các bạn có thể gọi tên người chiến thắng trong đêm bầu cử. Nếu ông Biden giành chiến thắng ở Florida, điều đó có nghĩa là cánh cửa chiến thắng bằng phiếu đại cử tri của ông Trump còn rất hẹp", Michael McDonal, giáo sư về khoa học chính trị tại Đại học Florida, nhận định.

Lịch sử cho thấy, cuộc đua ở Florida rất sít sao và thường mất nhiều thời gian mới ngã ngũ do các vấn đề liên quan đến kiểm phiếu. Để khắc phục điều này, bang Florida đã có một số điều chỉnh về quy định kiểm phiếu, trong đó cho phép bắt đầu kiểm phiếu trước ngày bầu cử gần một tháng thay vì chờ cho đến khi tất cả các điểm bỏ phiếu đóng cửa vào cuối ngày bầu cử. Với thay đổi này, Florida hoàn toàn có thể công bố kết quả kiểm phiếu bầu sớm ngay khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa, trong khi tiếp tục kiểm phiếu bầu trực tiếp trong ngày. Người dẫn đầu có thể thay đổi trong quá trình kiểm phiếu, song việc công bố sớm kết quả kiểm phiếu sẽ mang lại lợi thế đáng kể cho người thắng cuộc.

"Ngả xanh" hay "ảo giác đỏ"

Theo truyền thống, cử tri Mỹ có thể trắng đêm trong ngày bầu cử để theo dõi kết quả xem ai sẽ trở thành tổng thống tiếp theo của họ. Tuy nhiên, với tính chất đặc biệt của cuộc bầu cử năm nay, đêm bầu cử có thể mới chỉ là bắt đầu mà không phải là kết thúc cho quá trình xác định ai là tổng thống Mỹ tiếp theo. Thậm chí, những dữ liệu đưa ra có thể khiến họ lầm tưởng về người chiến thắng. Các nhà nghiên cứu gọi hiện tượng này là "ngả xanh" trong khi các nhóm ủng hộ Dân chủ gọi đó là "ảo giác đỏ".

Hiện tượng đó là khi ứng viên Dân chủ Joe Biden có thể chiếm ưu thế về phiếu bầu sớm qua thư, tuy nhiên, việc kiểm phiếu qua thư có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn do do quá trình vận chuyển qua bưu điện, do vậy một phần kết quả kiểm phiếu công bố đêm bầu cử có thể không bao gồm số lượng lớn phiếu bầu qua thư. Nói cách khác, kết quả công bố đêm bầu cử có thể cho thấy ông Trump trên đà chiến thắng mặc dù kết quả kiểm phiếu càng về sau càng nghiêng về ứng viên Biden.

Đó là kịch bản mà Hawkfish - công ty chuyên theo dõi các dữ liệu chính trị của tỷ phú Michael Bloomberg - từng đưa ra. Thực tế, quy trình kiểm phiếu ở các bang không hoàn toàn giống nhau. Phần lớn các bang sẽ bắt đầu kiểm phiếu sớm nhất từ buổi sáng ngày bầu cử, trong khi có những bang chờ đến khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa mới bắt đầu kiểm phiếu. Tuy nhiên, có một số bang cho phép kiểm phiếu trước ngày bầu cử. Theo khảo sát của Hawkfish, khoảng một tuần trước bầu cử, hơn một nửa số phiếu bầu qua thư tại các bang như Florida, North Carolina và New Mexico là của cử tri Dân chủ.

Không công nhận kết quả bầu cử

Một số nhóm hoạt động bày tỏ lo ngại về kịch bản Tổng thống Donald Trump có thể sẽ không công nhận kết quả bầu cử với cáo buộc đảng Dân chủ gian lận bầu cử. Bản thân ông Trump nhiều lần đề cập đến việc bỏ phiếu qua thư sẽ làm tăng nguy cơ gian lận bầu cử. Ông cũng từng đề cập đến khả năng cuộc bầu cử năm nay sẽ kết thúc bằng phán quyết của tòa án.

Trả lời phỏng vấn mới đây, ông Trump nói: "Tôi nhìn thấy hàng nghìn lá phiếu bị vứt vào thùng rác và các bạn thấy lá phiếu của quân đội cũng bị vứt vào sọt rác. Họ theo dõi chiến dịch tranh cử của tôi và bị bắt quả tang. Thế rồi họ cố hạ bệ một tổng thống đương nhiệm được bầu hợp lệ, còn bạn hỏi liệu tôi có chấp nhận chuyển giao quyền lực hòa bình? Câu trả lời là có, tôi sẽ làm vậy. Nhưng tôi muốn một cuộc bầu cử trung thực, và những người khác cũng vậy. Tôi muốn giành chiến thắng”.

Một số nhà quan sát cho rằng, nếu không công nhận kết quả bầu cử, cho rằng có gian lận, ông Trump có thể sẽ triển khai Vệ binh quốc gia để buộc ngừng hoạt động kiểm phiếu.