Nga gửi thông điệp cho Mỹ về kế hoạch thử vũ khí hạt nhân

"Chúng tôi vẫn chưa nhận được lời giải thích từ phía Mỹ vì cả Nga và Trung Quốc đều chưa tiến hành bất kỳ vụ thử hạt nhân nào", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với RT hôm 4/11.

"Hơn nữa, cả Moscow và Bắc Kinh đều nhấn mạnh rằng tất cả các quốc gia đều tuân thủ các cam kết của mình theo Hiệp ước Cấm Thử Hạt nhân Toàn diện”, ông Peskov nói thêm.

"Vì vậy, thật đáng tiếc, hiện tại chúng tôi không thể hiểu được ý của nhà lãnh đạo Mỹ", người phát ngôn Điện Kremlin nêu rõ.

Trước đó, người phát ngôn Điện Kremlin khẳng định Nga vẫn tiếp tục tuân thủ lệnh tạm dừng thử vũ khí hạt nhân hiện hành.

Ông Peskov cũng nhắc lại tuyên bố của Tổng thống Putin rằng, Nga sẽ hành xử tương xứng nếu bất kỳ quốc gia nào từ bỏ lệnh tạm dừng thử vũ khí hạt nhân.

Tuần trước, ngay trước cuộc gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Hàn Quốc, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông đã ra lệnh cho quân đội nối lại thử nghiệm hạt nhân ngay lập tức “trên cơ sở ngang bằng”, khởi động lại quy trình thử nghiệm vũ khí hạt nhân sau 33 năm ngừng, bởi vì “những quốc gia khác đang làm”.

Trả lời phỏng vấn trong chương trình “60 Minutes” của CBS hôm 2/11, Tổng thống Trump nói rằng việc ông chỉ thị quân đội lập tức tiến hành các vụ thử hạt nhân diễn ra sau khi ông nhận ra Mỹ không thể là quốc gia duy nhất không thực hiện thử nghiệm, dù đang nắm trong tay kho vũ khí khổng lồ.

“Chúng ta có nhiều vũ khí hạt nhân hơn bất kỳ quốc gia nào khác. Và tôi nghĩ chúng ta nên làm điều gì đó về giải trừ hạt nhân. Tôi đã thảo luận điều đó với cả Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Nga có rất nhiều vũ khí hạt nhân, và Trung Quốc sẽ có rất nhiều”, ông Trump nói.

Nhà lãnh đạo Mỹ nhấn mạnh, ông không muốn Washington là quốc gia duy nhất không thử vũ khí của mình.

Quyết định của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh Nga thông báo thử nghiệm tên lửa hạt nhân “tầm bắn không giới hạn” Burevestnik. Tuy nhiên, Điện Kremlin khẳng định đây không phải một vụ thử hạt nhân, đồng thời cảnh báo sẽ hành động tương tự nếu Washington tiến hành nổ thử hạt nhân.

Lần cuối cùng Mỹ tiến hành thử nghiệm hạt nhân là vào tháng 9/1992 trong khuôn khổ “Chiến dịch Julin”. Chiến dịch này gồm 7 vụ thử hạt nhân và là những vụ thử cuối cùng trước khi bắt đầu đàm phán về Hiệp ước Cấm Thử Hạt nhân Toàn diện (CTBT).

CTBT là một thỏa thuận quốc tế cấm mọi vụ nổ hạt nhân cho cả mục đích dân sự lẫn quân sự. Hiệp ước được ký bởi tổng cộng 187 quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Pakistan, Triều Tiên, Israel và cả Nga.

Tuy nhiên, hiệp ước này chỉ được phê chuẩn và thực thi bởi 178 quốc gia. Mỹ là quốc gia ký kết hiệp ước, nhưng chưa phê chuẩn.

Trả lời phỏng vấn Fox News ngày 2/11, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright cho biết các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân do Tổng thống Trump ra lệnh sẽ không bao gồm các vụ nổ hạt nhân vào thời điểm này.

Theo thống kê tính đến đầu năm 2025, Nga và Mỹ là 2 cường quốc vũ khí hạt nhân hàng đầu thế giới. Hai nước duy trì sự ngang bằng hạt nhân, khi mỗi bên sở hữu khoảng 4.000-5.000 đầu đạn. Ngoài ra, một số quốc gia khác cũng sở hữu vũ khí hạt nhân nhưng số lượng thấp hơn đáng kể so với Mỹ và Nga. 

Vào tháng 9 năm ngoái, Nga tuyên bố sẽ không thử vũ khí hạt nhân miễn là Mỹ không thử.

Trong cuộc họp báo thường kỳ hôm 30/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Quách Gia Khôn nói Bắc Kinh hy vọng Mỹ sẽ tuân thủ Hiệp ước Cấm Thử Hạt nhân Toàn diện (CTBT) và lệnh tạm dừng thử hạt nhân.

Ông Quách kêu gọi Washington “thực hiện các hành động thiết thực nhằm bảo vệ cơ chế giải trừ và không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế, duy trì cân bằng và ổn định chiến lược toàn cầu”.