Mỹ dồn dập đưa tàu chiến tới Biển Đông, thách thức Trung Quốc

Theo Sáng kiến Theo dõi Tình hình Chiến lược Biển Đông (SCSPI), dữ liệu vệ tinh cho thấy nhóm tác chiến đổ bộ USS Makin Island của Mỹ đã đi qua eo biển Malacca và tiến vào Biển Đông từ cuối ngày 7/4 cho tới sáng ngày 8/4. Nhóm này gồm tàu tấn công đổ bộ USS Makin Island và tàu đổ bộ USS San Diego.

Theo thông báo trên Twitter ngày 8/4, Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ cho biết các thủy thủ trên tàu USS Makin Island đã tiến hành "tập trận huấn luyện bắn đạn thật". Thông báo cũng đính kèm lời kêu gọi về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương "rộng mở và tự do".

Hành trình mới nhất của tàu tấn công đổ bộ Mỹ diễn ra vào thời điểm cả Trung Quốc và Mỹ đều điều tàu sân bay tới Biển Đông. Trong khi tàu sân bay Theodore Roosevelt của Mỹ tiến hành tập trận với Malaysia trong 2 ngày 6-7/4, tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc di chuyển từ eo biển Miyako ngoài khơi phía tây nam Nhật Bản để tiến hành cuộc tập được lên kế hoạch từ trước ở gần Đài Loan.

Theo các nhà phân tích, sự hiện diện của hải quân Mỹ ở vùng biển gần Trung Quốc là tín hiệu do chính quyền của Tổng thống Joe Biden gửi tới các đồng minh trong khu vực cũng như Bắc Kinh rằng, Washington cam kết duy trì hiện diện quân sự trong khu vực để đối phó Trung Quốc.

Bắc Kinh từng hy vọng quan hệ với Washington sẽ được cải thiện sau khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump rời nhiệm sở, tuy nhiên cho đến nay vẫn không có sự thay đổi đáng kể nào trong các hoạt động quân sự của Mỹ ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương dưới thời Biden.

"Vì quan hệ Trung - Mỹ đang tương đối căng thẳng, nên Mỹ tăng cường năng lực quân sự của mình gần Trung Quốc. Sự chuyển dịch của Mỹ sang Biển Đông, đặc biệt là khu vực Tây Thái Bình Dương là tình huống bình thường", nhà bình luận quân sự Trung Quốc Song Zhongping nhận định.

SCSPI cho biết tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Mustin của Mỹ cũng đang hoạt động tại biển Hoa Đông - nơi có quần đảo tranh chấp giữa Trung Quốc và Nhật Bản.

Collin Koh, nhà nghiên cứu từ Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam ở Singapore, cho biết đây không phải lần đầu tiên một nhóm tàu tấn công đổ bộ của Mỹ đi qua Biển Đông, tuy nhiên chuyến đi này có ý nghĩa quan trọng đối với tình hình căng thẳng hiện nay ở Biển Đông.

Theo chuyên gia Koh, hoạt động của nhóm tàu Makin Island và USS Theodore Roosevelt ở Biển Đông nhằm thể hiện "cam kết an ninh của Mỹ đối với khu vực, ngoài nghĩa vụ của Washington đối với liên minh Philippines - Mỹ".

Chuyên gia Song nhận định sự phân chia ranh giới trên biển của 3 hạm đội chính thuộc Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương Mỹ, gồm hạm đội 3, hạm đội 5 và hạm đội 7, đã bị xóa mờ dưới thời chính quyền Trump để gia tăng hiệu quả tác chiến của các hạm đội. Ông Song cho rằng việc tàu USS Makin Island di chuyển từ Ấn Độ Dương - khu vực kiểm soát của hạm đội 5 để tiến vào Biển Đông - một phần thuộc khu vực kiểm soát của hạm đội 7, đã phản ánh điều này.

"Tàu USS Makin Island sẽ phô diễn sức mạnh của hải quân Mỹ. Đội tàu Mỹ sẽ cho quân đội Trung Quốc thấy rằng, dù Bắc Kinh đã xây dựng 3 đường băng ở quần đảo Trường Sa có khả năng chứa đủ loại máy bay chiến đấu, nhưng hải quân Mỹ vẫn có năng lực đổ bộ đảo mạnh nhất thế giới để đối phó với chúng", nhà bình luận quân sự Liang Guoliang nhận định.