Australia có thể hủy bỏ thỏa thuận "Vành đai, con đường" với Trung Quốc

News.com.au đưa tin, thỏa thuận mà bang Victoria của Australia ký với Trung Quốc để cho Bắc Kinh tham gia vào chương trình xây dựng cơ sở hạ tầng trị giá hơn 1 nghìn tỷ đô la Australia nhiều khả năng sẽ bị hủy bỏ trong vài tuần tới.

Đây là biên bản ghi nhớ mà chính quyền Thủ hiến Victoria Daniel Andrews đã ký với Bắc Kinh hồi năm 2018 mà không thông qua Canberra. Động thái "vượt mặt" chính phủ Australia của bang Victoria đã gây ra nhiều tranh cãi khi nó làm dấy lên lo ngại về hiện diện và tầm ảnh hưởng của Bắc Kinh với các công trình quan trọng của bang.

Trong thời gian qua, chính phủ ông Morrison đã có một số động thái được xem là phát đi tín hiệu về việc hủy bỏ dự án hợp tác với Trung Quốc.

Năm ngoái, Australia thông qua luật mới cho phép chính phủ Canberra có quyền hủy bỏ bất cứ thỏa thuận cấp bang hoặc cấp địa phương hợp tác với nước ngoài mà Canberra xem là "không phù hợp với chính sách đôi ngoại liên bang". Theo quy định, tất cả các bang, bao gồm Victoria, sẽ có hạn chót tới 10/3 để cung cấp cho chính phủ liên bang thông tin về tất cả các thỏa thuận được ký kết với nước ngoài.

Trả lời Herald Sun, ông Morrison cho biết ông không nhận thấy bất cứ lợi ích nào từ thỏa thuận giữa bang Victoria với Trung Quốc. "Tôi không thấy lợi ích nào hết. Nếu có lợi ích, thì chúng là gì và cái giá phải trả cho chúng là gì? Tôi không có câu trả lời cho những câu hỏi đó vào lúc này, nhưng quá trình xem xét những thỏa thuận sẽ được tiến hành", ông Morrison cho hay.

Ông Morrison cho biết chính sách liên bang sẽ chi phối quan hệ đối ngoại. "Đó là một nguyên tắc rất quan trọng. Phải có sự nhất quán khi chính phủ quốc gia này giao dịch với các chính phủ quốc gia khác", ông nhận định.

Ông Morrison cũng ám chỉ với bang Victoria rằng thỏa thuận trên khó có thể được thực hiện.

Cuối năm ngoái, Trung Quốc từng viện dẫn đạo luật của Australia là một trong 14 điều khiến Bắc Kinh không hài lòng với Canberra.

Nếu thỏa thuận giữa bang Victoria và Trung Quốc bị hủy bỏ, nó được cho sẽ khiến quan hệ giữa Bắc Kinh và Canberra thêm xấu đi. Căng thẳng giữa 2 nước đã leo thang dồn dập từ năm ngoái kể từ khi Australia kêu gọi mở cuộc điều tra quốc tế độc lập về nguồn gốc của dịch. Bắc Kinh không hài lòng với động thái này và có các động thái cấm nhập khẩu, áp thuế với hàng hóa Australia.

Tuy Thủ hiến Andrews cho rằng thỏa thuận với Trung Quốc sẽ mang lại việc làm cho người dân Victoria và tăng cường hoạt động thương mại, nhưng một khảo sát gần đây cho thấy phần lớn người dân muốn chính quyền bang rút khỏi thỏa thuận gây tranh cãi này.