Liên hợp quốc phản đối thử vũ khí hạt nhân

Liên hợp quốc tuyên bố rằng việc thử nghiệm hạt nhân “không bao giờ nên được phép tiến hành”. Phát biểu này được đưa ra sau khi Tổng thống Donald Trump ra lệnh cho Lầu Năm Góc nối lại các cuộc thử nghiệm vũ khí hạt nhân "ngay lập tức" sau 33 năm tạm dừng.

“Chúng ta không nên quên di sản thảm khốc của hơn 2.000 vụ thử vũ khí hạt nhân đã được tiến hành trong 80 năm qua”, người phát ngôn Liên hợp quốc Farhan Haq nói với các phóng viên. Ông cho biết Liên hợp quốc và Tổng Thư ký Antonio Guterres tin rằng “việc thử nghiệm hạt nhân không bao giờ có thể được phép trong bất kỳ hoàn cảnh nào".

Ông Haq cho hay bất kỳ hoạt động hạt nhân nào "có thể dẫn đến tính toán sai lầm hoặc leo thang với hậu quả thảm khốc đều phải tránh". 

Trước đó, ông Trump tuyên bố Mỹ sẽ bắt đầu thử nghiệm vũ khí hạt nhân “trên cơ sở bình đẳng” với các đối thủ. Không rõ ông muốn nói chính xác đến điều gì, vì hiện nay Nga và Trung Quốc không tiến hành thử nghiệm loại vũ khí này.

Phát biểu của ông Trump đã làm dấy lên nhiều câu hỏi về ý định thực sự của ông. Không rõ liệu ông có đang ra lệnh thử nghiệm các loại vũ khí được trang bị năng lượng hạt nhân hoặc có khả năng mang đầu đạn hạt nhân, thay vì thử nghiệm nổ hạt nhân, hay không, vì mỗi lựa chọn đều kéo theo những kết quả rất khác nhau.

Khi được hỏi về vấn đề này hôm 30/10, Phó Tổng thống JD Vance cho biết chính quyền đang nỗ lực hạn chế phổ biến vũ khí hạt nhân và Tổng thống Trump sẽ tiếp tục làm như vậy.

“Điều quan trọng trong an ninh quốc gia của Mỹ là bảo đảm rằng kho vũ khí hạt nhân của chúng ta thực sự hoạt động đúng cách, và đó là một phần của quy trình thử nghiệm", ông Vance nói.

Trong khi đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Guo Jiakun kêu gọi Mỹ “nghiêm túc tuân thủ” lệnh cấm thử nghiệm hạt nhân toàn cầu.

Mặt khác, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov phát biểu: “Tổng thống Trump nói trong tuyên bố của mình rằng các quốc gia khác đang tiến hành thử nghiệm vũ khí hạt nhân. Cho đến nay, chúng tôi không biết có ai đang thử nghiệm cả".

Quan chức Nga cũng khẳng định các cuộc diễn tập vũ khí gần đây của Moscow “không thể bị diễn giải theo bất kỳ cách nào là thử nghiệm hạt nhân". Ông Peskov cũng ám chỉ rằng Nga sẽ tiến hành thử nghiệm đầu đạn thật nếu Mỹ làm điều đó trước.

Mỹ đã tiến hành 1.054 vụ thử hạt nhân từ ngày 16/7/1945, khi vụ thử đầu tiên diễn ra tại bang New Mexico, cho đến năm 1992.

Vụ thử hạt nhân cuối cùng của Mỹ diễn ra vào tháng 9/1992, với một vụ nổ ngầm có sức công phá 20 kiloton tại Khu An ninh Hạt nhân Nevada.

Sau đó, cựu Tổng thống George H. W. Bush đã ban hành lệnh tạm dừng thử nghiệm vào tháng 10/1992, và lệnh này được các chính quyền kế nhiệm duy trì cho đến nay.

Các cuộc thử nghiệm hạt nhân sau đó được thay thế bằng các thí nghiệm phi hạt nhân và thí nghiệm dưới ngưỡng tới hạn, kết hợp với mô phỏng máy tính tiên tiến.