Ngành công nghiệp "tỷ đô" của Australia lao đao vì Trung Quốc

Jarrad White, một doanh nhân trong ngành sản xuất rượu vang của Australia, đã mất hơn một thập niên để gây dựng đế chế kinh doanh của mình ở Trung Quốc. Tuy nhiên, chỉ trong vài tháng, đế chế này lao dốc. Vấn đề không phải do chất lượng vườn nho của ông ở McLaren Vale - một trong những khu vực trồng nho nổi tiếng của Australia. Vấn đề là do căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Australia.

White đã sinh sống ở Thượng Hải vài năm trở lại đây, thiết lập một mạng lưới phân phối để bán sản phẩm rượu vang Jarressa Estate của mình tại thị trường Trung Quốc, nơi mà nhu cầu rượu ngoại trong giới trung lưu ngày càng lớn. Tính đến giữa năm 2020, hơn 96% sản phẩm của Jaressa Estate tiêu thụ tại thị trường Trung Quốc, khoảng 7 triệu chai/năm. Tuy nhiên, hồi tháng 11, Bắc Kinh công bố áp thuế lên rượu vang Australia sau cuộc điều tra chống bán phá giá. White cho biết, kể từ đó công ty của ông không bán được chai rượu nào ở Trung Quốc.

Hiện hàng trăm nghìn chai rượu Jarressa Estate đang chất đầy ở một nhà kho ở Adelaide chờ đến khi Trung Quốc dỡ bỏ thuế. "Nó ảnh hưởng rất lớn đến chúng tôi. Chúng tôi có rất nhiều đơn hàng cần phải giao, điều đó khiến chúng tôi rơi vào tình huống oái oăm", ông White nói. White không phải là người duy nhất bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế của Trung Quốc. Hàng trăm nhà sản xuất rượu vang của Australia cũng đang phải đối mặt với một tương lai bấp bênh sau khi đầu tư mạnh vào thị trường Trung Quốc.

Australia là nước xuất khẩu rượu vang lớn thứ 5 thế giới. Hàng năm, ngành rượu vang đóng góp tới 35 tỷ USD cho kinh tế Australia. Trung Quốc được coi là thị trường tiêu thụ rượu vang lớn nhất của Australia.

Tuy nhiên, kim ngạch xuất khẩu rượu của Australia sang Trung Quốc giảm xuống gần về 0 trong tháng 12/2020, số liệu thống kê ngành cho biết. Tổng kim ngạch xuất khẩu rượu vang Australia sang Trung Quốc cả năm 2020 giảm 14% xuống còn khoảng 1 tỷ đô la Australia (khoảng 790 triệu USD). Thậm chí trước khi Trung Quốc áp thuế, ngành rượu vang Australia đã phải trải qua một năm khó khăn. Thời tiết bất lợi ảnh hưởng đến năng suất của các vườn nho. Trong khi đó, đại dịch Covid-19 khiến lượng đơn hàng từ Trung Quốc và một số thị trường khác giảm.

Nhiều nhà sản xuất rượu ở Australia bắt đầu cho rằng, chính sách đánh thuế chỉ là một đòn trả đũa chính trị của Trung Quốc. Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Australia đã xấu đi nhanh chóng kể từ đầu năm ngoái sau khi Thủ tướng Australia Scott Morrison kêu gọi một cuộc điều tra quốc tế về nguồn gốc của Covid-19. Đề nghị này khiến Bắc Kinh tức giận. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc gọi phát ngôn này của ông Morrison là "thiếu trách nhiệm" trong khi Đại sứ Trung Quốc tại Australia Chen Jingye công khai cảnh báo những hệ quả đến quan hệ thương mại giữa hai nước. Không lâu sau cảnh báo đó, hàng loạt hàng xuất khẩu của Australia, trong đó có gỗ, thịt bò, than đá, rượu vang, bắt đầu gặp khó khăn khi vào thị trường Trung Quốc.