Nga, NATO đối lập về kế hoạch đưa quân tới Ukraine

Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte hôm 4/9 nói rằng Nga không có quyền phủ quyết về việc liệu các nước phương Tây có thể triển khai quân đội tới Ukraine như một phần của các đảm bảo an ninh, nếu thỏa thuận ngừng bắn đạt được hay không.

Tổng thư ký NATO tuyên bố Ukraine là quốc gia có chủ quyền và Nga không thể đưa ra quyết định về việc triển khai lực lượng quân sự nước ngoài tại Ukraine.

"Nếu Ukraine muốn có lực lượng bảo đảm an ninh tại Ukraine để hỗ trợ một thỏa thuận hòa bình, điều đó tùy thuộc vào họ. Không ai khác có thể quyết định về điều đó", ông Rutte phát biểu trong chuyến thăm Prague.

Các nhà lãnh đạo của “liên minh các nước sẵn sàng hành động” do Pháp và Anh dẫn đầu sẽ họp vào ngày 4/9 để thống nhất sự đóng góp cho các cam kết an ninh đã được lên kế hoạch.

Nga nhiều lần kiên quyết phản đối việc triển khai quân đội phương Tây ở Ukraine như một phần của giải pháp hòa bình tiềm năng.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova ngày 4/9 tuyên bố Moscow không có kế hoạch thảo luận về bất kỳ khả năng triển khai binh sĩ nước ngoài nào tại Ukraine dưới bất kỳ hình thức nào và Moscow coi đây là điều “không thể chấp nhận được”.

“Nga sẽ không thảo luận về bất kỳ hình thức can thiệp quân sự nước ngoài nào tại Ukraine, vì điều đó về bản chất là không thể chấp nhận được và làm ảnh hưởng tới an ninh”, bà Zakharova nhấn mạnh trong buổi họp báo thường kỳ.

Bà đưa ra bình luận sau phát biểu của Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen về kế hoạch cử binh sĩ châu Âu tới Ukraine.

Trong cuộc phỏng vấn với Financial Times ngày 31/8, bà von der Leyen cho biết châu Âu đang xây dựng “kế hoạch khá chi tiết” về việc triển khai lực lượng đa quốc gia tới Ukraine như một phần của các bảo đảm an ninh hậu xung đột, với sự hậu thuẫn của năng lực Mỹ.

Lực lượng này sẽ là một phần của “liên minh các nước sẵn sàng hành động” do Pháp, Anh và Đức dẫn đầu cùng hơn 20 quốc gia khác để thực thi bất kỳ lệnh ngừng bắn nào trong tương lai tại Ukraine.

Theo đó, kế hoạch triển khai có thể bao gồm hàng chục nghìn binh sĩ do châu Âu dẫn đầu, với sự hỗ trợ từ Mỹ, bao gồm các hệ thống chỉ huy, kiểm soát, cùng nguồn lực tình báo và giám sát.

Bà von der Leyen cho rằng một đảm bảo an ninh khác sau chiến sự phải là một quân đội Ukraine mạnh mẽ. Để đảm bảo điều này, bà nói EU “sẽ phải đóng góp” để tài trợ cho lực lượng này.

Tuy nhiên, Thủ tướng Đức Friedrich Merz sau đó tuyên bố Berlin không có kế hoạch điều lực lượng quân sự tới Ukraine và kế hoạch chỉ được xem xét khi có một lệnh ngừng bắn trong tương lai giữa Ukraine và Nga.

Mỹ cũng loại trừ việc triển khai binh sĩ Mỹ trên bộ tại Ukraine và tuyên bố sẽ đóng vai trò hỗ trợ, chứ không phải vai trò chủ đạo trong việc đảm bảo an ninh cho Ukraine.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Mỹ có thể hỗ trợ đường không như một phần trong thỏa thuận nhằm chấm dứt xung đột Ukraine. Hỗ trợ đường không có thể bao gồm nhiều hình thức như hệ thống phòng thủ tên lửa hoặc chiến đấu cơ nhằm thực thi vùng cấm bay.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 27/8 ca ngợi những nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm chấm dứt xung đột Ukraine là "rất quan trọng", đồng thời cho biết Moscow hy vọng những nỗ lực này sẽ được tiếp tục.

Tuy nhiên, ông Peskov cho biết việc triển khai quân đội châu Âu tại Ukraine đồng nghĩa với sự hiện diện của NATO tại đây, điều mà ông cho biết Nga đã muốn ngăn chặn ngay từ đầu. Vì vậy, theo ông Peskov, Nga phản đối các cuộc thảo luận về nỗ lực này của NATO.

Nga cho rằng Moscow nên là một trong những bên bảo đảm an ninh cho Ukraine và muốn khôi phục lại đề xuất đã được hai bên thảo luận vào năm 2022, ngay từ những tuần đầu của cuộc xung đột.

Tuy nhiên, Kiev bác bỏ đề xuất này, cho rằng điều đó sẽ trao cho Moscow quyền phủ quyết hiệu quả đối với bất kỳ sự hỗ trợ quân sự nào từ bên ngoài dành cho Ukraine.