Hệ thống đặc biệt giúp trực thăng Ka-52 Nga qua mặt 18 tên lửa Ukraine

Báo Sputnik (Nga) đưa tin: "Hiện nay, kỷ lục trực thăng tránh được đòn tấn công của tên lửa phòng không vác vai di động (MANPAD) trong một lần cất cánh là 18 quả. Một trực thăng tấn công Ka-52 Nga đã làm được điều đó nhờ tổ hợp phòng thủ chủ động Vitebsk".

Nguồn tin nói thêm rằng chiếc trực thăng đã trở về căn cứ nguyên lành, không bị hư hại gì. "Các phi công trực thăng gọi tổ hợp phòng thủ Vitebsk là "trứng trường sinh" bởi nó đã nhiều lần cứu mạng phi công, vốn thường xuyên bị đối phương nhằm bắn bằng MANPAD", nguồn tin nói.

Vì sao trực thăng Ka-52 Nga tránh được 18 MANPAD?

Khi cuộc phản công của Ukraine bắt đầu, sự hiện diện của các phương tiện chiến đấu trên không có tầm quan trọng đặc biệt.

Máy bay cường kích và trực thăng vũ trang Nga là mầm họa chính của các đoàn xe tăng và tất cả các loại phương tiện bọc thép tiến công, nhưng nó cũng là một trong những "ứng viên" đầu tiên bị phòng không mặt đất Ukraine bắn hạ.

Đặc biệt là hiện nay, quân đội Ukraine có một số lượng lớn các hệ thống tên lửa phòng không vác vai của cả phương Tây lẫn nguồn gốc từ thời Liên Xô.

Nhiều chuyên gia theo sát diễn biến của cuộc phản công do Kiev phát động đang diễn ra quyết liệt đã đặt câu hỏi, những ngày qua, MANPAD của Ukraine tại sao không hoạt động khi bầu trời có sự hiện diện của nhiều trực thăng tấn công Ka-52 Alligator và Mi-28 Night Hunter Nga?

Có vẻ như Nga đã tìm ra biện pháp đối phó với tên lửa phòng không vác vai Stinger do Mỹ chế tạo, cũng như hàng loạt MANPAD với đủ các quốc tịch mà phương Tây viện trợ cho Ukraine.

Thực tế chiến đấu trong vài ngày phản công vừa qua, phòng không Ukraine dù khá mạnh, có số lượng hùng hậu nhưng lại không diệt được mục tiêu trên không nào của Nga. 

Ngoài Sputnik, kỷ lục trên cũng được xác nhận bởi hãng thông tấn Nga RIA, rằng một chiếc Ka-52 phải hứng chịu 18 cuộc tấn công bởi MANPAD nhưng đã an toàn trở về căn cứ mà không bị một tên lửa của Ukraine nào đụng đến.

Đây là một kỷ lục thực sự và không có bất kỳ phép màu nào ở đây. Sự an toàn của trực thăng Ka-52 được đảm bảo nhờ một sản phẩm với cái tên khiêm tốn và không ồn ào là Vitebsk-25 (phiên bản xuất khẩu được biết đến nhiều hơn với tên gọi President-S).

Hệ thống bảo vệ Vitebsk-25 có gì đặc biệt?

Khi lần đầu tiên được giới thiệu tại triển lãm Eurosatory-2010 ở Paris vào năm 2010, nhiều chuyên gia đơn giản là không tin vào khả năng đánh lạc hướng một số lượng tên lửa khổng lồ như vậy của hệ thống.

Năm 5 sau, tạp chí Air International đã công bố một báo cáo từ Bộ Quốc phòng Ai Cập về việc khi định mua trực thăng Ka-52 của Nga, Bộ này đã cho máy bay trải qua vô số cuộc thử nghiệm trước khi chính thức ký hợp đồng.

Theo báo cáo, trong thử nghiệm, chiếc trực thăng Ka-52 gắn tổ hợp Vitebsk-25 đã bị tấn công bởi hơn 20 tên lửa Igla của Nga, nhưng không quả nào trúng mục tiêu. Kết quả này thậm chí khiến các nhà báo của tạp chí bày tỏ nghi ngờ về việc liệu có sự gian lận nào từ phía Nga hay không?

Mặc dù không có thông số kỹ thuật chi tiết, nhưng một số thông tin của truyền thông phương Tây cho rằng, hệ thống của Nga có các biện pháp đối phó hữu hiệu bằng laser đối với tên lửa đất đối không và không đối không dẫn đường hồng ngoại (IR).

Theo báo cáo, Vitebsk-25 có thể phát hiện và ngăn chặn các mối đe dọa ở góc phương vị 120 độ và góc tà 60 độ. Không chỉ phát hiện các mối đe dọa từ tên lửa hồng ngoại, chúng còn có thể phát hiện và gây nhiễu tên lửa dẫn đường bằng radar có tần số từ 4 GHz đến 18GHz.

Hệ thống hoạt động thế nào?

Hệ thống bảo vệ Vitebsk-25, được phát triển bởi Viện Công nghệ vô tuyến điện tử Moscow, có nhiệm vụ phát hiện các tên lửa dẫn đường bằng hồng ngoại và radar, đồng thời cảnh báo sớm cho tổ bay. Tiếp sau đó, hệ thống sẽ tự động kích hoạt các mồi bẫy nhiệt.

Nhưng vấn đề bảo vệ không chỉ giới hạn ở đó, lúc này hệ thống phòng thủ tích cực bắt đầu hoạt động, khi "bộ não" của tổ hợp trực tiếp tham gia can thiệp vào các hệ thống dẫn đường tầm nhiệt của tên lửa phòng không đối phương bằng bức xạ hồng ngoại.

Với các tên lửa được dẫn đường bằng radar, Vitebsk-25 trực tiếp gây nhiễu điện tử với radar trên đầu dò tên lửa đối phương buộc chúng phải tự hướng đến các mục tiêu giả.

Hệ thống sử dụng kết hợp các cảm biến, bao gồm máy thu cảnh báo radar, máy thu cảnh báo laser và cảm biến cảnh báo tiếp cận tên lửa, để phát hiện và định vị các mối đe dọa sắp tới.

Sau đó, nó triển khai các biện pháp đối phó khác nhau, chẳng hạn như gây nhiễu, phóng mồi bẫy nhiệt và gây nhiễu điện tử, để gây nhầm lẫn hoặc vô hiệu hóa tên lửa tấn công của đối phương.

Các tính năng chính của Vitebsk-25

Hệ thống được thiết kế để phát hiện và gây nhiễu tín hiệu radar tên lửa đối phương, cũng như cung cấp tín hiệu mồi nhử để gây nhầm lẫn cho hệ thống dẫn đường tên lửa của đối phương. Nó cũng có thể phát hiện và theo dõi các tên lửa đang bay tới và đưa ra các biện pháp đối phó để đánh lừa chúng.

Một trong những tính năng chính của Vitebsk-25 là hoạt động ở chế độ hoàn toàn tự động, cho phép nó nhanh chóng phản ứng với các mối đe dọa mà không cần thông tin đầu vào từ tổ bay.

Tính năng này giúp hệ thống đạt hiệu quả cao trong các tình huống chiến đấu, nhất là các quyết định xảy ra trong tích tắc, có thể tạo ra sự khác biệt giữa sự sống và cái chết.

Hệ thống có thiết kế theo kiểu mô-đun, được đánh giá là một giải pháp đa năng và linh hoạt cho các lực lượng không quân, cho phép dễ dàng tích hợp lên nhiều chủng loại máy bay khác nhau.