Nga hay Ukraine chiếm lợi thế trong mùa đông khắc nghiệt?

Nhiệt độ lạnh giá, đôi khi có thể xuống tới -20⁰C, có thể cản trở hoạt động của vũ khí và thiết bị. Đạn dược có thể bị giảm độ chính xác và gặp lỗi nhiều hơn. Độ hao mòn trang thiết bị tăng, trong khi tuổi thọ pin giảm, gây thêm áp lực cho công tác bảo trì.

Máy bay không người lái (UAV), đặc biệt là những loại nhỏ như dòng DJI Mavic mà quân đội Ukraine đang sử dụng, sẽ khó hoạt động hơn khi gặp nhiệt độ thấp và gió tuyết, từ đó bị giảm năng lực giám sát.

Nhưng những điều kiện thời tiết mùa đông cũng làm hạn chế tính cơ động của các thiết bị hạng nặng như xe tăng và xe pháo. Thời tiết mùa đông có nguy cơ khóa chặt tiền tuyến.

Cả Ukraine và Nga đều lên dây cót

Cảnh vật mùa đông trơ trọi, phủ đầy tuyết trắng đòi hỏi những kiểu ngụy trang khác để tránh bị đối phương phát hiện. Ngoài ảnh hưởng lên thể chất như nguy cơ bỏng lạnh và hạ thân nhiệt, cái lạnh và ẩm ướt cũng có thể ảnh hưởng đến sĩ khí của binh sĩ, qua đó làm giảm hiệu quả chiến đấu.

Để đảm bảo thành công của các chiến dịch mùa đông, cả Ukraine và Nga đều phải chuẩn bị cả về mặt nhân sự và trang thiết bị. Điều này không đơn thuần là chuyển sang đồng phục giữ nhiệt mà còn bao gồm việc huấn luyện tác chiến vào mùa đông.

Với Ukraine, có lẽ những khó khăn lớn nhất không chỉ bao gồm cái lạnh mà còn cả rủi ro với cơ sở hạ tầng năng lượng vì việc thiếu điện đe dọa tới mọi thứ, từ thông tin liên lạc đến hoạt động của bệnh viện dã chiến. Nếu cơ sở hạ tầng năng lượng được bảo vệ, phía Ukraine khẳng định họ không thấy sẽ có khó khăn.

Người đứng đầu cơ quan tình báo quân sự Ukraine, ông Kyrylo Budanov, đã tuyên bố rằng mùa đông sẽ không ảnh hưởng đến cả phía Ukraine lẫn phía Nga vì cả hai đều đã quen với cái lạnh.

Đồng tình, Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine ở mặt trận phía Nam, Alexander Tarnavsky, chỉ ra rằng lực lượng Ukraine chủ yếu di chuyển bằng chân mà không có khí tài hạng nặng nên ít chịu tác động thời tiết. Quân đội Ukraine cũng đã chứng tỏ sự hiệu quả khi tác chiến theo các đơn vị bộ binh nhỏ, thường sử dụng các thiết bị hạng nhẹ.

Quan chức Nga cũng tuyên bố họ đã sẵn sàng cho chiến sự mùa đông trong lúc Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu đến thăm miền nam Donetsk.

Nga đã dành nhiều công sức để đảm bảo năng lực tác chiến ở nhiệt độ khắc nghiệt, như việc thường xuyên tập trận tại Bắc Cực. Các ấn phẩm quân sự chính thức cũng hay đề cập tới cách tác chiến mùa đông như Armeyskii Sbornik (tạp chí Tuyển tập Quân sự).

Có thể thấy, vì Nga đã dành nhiều sự quan tâm đến khả năng sẵn sàng chiến đấu trong mùa đông và Ukraine không lạnh như Bắc Cực, các điều kiện thời tiết sắp tới tại Ukraine không phải là trở ngại cho quân đội Nga trong chiến dịch quân sự.

Khoảng lặng chuẩn bị cho mùa xuân

Diễn biến trên chiến trường sẽ ra sao trong mùa đông tới và nơi nào sẽ xảy ra các trận đánh chính còn là yếu tố chưa rõ. Nhưng một điều chắc chán là cả hai bên đều sẽ cố tận dụng cơ hội để có lợi thế vào mùa xuân tới.

Bất chấp những thách thức, cuộc phản công của Ukraine nhiều khả năng vẫn sẽ tiếp tục, dù với tốc độ chậm hơn. Thay vì công kích quy mô lớn, Ukraine sẽ tập trung vào các trận đánh có mục tiêu hẹp để tạo tiền đề cho các cuộc tấn công lớn vào mùa xuân.

Chiến sự mùa đông giảm tốc cũng tạo cơ hội cho người Ukraine tích lũy kinh nghiệm sử dụng trang thiết bị do phương Tây cung cấp, tích hợp chúng vào đội hình để có các chiến thuật tốt hơn.

Có thông tin cho rằng Ukraine đã nhận được tất cả xe tăng M1 Abrams mà Mỹ hứa chuyển giao, cũng như nhiều loại xe bọc thép, hệ thống phòng không, máy bay không người lái (UAV) và hệ thống chống UAV.

Trong khi đó, phía Nga có thể sẽ tận dụng khoảng lặng tương đối của mùa đông để củng cố vị trí, thông qua việc thiết lập các bãi mìn và vành đai chướng ngại vật mới. Mùa đông cũng giúp tổ hợp công nghiệp quân sự của Nga bắt kịp sản xuất, cho phép họ giải quyết tình trạng thiếu hụt, bao gồm đạn dược.

Mục tiêu của Nga là có được các đơn vị trang bị đầy đủ bám trụ đằng sau các hàng rào phòng thủ vững chắc vào mùa xuân, cho phép họ đẩy lùi hiệu quả bất kỳ cuộc tấn công tiềm tàng nào của Ukraine.

Không giống nhiều đội quân trong lịch sử, Nga và Ukraine không có xu hướng đình chỉ xung đột trong mùa đông, bất chấp những thách thức mà thời tiết mang lại.

Thay vào đó, cả hai bên sẽ điều chỉnh chiến thuật để thích ứng với mùa đông khắc nghiệt ở Đông Âu. Mùa đông này mang đến cơ hội quý giá và bên nào tận dụng hiệu quả cơ hội này sẽ giành được lợi thế khi mùa xuân đến.