Nga bắt tay Trung Quốc tăng cường hiện diện ở Bắc Cực

Giới chức Trung Quốc và Nga đã ký một thỏa thuận hợp tác trong việc thực thi pháp luật hàng hải ở Bắc Cực sau cuộc họp diễn ra tại thành phố Murmansk ở tây bắc nước Nga, nằm trong Vòng Bắc Cực và sát biên giới Phần Lan - quốc gia thành viên mới của NATO.

Theo đó, Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc và Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) đã ký biên bản ghi nhớ (MOU) hôm 25/4, theo truyền thông nhà nước hai bên. Tuy nhiên, chi tiết của thỏa thuận chưa được tiết lộ.

Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV) cho biết, thỏa thuận này là kết quả bước ngoặt trong cuộc họp kéo dài 2 ngày giữa Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc và FSB, vốn kết thúc hôm 25/4.

Cảnh sát trưởng Lực lượng bảo vệ bờ biển Trung Quốc Yu Zhong và ông Vladimir Grigorovich Kulishov, phó Giám đốc thứ nhất của FSB và là người đứng đầu cơ quan biên giới của cơ quan này, đại diện cho hai bên thực hiện các nghi thức tại lễ ký kết.

Theo CCTV, cả hai bên cho biết sẽ "tích cực thúc đẩy hợp tác thực thi pháp luật trên biển, chung tay xây dựng cộng đồng hàng hải, và nỗ lực hết sức để phục vụ quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa Trung Quốc và Nga trong thời đại mới".

Hai bên cũng cho biết sẽ thực hiện tốt những vấn đề mà Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đạt được tại các cuộc gặp thượng đỉnh của hai bên. Trong một tuyên bố chung được ký vào năm 2022, hai nhà lãnh đạo Nga - Trung mô tả mối quan hệ giữa hai quốc gia là quan hệ đối tác "không giới hạn".

Phái đoàn Trung Quốc tham dự cuộc họp cũng nhất trí tham gia vai trò quan sát viên các cuộc tập trận hàng hải ở Bắc Cực của Nga, CCTV cho biết.

Bắc Cực từ lâu đã chứng kiến các hoạt động tăng cường quân sự mạnh mẽ và là khu vực gây căng thẳng giữa Nga và các nước NATO. Căng thẳng leo thang hơn nữa khi Phần Lan trở thành thành viên của NATO vào đầu tháng này và Thụy Điển cũng đang chạy đua để gia nhập liên minh quân sự lớn nhất trên thế giới này.

Nga đã tiến hành cuộc tập trận quy mô lớn tại Bắc Cực vào đầu tháng này với sự tham gia của 9 quốc gia châu Phi, Mỹ Latinh và các nước Âu-Á khác cùng các quan sát viên từ ít nhất 13 quốc gia. 

Nga lâu nay đã khuyến khích các quốc gia ngoài Bắc Cực, bao gồm Ấn Độ, Iran và Ả Rập Xê Út mở rộng sự hiện diện thương mại trong khu vực thông qua đầu tư vào các tuyến vận tải, dự án khí đốt tự nhiên, nhà máy điện và các dự án khác.

Các lực lượng NATO triển khai tập trận tại vùng Bắc Cực kể từ lúc Nga khởi động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, khiến Nga phản đối gay gắt. Thậm chí, một số ý kiến lo ngại Nga có khả năng tăng cường lực lượng vũ khí hạt nhân ở vùng Bắc Cực.

Trung Quốc, quốc gia có tư cách quan sát viên trong Hội đồng Bắc Cực, cũng đang tăng cường hiện diện trong khu vực.

Bắc Kinh tập trung vào chiến lược thực thi pháp luật hàng hải, bao gồm tuần tra nghề cá, kiểm tra tàu và lập chính sách, tìm kiếm cứu nạn, và các hoạt động chống buôn lậu và chống cướp biển.

Quân đội Trung Quốc và Nga tiến hành nhiều cuộc tập trận chung trong những năm gần đây, bao gồm các hoạt động hải quân chung ở Thái Bình Dương và Biển Nhật Bản (Biển Đông theo cách gọi của Hàn Quốc).