Nga đáp trả cứng rắn lập trường của Ukraine về giải quyết xung đột

Tại cuộc họp báo hôm 21/8, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov xác nhận đã đạt được những bước tiến đáng kể tại hội nghị thượng đỉnh Nga - Mỹ ở Alaska vào ngày 15/8.

Tuy nhiên, ông Lavrov nhấn mạnh rằng các quan chức Ukraine vẫn tiếp tục bình luận về một giải pháp khả thi cho cuộc xung đột "một cách rất cụ thể, cho thấy họ không quan tâm đến một giải pháp bền vững, công bằng và lâu dài".

Ngoại trưởng Lavrov đề cập đến tuyên bố gần đây của ông Mikhail Podoliak, cố vấn chủ chốt của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, rằng Kiev sẽ thừa nhận một số khu vực "trên thực tế" thuộc quyền kiểm soát của Nga. Tuy nhiên, ngay sau khi Kiev đảm bảo được an ninh, họ sẽ tìm cách giành lại các khu vực này và yêu cầu phương Tây áp đặt các lệnh trừng phạt nhằm làm suy yếu Nga cũng như gây thiệt hại cho nền kinh tế Nga.

Theo Ngoại trưởng Lavrov, những tuyên bố như vậy cho thấy các nhà lãnh đạo Ukraine, với sự hậu thuẫn của các nước phương Tây, đang theo đuổi các mục tiêu trái ngược với nỗ lực chung của Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin nhằm loại bỏ nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột.

Thay vì hướng tới một giải pháp, Ngoại trưởng Lavrov cho rằng Ukraine và các nước ủng hộ muốn làm trầm trọng thêm những nguyên nhân vốn dẫn đến cuộc xung đột bằng cách thành lập các liên minh quân sự chống Nga.

Ông Lavrov cho rằng việc Ukraine từ chối thảo luận về một giải pháp trước khi nhận được các bảo đảm an ninh là nhằm duy trì xu hướng chống Nga ở Kiev.

Nhà ngoại giao cấp cao của Nga cũng cáo buộc các nước châu Âu đang cố gắng "phá vỡ" chương trình nghị sự hòa bình bằng cách phớt lờ lợi ích của Nga và đề xuất bảo đảm an ninh cho Ukraine.

“Chúng tôi sẽ tiếp tục theo đuổi lộ trình mà Tổng thống Putin và Tổng thống Trump đã thống nhất”, ông Lavrov nhấn mạnh.

Sau hội nghị thượng đỉnh tại Alaska giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump, và các cuộc hội đàm tiếp theo tại Washington giữa Tổng thống Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng các nhà lãnh đạo châu Âu, chính quyền Mỹ cho biết một thỏa thuận hòa bình đã trở nên khả thi hơn. Nhà Trắng mô tả kết quả của các cuộc đàm phán đã đạt được tiến triển, đồng thời khẳng định "đã có ánh sáng cuối đường hầm" cho cuộc xung đột Ukraine.

Ngoại trưởng Lavrov cho biết Nga ủng hộ các nguyên tắc về bảo đảm an ninh đã được nhất trí với Ukraine tại Istanbul năm 2022, trong khi mọi đề xuất khác đều là những nỗ lực vô ích.

Ông cũng chỉ trích phương Tây thảo luận về đảm bảo an ninh cho Ukraine nhưng không có sự tham gia của Nga là "con đường không đến đâu".

Nguyên tắc đảm bảo an ninh đã đề cập trong các cuộc thảo luận giữa Kiev và Moscow tại Istanbul năm 2022 quy định rằng Ukraine sẽ nhận được các bảo đảm tương tự như điều khoản phòng thủ tập thể của NATO từ một liên minh các quốc gia bảo trợ. Liên minh này dự kiến bao gồm cả Nga.

Moscow sau đó đã đưa thêm một điều khoản yêu cầu phải có sự đồng thuận nhất trí từ tất cả các quốc gia ký kết trước khi điều khoản phòng thủ tập thể có thể được kích hoạt.

Các nhà đàm phán Ukraine đã bác bỏ sửa đổi đó với lý do rằng nó đồng nghĩa với việc Moscow có quyền phủ quyết khả năng phương Tây bảo vệ Ukraine trong trường hợp Nga tấn công trở lại trong tương lai.

Bên cạnh vấn đề lãnh thổ, đảm bảo an ninh cho Ukraine cũng là một vấn đề then chốt trong các cuộc đàm phán liên quan đến giải pháp cho cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine.

Ngày 19/8, một ngày sau cuộc hội đàm tại Nhà Trắng, Mỹ và các đồng minh châu Âu đã bắt đầu thảo luận về những phương án bảo đảm an ninh cho Ukraine hậu xung đột. Ông Trump tuyên bố, Washington sẵn sàng hỗ trợ châu Âu đảm bảo an ninh cho Kiev.

Các nguồn tin cho biết ngoài cung cấp vũ khí, Lầu Năm Góc đang tiến hành các kịch bản hỗ trợ cho Ukraine, nhưng quá trình này sẽ cần thời gian để xác định những gì khả thi về mặt quân sự và đồng thời có thể chấp nhận được từ phía Nga.

Một trong những phương án được nêu ra là triển khai lực lượng châu Âu tới Ukraine, nhưng đặt dưới sự chỉ huy điều phối của Mỹ. Các binh sĩ sẽ hoạt động dưới quốc kỳ riêng của từng nước tham gia.

Lầu Năm Góc và NATO hiện chưa bình luận về phương án này, trong khi đó Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố coi kịch bản này là “không thể chấp nhận được”.