Hải quân Trung Quốc gặp khó khi vận hành cùng lúc 3 tàu sân bay

SCMP dẫn lời giới quan sát cho biết, Trung Quốc đang đối mặt với bài toán khó khi nhu cầu về các phi công đủ trình độ lái tiêm kích triển khai trên hàng không mẫu hạm gia tăng.

Hiện thời, Hải quân Trung Quốc đang có 2 tàu sân bay trong biên chế là Liêu Ninh và Sơn Đông, trong khi chiếc thứ 3 là Phúc Kiến mới hạ thủy hồi tháng 6.

Theo tạp chí quân sự Trung Quốc Ordnance Industry Science Technology, Bắc Kinh đã đẩy nhanh các chương trình đào tạo phi công tiêm kích trên tàu sân bay trong suốt 10 năm qua kể từ khi vận hành Liêu Ninh. Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ họ không có máy bay huấn luyện được thiết kế đặc biệt để vận hành trên tàu sân bay và điều này đã cản trở tiến độ đào tạo.

Với việc tàu Phúc Kiến bắt đầu được thử nghiệm trên biển vào tuần trước, hải quân Trung Quốc cần ít nhất 200 phi công lái máy bay chiến đấu đạt tiêu chuẩn để vận hành 130 máy bay trên tàu sân bay, theo chuyên gia hải quân Li Jie.

Mặt khác, Phúc Kiến được trang bị hệ thống phóng máy bay điện từ hiện đại giống như trên các tàu sân bay của Mỹ, khác với công nghệ cũ kỹ trên 2 chiếc Liêu Ninh và Sơn Đông. Vì vậy, hải quân Trung Quốc sẽ phải học cách làm chủ công nghệ với một hệ thống phóng và thu hồi máy bay mới.

"Đây là những thách thức toàn diện, vì thiết kế máy bay và đào tạo phi công là một trong những công nghệ cốt lõi khó và phức tạp nhất thế giới - mà không ai sẽ chia sẻ với bạn", ông Li nhận định.

Hải quân Trung Quốc hiện sử dụng máy bay nội địa JL-9G làm phi cơ huấn luyện phi công trên tàu sân bay. Máy bay này không thể được sử dụng để mô phỏng việc hạ cánh khẩn cấp trên sàn đáp tàu sân bay vì những thiếu sót như quá nhẹ và quá chậm.

Những điểm yếu này khiến cho việc sử dụng JL-9G để đào tạo bị giới hạn trên đất liền, vì một số hạng mục không phù hợp để đào tạo trên biển.

Hiện thời, tiêm kích duy nhất đang được Trung Quốc triển khai trên tàu sân bay là J-15. Nó là máy bay hoạt động trên tàu sân bay nặng nhất thế giới, với trọng lượng rỗng là 17,5 tấn, tốc độ đối đa Mach 2,4. Trong khi đó, JL-9G chỉ nặng 7,8 tấn và có tốc độ tối đa Mach 1,05.

J-15 là máy bay một chỗ ngồi, không phải máy bay 2 ghế như các phi cơ huấn luyện. Vì vậy, việc phi công Trung Quốc phải huấn luyện trên J-15 khiến họ phải đối mặt với thách thức lớn vì không có người bay cùng để đào tạo.

Trung Quốc đã phát triển phiên bản J-15 có 2 ghế, được biết tới với cái tên J-15S. Tuy nhiên, hình ảnh trên truyền thông nhà nước Trung Quốc cho thấy, nền tảng này giờ đã được chuyển thành máy bay tác chiến điện tử J-15D hoạt động trên tàu sân bay.

Chuyên gia Antony Wong Tong đặt ra câu hỏi vì sao mà Trung Quốc không biến máy bay J-15S thành phi cơ huấn luyện có 2 chỗ ngồi. Ông cho rằng, việc thiếu máy bay đủ điều kiện sử dụng trong đào tạo cho các phi công sẽ là vấn đề lớn.

Dai Mingmeng, một trong 5 phi công đầu tiên của Trung Quốc đạt được chứng chỉ vận hành máy bay từ tàu sân bay, nhận định rằng, còn một chặng đường dài để các phi công trên tàu sân bay của Bắc Kinh bắt kịp Mỹ.

"Các phi công Trung Quốc trên tàu Phúc Kiến có thể cần thêm một thập niên nữa để đạt được yêu cầu cơ bản về khả năng sẵn sàng hiệp đồng tác chiến và vẫn còn một khoảng cách lớn để Trung Quốc có thể bắt kịp Mỹ, quốc gia có kinh nghiệm hàng chục năm với hàng không mẫu hạm", ông Dai nhận định.