Mỹ lo ngại sự hiện diện của Trung Quốc ở căn cứ quân sự Campuchia

Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP), Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman ngày 1/6 đã đến Campuchia và hội kiến Thủ tướng Hun Sen. Bà Sherman là quan chức cấp cao nhất của Mỹ thăm Campuchia trong nhiều năm trở lại đây.

Thông cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết: "Thứ trưởng Ngoại giao Wendy Sherman đã bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về sự hiện diện quân sự của Trung Quốc và việc xây dựng các cơ sở ở căn cứ hải quân Ream trên vịnh Thái Lan".

Thông cáo cho biết thêm: "Thứ trưởng cũng đề nghị (Campuchia) làm rõ việc phá hủy hai tòa nhà do Mỹ tài trợ tại căn cứ Ream mà không thông báo hay giải thích với phía Mỹ". Bà Sherman cũng cảnh báo, một căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Campuchia sẽ "đe dọa an ninh khu vực và ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ giữa Mỹ và Campuchia". Quan chức ngoại giao Mỹ hối thúc giới lãnh đạo Campuchia "duy trì một chính sách đối ngoại độc lập và cân bằng vì lợi ích của người dân Campuchia".

Năm ngoái, Lầu Năm Góc từng bày tỏ quan ngại về thông tin các trụ sở chiến thuật của Hải quân Campuchia ở căn cứ Ream đã bị phá hủy. Washington đã đề nghị phía Campuchia giải thích cho việc phá dỡ tòa nhà do Mỹ tài trợ này. Washington cho rằng quyết định của Campuchia có thể liên quan tới kế hoạch cho phép Trung Quốc triển khai quân đội tới đây.

Trung Quốc và Campuchia được cho là đã ký một "thỏa thuận bí mật" cho phép Bắc Kinh đóng quân, cất giữ vũ khí và neo đậu tàu chiến tại căn cứ hải quân Ream. Giới chức Mỹ từng tiếp cận bản thảo sơ bộ của thỏa thuận trên cho biết, thỏa thuận cho phép binh lính, vũ khí và tàu Trung Quốc sử dụng căn cứ tại Campuchia trong 30 năm và tự động gia hạn 10 năm một lần. Hồi tháng 10 năm ngoái, Campuchia đã bác bỏ những đồn đoán này và nói rằng việc phá dỡ tòa nhà bên trong căn cứ Ream nhằm phục vụ kế hoạch mở rộng căn cứ.

Trong một diễn biến liên quan, theo một báo cáo của Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) tại Mỹ công bố ngày 21/5 và cập nhật ngày 28/5, hai tòa nhà mới đã được gấp rút xây dựng tại căn cứ Ream. Các hình ảnh vệ tinh cho thấy, việc giải phóng mặt bằng bắt đầu được thực hiện sau ngày 17/4, việc xây dựng bắt đầu vào đầu tháng 5 và các tòa nhà mới được hoàn thành trước ngày 21/5. Khu vực nâng cấp bao gồm một cảng mới được nạo vét và một cơ sở sửa chữa tàu ngay phía bắc của khu vực có các cơ sở do Mỹ tài trợ và bị chính phủ Campuchia phá bỏ năm ngoái.

Trung Quốc đang trở thành một đồng minh kinh tế, chính trị ngày càng quan trọng của Campuchia. Trung Quốc là nước viện trợ phát triển hàng đầu cho Campuchia với việc đầu tư hàng tỷ USD vào các dự án cơ sở hạ tầng ở quốc gia Đông Nam Á này. Khi đại dịch Covid-19 càn quét, Trung Quốc cũng viện trợ vắc xin cho Campuchia.