Mỹ nói Nga sắp sáp nhập hai vùng lãnh thổ Đông Ukraine

"Theo những báo cáo mới nhất, chúng tôi tin rằng Nga sẽ tìm cách sáp nhập Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Cộng hòa Nhân dân Lugansk vào Nga", Đại sứ Mỹ tại Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu (OSCE) Michael Carpenter cho biết hôm 2/5.

Theo ông Carpenter, Mỹ có các thông tin tình báo "đáng tin cậy" cho biết, Nga sẽ sáp nhập hai vùng lãnh thổ ly khai Donetsk và Lugansk "vào một thời điểm nào đó giữa tháng 5".

Ông Carpenter cũng tiết lộ, Nga đang có kế hoạch tiến hành một "cuộc trưng cầu dân ý" vào giữa tháng 5.

"Cộng đồng quốc tế, bao gồm OSCE nơi tôi làm đại sứ, đã tuyên bố rõ rằng những cuộc trưng cầu dân ý giả và bất kỳ nỗ lực nào nhằm sáp nhập thêm lãnh thổ Ukraine sẽ không được coi là hợp pháp", ông Carpenter nhấn mạnh.

Nhà ngoại giao Mỹ cho biết, Nga cũng đang xem xét một kế hoạch tương tự tại Kherson nhằm thiết lập "Cộng hòa Nhân dân Kherson".

Kherson là thành phố lớn đầu tiên của Ukraine rơi vào tầm kiểm soát của Nga sau khi Moscow mở chiến dịch quân sự tại nước láng giềng vào cuối tháng 2. Bộ Quốc phòng Nga ngày 26/4 thông báo, lực lượng Nga đã giải phóng toàn bộ Kherson.

Giới chức Ukraine cũng xác nhận quân đội Nga đã bổ nhiệm một "người đứng đầu" mới của Kherson sau khi kiểm soát Hội đồng thành phố. Lực lượng Nga được cho là đã chọn một "thị trưởng" mới của Kherson và cờ Ukraine đã được hạ khỏi Hội đồng thành phố Kherson.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky  kêu gọi người dân Kherson không cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân nào, như số hộ chiếu của họ cho lực lượng Nga, do lo ngại Moscow đang lên kế hoạch tổ chức trưng cầu dân ý tại thành phố phía Nam Ukraine. Ông Zelensky cảnh báo "bất kỳ kế hoạch nào nhằm thành lập "Cộng hòa Nhân dân Kherson" cũng sẽ không thành công". 

Giới chức Ukraine nhiều lần cảnh báo các cuộc trưng cầu dân ý tại các khu vực trên lãnh thổ nước này để sáp nhập vào Nga sẽ không có cơ sở pháp lý và đối mặt với phản ứng mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế. Tổng thống Zelensky tuyên bố Nga sẽ phải hứng chịu lệnh trừng phạt nặng nề nếu tiến hành sáp nhập các vùng lãnh thổ của Ukraine.

Nga cuối tháng 3 thông báo đã hoàn tất mục tiêu giai đoạn một của chiến dịch quân sự tại Ukraine và chuyển hướng tập trung sang "giải phóng" Donbass - nơi có các vùng lãnh thổ ly khai Donetsk và Lugansk tại Đông Ukraine. Nga hồi tháng 2 đã công nhận độc lập của cả Donetsk và Lugansk, đồng thời yêu cầu Ukraine cũng công nhận độc lập của hai vùng lãnh thổ này.

Người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng, Denis Pushilin, tuyên bố có thể cân nhắc sáp nhập vào Nga. Trong khi đó, người đứng đầu Cộng hòa Nhân dân Lugansk tự xưng, Leonid Pasechnik, cũng tuyên bố khu vực này có thể tổ chức trưng cầu dân ý về việc trở thành một phần của Nga.

Năm 2014, Nga sáp nhập bán đảo Crimea ở phía Nam Ukraine sau một cuộc trưng cầu dân ý. Động thái này của Nga vấp phải sự phản đối của Ukraine và phương Tây, khiến Moscow phải hứng chịu làn sóng trừng phạt suốt nhiều năm qua.