Mỹ tăng 10% thuế với Canada sau khi hủy đàm phán

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 25/10 tuyên bố tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Canada thêm 10% so với mức hiện tại sau khi Washington chấm dứt mọi đàm phán thương mại với Ottawa vì đoạn quảng cáo liên quan đến bài phát biểu chống thuế quan của cố Tổng thống Mỹ Ronald Reagan vào năm 1987.

“Quảng cáo của họ lẽ ra phải bị gỡ xuống ngay lập tức, nhưng họ vẫn để nó phát sóng tối qua trong trận World Series, dù biết rõ đó là gian dối. Do vậy, tôi tăng thuế đối với Canada thêm 10% so với mức hiện tại”, ông nói thêm.

Thông báo này được đưa ra chỉ hai ngày sau khi ông Trump tuyên bố chấm dứt các cuộc đàm phán thương mại với Canada, một lần nữa đe dọa làm gián đoạn mối quan hệ kinh tế quan trọng giữa Mỹ và đối tác thương mại lớn thứ hai của nước này.

Đây là bước đi mới nhất trong chính sách thương mại cứng rắn của ông Trump, sau khi ông áp thuế 100% đối với hàng hóa Trung Quốc để trả đũa việc Bắc Kinh siết chặt kiểm soát xuất khẩu khoáng sản đất hiếm đầu tháng này.

Quảng cáo gây tranh cãi được chính quyền bang Ontario (Canada) mua và phát sóng trên các kênh truyền hình lớn của Mỹ, trong đó trích dẫn bài phát biểu năm 1987 của Tổng thống Reagan, người khi đó chỉ trích các hàng rào thuế quan vì gây tổn hại cho “mọi người lao động và người tiêu dùng Mỹ” cũng như “châm ngòi cho các cuộc chiến thương mại khốc liệt”.

Quỹ và Viện Tổng thống Ronald Reagan đã lên tiếng khẳng định quảng cáo này “xuyên tạc lời nói của cố Tổng thống”.

Thủ hiến bang Ontario Doug Ford hôm 24/10 cho biết ông đã nói chuyện với Thủ tướng Canada Mark Carney, và chiến dịch quảng cáo này sẽ tạm dừng để các cuộc đàm phán thương mại có thể nối lại. Tuy nhiên, quảng cáo vẫn tiếp tục phát sóng trong cuối tuần trong loạt trận World Series giữa Los Angeles Dodgers và Toronto Blue Jays, đội bóng chày duy nhất của Canada.

Trong khi đó, Hiệp hội Thương mại Canada bày tỏ lo ngại việc leo thang thuế quan sẽ gây tổn hại cho cả 2 nền kinh tế Bắc Mỹ.

“Thuế ở bất kỳ mức nào cũng là một hình thức đánh thuế vào người Mỹ trước tiên, rồi mới đến tính cạnh tranh của toàn khu vực Bắc Mỹ. Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada có nghĩa là một Bắc Mỹ nơi doanh nghiệp phát triển hơn. Một khu vực thương mại tự do thành công là nền tảng cho cả 2 nền kinh tế”, bà Candace Laing, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Hiệp hội Thương mại Canada, bình luận.

Canada là một trong 3 đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ, sau Trung Quốc và Mexico. Năm ngoái, Mỹ nhập khẩu hơn 411 tỷ USD hàng hóa từ Canada. Tuy nhiên, các mức thuế cao của chính quyền Tổng thống Trump đối với ôtô, thép, nhôm, gỗ và năng lượng đã khiến nền kinh tế Canada chịu tổn thất nặng nề, với tỷ lệ thất nghiệp lên mức cao nhất trong 9 năm.

Sức ép cũng lan sang nền kinh tế Mỹ. Theo Cơ quan Thống kê Canada, lượng khách du lịch Canada đến Mỹ bằng đường bộ đã giảm 31% trong 9 tháng đầu năm, trong khi xuất khẩu rượu mạnh Mỹ sang Canada giảm 85% trong quý II.

Tuy vậy, các mặt hàng đáp ứng quy định trong khuôn khổ Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada vẫn được miễn thuế khi vào thị trường Mỹ. Giới quan sát cho rằng những động thái thuế quan mới của ông Trump sẽ là dấu hiệu cho thấy khả năng thay đổi lớn khi hiệp định này được xem xét lại vào năm sau.