Haiti đề nghị Mỹ hỗ trợ quân sự khẩn cấp sau vụ ám sát Tổng thống

Guardian đưa tin, Bộ trưởng Bầu cử Haiti Mathias Pierre ngày 9/7 cho biết, giới chức nước này đã đề nghị Mỹ hỗ trợ quân sự để bảo vệ các cảng biển, sân bay, cơ sở dầu khí và các hạ tầng quan trọng khác. Theo ông, vụ ám sát Tổng thống Moise cho thấy, "những kẻ khủng bố" có thể đe dọa đến các tài sản dân sự của Haiti.

Ông nói: "Nhóm tài trợ cho nhóm lính đánh thuê muốn tạo ra hỗn loạn ở Haiti và chúng có thể lên kế hoạch tấn công các mỏ năng lượng và sân bay của Haiti". Ông Pierre sau đó nói với CNN rằng, giới chức Haiti chỉ đề nghị Mỹ gửi đến một số lượng binh sĩ giới hạn, khoảng 500 người.

Washington hiện chưa bình luận về đề nghị này, nhưng trước đó, Nhà Trắng cho biết, Mỹ sẽ cử lực lượng hành pháp, đặc vụ của Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) và Bộ An ninh Nội địa đến Haiti sớm nhất có thể.

Hôm 8/7, Đại sứ Haiti tại Mỹ Edmond Bocchit nói với hãng tin France24 rằng, Cảnh sát Quốc gia Haiti hiện đã "quá tải và phải đương đầu với các băng nhóm vũ trang", do vậy Haiti hoan nghênh bất cứ sự hỗ trợ nào nhằm giúp Haiti khôi phục trật tự. "Hiện giờ, chúng tôi cần sự giúp đỡ. Chúng tôi không giấu giếm điều này", ông Bocchit nói, song khẳng định họ chưa thảo luận việc triển khai binh sĩ Mỹ tại Haiti.

Phương án đề nghị Mỹ triển khai quân ở Haiti gây khá nhiều tranh cãi. Năm 1994, Mỹ can thiệp quân sự vào Haiti để hạ bệ chính quyền quân sự và khôi phục chức tổng thống cho ông Jean-Bertrand Aristide. Năm 2004, một cuộc đảo chính khác nổ ra và Aristide bị phế truất, quân đội Mỹ và Pháp được điều động để đối phó. Liên Hợp Quốc sau đó triển khai chiến dịch gìn giữ hòa bình mới tại Haiti để kiểm soát tình trạng bạo lực tồi tệ nhất tại quốc gia này và bảo vệ cuộc tổng tuyển cử năm 2006.

Tình hình ở Haiti càng thêm bất ổn, rối ren sau khi Tổng thống Jovenel Moise bị ám sát tại nhà riêng khoảng 1h sáng ngày 7/7. Giới chức Haiti tin nhóm sát thủ là những lính đánh thuê gồm 26 người Colombia, 2 người Mỹ. Hiện Haiti đã bắt giữ 17 nghi phạm, tiêu diệt 3 nghi phạm, 8 nghi phạm còn lẩn trốn.

Ngay sau vụ ám sát, Thủ tướng lâm thời Claude Joseph đã ban bố lệnh phong tỏa toàn quốc trong hai tuần, gồm đóng cửa toàn bộ biên giới, áp thiết quân luật, đóng cửa sân bay chính.

Giữa lúc dư luận còn hoang mang vì vụ ám sát, chính trường Haiti càng rối ren khi khuyết vị trí kế nhiệm Tổng thống Moise. Chánh án Tòa án Tối cao Rene Sylvestre - người kế nhiệm Tổng thống Moise theo luật - qua đời cách đây không lâu do mắc Covid-19. Trong khi đó, có hai quan chức đồng thời tuyên bố là thủ tướng lâm thời hợp pháp. Ông Joseph mặc dù đang tạm nắm quyền điều hành đất nước, nhưng trước khi bị ám sát, Tổng thống Moise đã bổ nhiệm người thay thế ông Joseph dự kiến trong tuần này.