Nhật Bản hợp tác với Việt Nam đào tạo nhân tài chip bán dẫn, AI

Nhân dịp kỷ niệm 52 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Nhật Bản - Việt Nam (21/9/1973 – 21/9/2025), Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki ngày 19/9 đã tổ chức buổi họp báo về các hoạt động hợp tác giữa 2 nước.

Theo nhà ngoại giao, từ năm 2023, Nhật Bản và Việt Nam đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới. Ông bày tỏ sự vui mừng vì trong thời gian qua mối quan hệ giữa 2 nước đã trở nên ngày càng sâu sắc hơn.

Ông nhắc về chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru vào tháng 4 và gặp gỡ các quan chức cao cấp của Việt Nam. Thủ tướng Nhật Bản khẳng định rằng Việt Nam là đối tác quan trọng, không thể thay thế đối với Nhật Bản, cũng như ủng hộ sự hợp tác với Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Trong thời gian qua, Việt Nam và Nhật Bản đã đạt được tiến triển rất lớn trong tất cả các lĩnh vực như khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, xây dựng hạ tầng chiến lược, năng lượng, môi trường, cải thiện môi trường đầu tư.

Theo ông, về lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, trí tuệ nhân tạo, công nghệ, đây là những lĩnh vực mà 2 chính phủ xác định là trụ cột quan trọng để tập trung hợp tác phát triển trong quan hệ giữa 2 nước, cũng như đóng góp cho sự phát triển của Việt Nam.

Trong lĩnh vực chíp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI), hai bên đã bắt đầu có hợp tác trong các nghiên cứu quốc tế và đã có những kết quả ban đầu. Về ngành bán dẫn, các trường đại học của Nhật Bản đã có hợp tác với đại học Việt Nam liên quan tới lĩnh vực này. Nhật Bản cam kết sẽ hỗ trợ đào tạo, hợp tác nghiên cứu quốc tế chung với các nghiên cứu sinh Việt Nam trong lĩnh vực bán dẫn.

Bên cạnh đó, trường Đại học Việt - Nhật cũng sẽ mở chương trình đào tạo công nghệ, kỹ thuật chip bán dẫn ở bậc đại học từ tháng 10 để đào tạo cho sinh viên Việt Nam.

Trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) đang hợp tác với chuyên gia hàng đầu của phía Tokyo để hợp tác và tiếp nhận đào tạo sinh viên Việt Nam trong ngành này.

Ngoài ra, trong lĩnh vực chuyển đổi xanh, 2 nước đã cùng nhau triển khai khoảng 15 dự án đầu tư với tổng đầu tư khoảng 20 tỷ USD bao gồm năng lượng tái tạo như điện gió ngoài khơi, nhiệt điện khí. Đây là lĩnh vực mà Nhật Bản rất chú trọng, quan tâm trong hợp tác giữa 2 nước.

Về hợp tác kinh tế và thương mại, 2 nước đã có những bước tiến rất lớn. Đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam đạt 80 tỷ USD tính theo lũy kế, kim ngạch thương mại giữa 2 nước đạt gần 50 tỷ USD. Có hơn 2.000 doanh nghiệp Nhật Bản đang đầu tư ở Việt Nam.

Về hợp tác an ninh quốc phòng, Nhật Bản cam kết sẽ tiếp tục đồng hành với Việt Nam vì mục tiêu đảm bảo hòa bình, ổn định trong khu vực và trên thế giới.

Ngoài các hợp tác cấp cao giữa chính phủ, quốc hội, các hoạt động ngoại giao nhân dân giữa 2 quốc gia cũng chứng kiến những thành tựu quan trọng, nhằm giúp 2 nước xích lại gần nhau. Hai nước sẽ có những hoạt động xúc tiến du lịch, hợp tác về văn hóa, thể thao trong thời gian tới.

Nhật Bản sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam về mô hình chính quyền 2 cấp

Với chủ trương cải cách của ban lãnh đạo Việt Nam, chính phủ Nhật Bản cam kết tiếp tục có sự hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm và hỗ trợ cho quá trình này, cũng như góp phần vào mục tiêu phát triển kinh tế của Việt Nam.

Nhật Bản đánh giá rất cao các nỗ lực cải cách gần đây của Việt Nam khi các thủ tục hành chính đã được đơn giản hóa, cũng như quá trình ra quyết định đã trở nên nhanh chóng hơn.

Liên quan tới việc Việt Nam chuyển sang mô hình chính quyền 2 cấp trong thời gian qua, Đại sứ cho biết Nhật Bản từ lâu áp dụng mô hình này với cơ cấu vận hành hiệu quả. Ông khẳng định, Nhật Bản sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm về lĩnh vực này với Việt Nam trong thời gian tới.

Về mục tiêu của Việt Nam nhằm trở thành nước phát triển vào năm 2045, Đại sứ Nhật Bản đánh giá đây là dấu mốc quan trọng và to lớn. Ông nhận định, để hướng tới mục tiêu trên, Việt Nam đã thực hiện cải cách mạnh mẽ trong thời gian qua và Nhật Bản đánh giá cao điều đó.

Theo ông, Việt Nam trong thời gian tới sẽ cần có những trụ cột cần tập trung để đạt được mục tiêu tham vọng trên.

Thứ nhất, về nhân lực, nhân tài, Việt Nam cần đào tạo nguồn lao động chất lượng cao.

Thứ hai, Việt Nam cần tạo ra môi trường thuận lợi hơn nữa để thu hút đầu tư nước ngoài, nâng cao năng suất lao động để gia tăng nội lực. 

Thứ ba là về khoa học công nghệ, với trọng tâm là phát triển và ứng dụng công nghệ mới, đặc biệt là trong lĩnh vực AI và chuyển đổi số. 

Đại sứ Nhật Bản đã gửi lời chúc mừng Việt Nam kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8 và Quốc khánh 2/9. Theo ông, Việt Nam đã có một giai đoạn phát triển rất mạnh mẽ và còn tiềm năng rất lớn trong tương lai.

"Hành trình 80 năm qua của Việt Nam không bằng phẳng, dễ dàng, nhưng dân tộc Việt Nam luôn giữ vững tinh thần đoàn kết, hướng tới mục tiêu tự do và độc lập. Bên cạnh đó, người Việt Nam luôn hướng tới hòa bình, hợp tác với các nước và đã phát triển mạnh mẽ và năng động như hiện tại", ông nhấn mạnh.

Nhật Bản tiếp tục mong muốn đồng hành với Việt Nam để "viết nên câu chuyện hòa bình" dựa trên mục tiêu cốt lõi hướng tới "độc lập, tự do, hạnh phúc", ông khẳng định.