Estonia: Hỗn loạn ở thủ đô vì cải táng mộ hồng binh

16 người bị thương, trong đó có sáu cảnh sát, hơn 50 người bị bắt trong vụ đụng độ này.

Các chiến sĩ hồng quân Liên Xô hy sinh năm 1944 trong cuộc chiến giải phóng Tallin.

Vụ xung đột bắt nguồn từ tháng 1/2007, khi Quốc hội Estonia đã thông qua nghị quyết "Về bảo vệ an táng quân đội", cho phép cải táng các ngôi mộ trên khỏi Mộ chiến sĩ vô danh ở Tallin, đồng thời sửa chữa tượng đài  Người lính đồng - biểu tượng của Người chiến binh - giải phóng. Nghị quyết này gây phản ứng sâu sắc với những gia đình gốc Nga tại Estonia và với chính quyền Nga - những người cho rằng chính quyền Estonia ủng hộ tâm trạng phát xít mới tại Estonia.

Một số đại biểu Nga đã đề nghị cải táng các ngôi mộ này sang Nga, nhưng Estonia đã phủ nhận, cho rằng đây là chuyện nội bộ của Estonia.

Đến ngày 15/2/2007, Quốc hội Estnonia lại thông qua thêm một dự luật "Về di dời các công trình cấm", trong đó tuyên bố các tượng đài chiến binh Liên Xô (như đại diện quốc gia - chiếm đóng) là bất hợp pháp. Tổng thống Estonia khi ấy đã không phê chuẩn dự luật vì nói nó vi hiến.

Tuy nhiên, đến tháng 3 vừa qua, Ủy ban an táng quân sự, dựa vào đạo luật tháng 1, đã quyết định cải táng các mộ hồng quân vào tối 26/4. Những người ủng hộ các hồng quân đã làm hàng rào ngăn không cho chính phủ thực hiện việc cải táng, cảnh sát Estonia đã dùng hơi cay và vòi rồng can thiệp dẫn tới xô xát. Đến tối, có thêm những phần tử cực đoan xuất hiện, đập phá cửa tiệm cướp hàng, lật xe và làm chướng ngại vật ngăn các đường phố chính.

Sự việc khiến chính quyền thủ đô Tallin đã phải họp khẩn tối 26/4. Thị trưởng Edgar Savisaar đã kêu gọi người dân bình tĩnh và kêu gọi chính quyền trung ương hãy "thể hiện sự sáng suốt và kềm chế khỏi những bước đi có thể làm căng thẳng thêm tình hình".

Chính quyền Tallin cũng lấy làm tiếc rằng "chính quyền không thông báo với chúng tôi về chiến dịch giải tán hoạt động của những người bảo vệ tượng đài Người lính đồng, dẫn tới việc hỗn loạn trong giao thông thành phố". Chính quyền thành phố cũng ban hành lệnh cấm rượu bia từ 12 giờ trưa 27/4 đến hết ngày 2/5.

Theo Duy Văn

Tuổi trẻ/Lenta