Mỹ sẵn sàng chuyển vũ khí cho nước láng giềng của Ukraine

"Quan điểm của tôi là chúng tôi cần trao đổi với chính phủ Moldova. Chúng tôi phải đảm bảo rằng chúng tôi nhất trí về những gì cần diễn ra", Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Gregory Meeks nói về khả năng Mỹ chuyển vũ khí tới Moldova.

Phát biểu trên được đưa ra tại cuộc họp báo ở Chisinau hôm 21/5, nơi ông Meeks và đoàn nghị sĩ Mỹ đang có chuyến thăm và hội đàm với các quan chức cấp cao của Moldova.

"Mỹ sẽ sát cánh cùng Moldova", ông Meeks tuyên bố, đồng thời cho biết chính sự đoàn kết và hợp tác như vậy là lý do giúp "Ukraine thành công và khu vực này cũng sẽ thành công".

Trước đó, Ngoại trưởng Anh Liz Truss xác nhận nước này đang thảo luận tích cực với các đối tác phương Tây để chuyển vũ khí tới Moldova. Theo bà Truss, số vũ khí này có thể sẽ được dùng để giúp Moldova tự vệ trước sức ép từ Nga trong tương lai.

Moldova có 2,6 triệu dân, nằm giữa Ukraine và Romania. Với lập trường trung lập được ghi nhận trong hiến pháp, Moldova không phải là thành viên của EU hay NATO.

Tuyên bố của các quan chức Anh và Mỹ được đưa ra trong bối cảnh có nhiều quan điểm cho rằng, chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine có thể lan sang vùng ly khai Transnistria của Moldova.

Transnistria tuyên bố độc lập tách khỏi Moldova vào đầu những năm 1990. Một cuộc trưng cầu dân ý vào năm 2006 cho thấy, hơn 97% người dân Cộng hòa Transnistria ủng hộ sáp nhập Nga. Tiếng Nga hiện được coi là ngôn ngữ chính thống ở vùng lãnh thổ này.

Moldova không công nhận nền độc lập của Transnistria và xem phần lớn lãnh thổ của vùng ly khai này là một bộ phận của Moldova.

Vào cuối tháng 4, Kiev đề nghị giúp Chisinau "chiếm" Transnistria bằng vũ lực. Tuy nhiên, Alexey Arestovich, cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nói rằng một chiến dịch như vậy chỉ có thể diễn ra nếu chính quyền Moldova yêu cầu.

Chisinau bác bỏ đề xuất trên, nhấn mạnh "vấn đề Transnistrian chỉ có thể giải quyết bằng các biện pháp chính trị và chỉ trên cơ sở một giải pháp hòa bình".

Trong cuộc xung đột đang diễn ra giữa Nga và Ukraine, đã có nhiều vụ nổ và các hành động khiêu khích ở Transnistria. Theo chính quyền Transnistria, hàng loạt vụ tấn công bằng thuốc nổ, rocket và máy bay không người lái xuất phát từ phía biên giới với Ukraine đã xảy ra tại Transnistria. Các vụ tấn công này đã gây thiệt hại cho hệ thống cơ sở hạ tầng ở Transnistria và buộc giới chức ở đây nâng cao mức độ "đe dọa khủng bố".

Transnistria duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Moscow và là nơi đồn trú của các lực lượng gìn giữ hòa bình Nga. Quân đội Nga hiện có một căn cứ quân sự ở Transnistria và triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình với quân số không quá 1.500 người tại khu vực này.

Giới quan sát nhận định, việc Nga kiểm soát được toàn bộ miền Nam Ukraine sẽ giúp Moscow tiếp cận tốt hơn với vùng Transnistria.