Nga đánh vào Kharkov, Ukraine lộ điểm yếu

Hơn 18 tháng sau khi Ukraine giành lại Vovchansk ở vùng phía bắc Kharkov, thị trấn này bất ngờ rung chuyển bởi các cuộc tập kích ác liệt của Nga hôm 10/5. Nga đã tìm ra một cách khác để kéo dài đường ranh giới vốn đã mỏng manh của Ukraine.

Tổng thống Volodymyr Zelensky và các quan chức Ukraine khác nói rằng những nỗ lực của Nga nhằm tiến công đến thị trấn đã bị cản trở, nhưng Nga kể từ đó đã cố gắng cắt đứt các tuyến đường bộ với Vovchansk.

Nga đã phát động các cuộc tấn công cấp tiểu đoàn dọc theo đoạn biên giới dài 60km, tuyên bố kiểm soát một số ngôi làng ở Kharkov, đông bắc Ukraine.

Cuộc tấn công xuyên biên giới này là một ví dụ khác về những gì đang xảy ra với Ukraine trong năm nay. Lực lượng của họ bị dàn mỏng, pháo binh ít hơn nhiều so với quân Nga, lực lượng phòng không cực kỳ yếu kém và trên hết là thiếu binh sĩ.

"Nhân lực vẫn là một thách thức cốt lõi và Ukraine đang nỗ lực khôi phục các lữ đoàn đã xuống cấp hiện có cũng như tạo thêm khoảng 10 lữ đoàn cơ động mới", chuyên gia George Barros tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington nói.

Hoàn cảnh của Ukraine càng trở nên tồi tệ hơn do thời tiết khô ráo, tạo điều kiện cho các đơn vị cơ giới của Nga di chuyển dễ dàng hơn.

Phó Cục trưởng Cục Tình báo Quốc phòng Ukraine, Thiếu tướng Vadym Skibitsky, chia sẻ với báo Economist tuần trước rằng: "Vấn đề của chúng tôi rất đơn giản: chúng tôi không có vũ khí. Họ (Nga) luôn biết tháng 4 và tháng 5 sẽ là khoảng thời gian khó khăn đối với chúng tôi".

Tình báo Ukraine ước tính rằng, bất chấp những tổn thất to lớn kể từ khi xung đột nổ ra, Nga hiện có hơn nửa triệu quân ở Ukraine hoặc ở biên giới nước này. Theo ông Skibitsky, Nga cũng đang tạo lực lượng dự bị ở miền Trung.

Cuộc tấn công của Nga vào biên giới phía bắc Ukraine diễn ra sau khi Nga thành lập một nhóm quân sự mới có tên là Sever.

"Nga đã tìm cách điều động 60.000-100.000 quân cho nhóm của mình để tấn công Kharkov và chúng tôi đánh giá con số đó là gần 50.000. Nguồn lực tác chiến của họ vẫn còn rất lớn", ông Barros nhận định.

Chính từ lực lượng mới này mà các đơn vị bộ binh cơ giới đã tấn công xuyên biên giới. Với nhiều đơn vị tinh nhuệ tham gia, tham vọng của Nga có thể mở rộng.

Một đơn vị lực lượng đặc biệt của Ukraine dự đoán: "Đây mới chỉ là sự khởi đầu, Nga có thể tiến hành các cuộc tấn công tiếp theo".

Một cựu sĩ quan Ukraine viết về cuộc xung đột trên blog Frontelligence nói rằng: "Tình trạng thiếu nhân lực buộc Ukraine phải tránh triển khai liên tục các đơn vị lớn dọc biên giới với pháo binh được dự trữ đầy đủ và sẵn sàng sử dụng ngay".

Ông cho rằng tình hình sẽ biến động đáng kể khi Nga triển khai thêm nhiều đơn vị để thâm nhập thêm vào các khu vực biên giới hoặc để củng cố những thành công ban đầu".

Một số nhà phân tích dự đoán Nga sẽ mở rộng các cuộc tấn công biên giới về phía tây tới khu vực Sumy, nơi đã chứng kiến các cuộc đột kích của lực lượng đặc biệt Nga trong nhiều tháng.

Nhóm Sever không thể tấn công và kiểm soát một thành phố lớn như Kharkov, nhưng đó có thể không phải mục tiêu chính của Moscow. Thay vào đó, chuyên gia Barros cho rằng với chiến dịch đánh vào Kharkov, Nga muốn Ukraine phải rút bớt lực lượng từ Donetsk đến đây.

Theo ông Barros, Nga đang "tìm cách dàn mỏng lực lượng của Ukraine dọc theo tiền tuyến khoảng 1.000km, mở ra các cơ hội cho mình, đặc biệt ở Donetsk trong năm 2024".

Các cuộc tấn công xuyên biên giới mới nhất cũng có thể làm chệch hướng các đơn vị của Ukraine khỏi phòng tuyến Kupiansk ở Kharkov, nơi cuộc tấn công của Nga đã bị đình trệ trong nhiều tháng. Hơn nữa, Moscow cũng muốn thiết lập một vùng đệm an ninh để hạn chế các cuộc tấn công của Ukraine nhằm vào các thành phố biên giới Nga như Belgorod.

Theo ông Barros, Nga đã lợi dụng tình huống phương Tây ngừng viện trợ quân sự cho Ukraine.

"Những lợi ích gần đây của Nga mà chúng ta thấy hiện nay không chỉ mang tính cơ hội, Nga đã chuẩn bị cho điều đó và đang khai thác nó. Ukraine có thể cần phải đưa ra những quyết định khó khăn do hành động chậm chạp của Mỹ và tình thế tiến thoái lưỡng nan gây ra".