Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh thương mại với Nhật Bản

Theo sắc lệnh ngày 4/9, Nhật Bản sẽ "thúc đẩy nhanh chóng việc tăng 75% nhập khẩu gạo Mỹ" cùng với ngô, đậu tương, phân bón, nhiên liệu sinh học (bao gồm cả nhiên liệu hàng không bền vững), và nhiều sản phẩm khác với tổng trị giá 8 tỷ USD mỗi năm.

Bên cạnh đó, Tokyo cam kết mua 100 máy bay Boeing và tăng chi tiêu quốc phòng thông qua các hợp đồng với các công ty Mỹ lên 17 tỷ USD/năm, so với mức 14 tỷ USD trước đây.

Sắc lệnh của Tổng thống Trump nhấn mạnh rằng chính phủ Nhật Bản đã đồng ý đầu tư 550 tỷ USD vào Mỹ trong các dự án do phía Washington lựa chọn, và tiếp tục thực hiện các cam kết trong thỏa thuận thương mại Mỹ - Nhật Bản được công bố trước đó.

Giá trị thương mại 2 chiều giữa Mỹ và Nhật Bản trong năm 2024 đạt gần 230 tỷ USD, trong đó Nhật Bản ghi nhận thặng dư thương mại gần 70 tỷ USD.

Sắc lệnh này nhằm tạo cơ sở pháp lý để thực hiện các biện pháp thuế quan điều chỉnh và đảm bảo rằng các khoản đầu tư, mua sắm hàng hóa Mỹ, và hợp tác kinh tế - công nghiệp giữa hai nước sẽ diễn ra theo kế hoạch đã thống nhất.

Điều này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc củng cố quan hệ kinh tế song phương Mỹ - Nhật, đặc biệt trong bối cảnh Washington đang áp dụng chính sách "Nước Mỹ trên hết" và điều chỉnh thuế quan với nhiều đối tác thương mại.

Sắc lệnh cũng đề cập đến giảm thuế nhập khẩu ô tô Nhật Bản. Theo đó, ô tô Nhật Bản sẽ chịu mức thuế 15%, thay vì 27,5% như hiện nay. Nhiều mặt hàng khác cũng được áp mức trần 15%.

Sắc lệnh mới nêu rõ mức trần 15% sẽ được áp dụng hồi tố với hàng hóa nhập khẩu từ ngày 7/8, thời điểm các mức thuế cao hơn bắt đầu có hiệu lực. Việc điều chỉnh sẽ được thực hiện trong vòng 7 ngày sau khi quy định được đăng trên Công báo Liên bang.

Thỏa thuận này cũng đưa Nhật Bản vào vị thế tương tự Liên minh châu Âu (EU) khi liên minh được hưởng mức thuế trần 15% của Mỹ đối với nhiều mặt hàng.

Trước đó, hồi đầu tháng 8, Mỹ đã áp thuế cao hơn lên hàng hóa Nhật Bản, đưa mức thuế ô tô lên tới 27,5% (bao gồm 25% đối với ô tô và linh kiện, cộng thêm 2,5% thuế nhập khẩu sẵn có). Mức thuế đó có thể kéo theo thách thức cho ngành công nghiệp ô tô vốn chiếm khoảng 8% việc làm tại Nhật Bản.

Sắc lệnh của ông Trump được coi là thắng lợi cho Nhật Bản, sau khi Bộ trưởng Tái thiết Kinh tế Akazawa Ryosei, Trưởng đoàn đàm phán thuế quan của Nhật Bản tới Washington hôm 4/9 để hối thúc Tổng thống Trump ký văn bản. Cách đây vài tuần, 2 bên công bố đạt thỏa thuận nhưng còn bất đồng về chi tiết.

Trong chuyến công du Mỹ, ông Akazawa cũng dự kiến thảo luận thêm về tuyên bố của ông Trump rằng Nhật Bản sẽ đầu tư 550 tỷ USD vào Mỹ. Nhà lãnh đạo Mỹ khẳng định Washington sẽ giữ 90% lợi nhuận từ các khoản đầu tư này, song không đưa ra chi tiết cụ thể.