Mỹ cảnh báo Nga về "trò chơi nguy hiểm" tại nhà máy điện hạt nhân Ukraine

"Nga đang chơi một trò chơi rất nguy hiểm với việc kiểm soát quân sự nhà máy điện hạt nhân của Ukraine, nhà máy lớn nhất ở châu Âu", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết trong cuộc họp báo ngày 8/4.

"Thật nguy hiểm khi họ đã hành động như vậy và chúng tôi tiếp tục kêu gọi Nga rút nhân viên quân sự và dân sự khỏi nhà máy, trao lại toàn quyền kiểm soát nhà máy cho cơ quan có thẩm quyền của Ukraine và kiềm chế thực hiện bất kỳ hành động nào có thể dẫn đến sự cố hạt nhân tại nhà máy", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh.

Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) Rafael Grossi ngày 8/4 lên án các cuộc tấn công vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, cảnh báo đây là sự leo thang đáng kể các mối nguy hiểm về an toàn và an ninh hạt nhân.

"Những cuộc tấn công liều lĩnh như vậy làm gia tăng đáng kể nguy cơ xảy ra tai nạn hạt nhân quy mô lớn và phải chấm dứt ngay lập tức", ông Grossi nói.

Ông Grossi cho biết, "mặc dù thiệt hại ở tổ máy số 6 không ảnh hưởng đến an toàn hạt nhân, nhưng đây là một sự cố nghiêm trọng có khả năng làm suy yếu tính toàn vẹn của hệ thống kiểm soát lò phản ứng".

Mặc dù không có dấu hiệu nào về thiệt hại đối với các hệ thống an toàn hoặc an ninh quan trọng sau cuộc tấn công vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia, nhưng ông Grossi cảnh báo "không ai có thể nhận được bất kỳ lợi thế nào về quân sự hoặc chính trị từ các cuộc tấn công nhằm vào các cơ sở hạt nhân".

Cơ quan năng lượng hạt nhân Nga Rosatom cáo buộc các máy bay không người lái (UAV) chứa đầy chất nổ của Ukraine đã nhắm mục tiêu vào nhà máy điện hạt nhân ở thành phố Energodar thuộc vùng Zaporizhia hôm 7/4.

IAEA cho biết đây là lần đầu tiên cơ sở này bị nhắm mục tiêu trực tiếp kể từ tháng 11/2022, đồng thời cảnh báo cuộc tấn công đã gây nguy hiểm cho an toàn hạt nhân. Theo ông Grossi, cấu trúc kiểm soát lò phản ứng chính đã hứng chịu ít nhất 3 đòn tấn công trực tiếp.

Rosatom tiếp quản việc điều hành nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất ở châu Âu, sau khi Nga sáp nhập vùng Zaporizhia sau cuộc trưng cầu dân ý vào mùa thu năm 2022.

Nga đã nhiều lần cáo buộc Ukraine tiến hành các cuộc tấn công bằng pháo, tên lửa và máy bay không người lái nhằm vào cơ sở này, cũng như liên tục cử các lực lượng đặc nhiệm đến để tìm cách kiểm soát cơ sở này. Nhà máy Zaporizhia đã nhiều lần mất điện và được đặt trong trạng thái không hoạt động để giảm thiểu khả năng xảy ra thảm họa.

Một quan chức tình báo Ukraine hôm 8/4 cho biết Kiev không liên quan đến bất kỳ cuộc tấn công nào vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhia, đồng thời cáo buộc Nga thực hiện các cuộc tấn công này.