Nhật Bản: Dân số giảm, 450 trường đóng cửa mỗi năm vì không có học sinh

Khi Eita Sato và Aoi Hoshi hoàn thành lễ tốt nghiệp trung học cơ sở, hai em trở thành những học sinh cuối cùng của trường Yumoto ở một vùng núi phía bắc Nhật Bản. Ngôi trường 76 tuổi sẽ đóng cửa vĩnh viễn khi năm học kết thúc vì không còn ai theo học.

"Chúng cháu đã nghe tin đồn về việc đóng cửa trường học vào năm thứ hai trung học, nhưng cháu không tưởng tượng được điều đó sẽ thực sự xảy ra. Cháu đã bị sốc", Eita, 15 tuổi, cho biết.

Khi tỷ lệ sinh của Nhật Bản giảm nhanh hơn dự kiến, tốc độ trường học đóng cửa cũng tăng lên, đặc biệt là ở các vùng nông thôn như Ten-ei, ở tỉnh Fukushima.

Thủ tướng Kishida Fumio đã cam kết tung ra "các biện pháp chưa từng có" để tăng tỷ lệ sinh, bao gồm tăng gấp đôi ngân sách cho các chương trình liên quan đến trẻ em, đồng thời cho biết việc duy trì môi trường giáo dục là rất quan trọng. Tuy nhiên, việc đảo ngược xu hướng còn nhiều thách thức.

"Nếu chúng ta cứ để yên mọi thứ như vậy, đất nước này sẽ biến mất", bà Mori nhận định.

Trả lời Bloomberg, cố vấn của Thủ tướng Kishida Fumio, bà Masako Mori, hồi tháng 3 cảnh báo rằng, Nhật Bản sẽ có thể bị "biến mất" nếu nước này không có biện pháp khắc phục tỷ lệ sinh giảm mạnh trong những năm qua.

Số trẻ sinh ra vào năm 2022 giảm xuống dưới mức 800.000 bé, thấp kỷ lục kể từ khi Nhật Bản bắt đầu thống kê. Con số này bằng một nửa so với số người qua đời trong năm 2022, ở mốc 1,58 triệu. Tốc độ giảm dân ở Nhật Bản đang nhanh hơn 8 năm so với dự kiến trước đó, khiến cho hàng loạt ngôi trường công ở các vùng nông thôn đối mặt tình trạng thiếu học sinh.

Thống kê của chính phủ cho biết, mỗi năm 450 trường ở Nhật Bản phải đóng cửa vì không có trẻ nhập học. Từ năm 2002 tới 2020, gần 9.000 trường học phải đóng cửa vĩnh viễn. Điều này khiến cho các khu vực ở nông thôn càng thêm khó khăn trong việc thu hút cư dân mới tới định cư, vì trường học là một trong những yếu tố quan trọng với một gia đình trẻ.

Các chuyên gia cảnh báo rằng việc đóng cửa trường học ở nông thôn sẽ làm gia tăng sự chênh lệch giữa các khu vực trên cả nước và khiến các vùng sâu vùng xa chịu nhiều áp lực hơn.

Touko Shirakawa, giảng viên xã hội học tại Đại học nữ sinh Sagami cho biết: "Việc đóng cửa trường học có nghĩa là cộng đồng sẽ trở nên không bền vững (cho việc định cư)".

Chính quyền Ten-ei sẽ thảo luận về việc tái sử dụng trường học sắp bị đóng cửa. Ở các vùng khác của Nhật Bản, các trường học đóng cửa đã trở thành nhà máy rượu hoặc bảo tàng nghệ thuật.

Aoi, người mơ ước trở thành giáo viên mẫu giáo ở quê nhà, sẽ học ở một trường khác với Eita bắt đầu từ tháng 4.

"Cháu không biết liệu có đứa trẻ nào trong làng khi cháu thành giáo viên hay không. Nhưng nếu có, cháu muốn trở lại quê làm việc", Aoi nói.