Đầm lầy, rừng rậm và pháo kích: Năm mới trên tiền tuyến phía bắc Ukraine

Vào đêm giao thừa sang Năm mới 2023 tại một khu rừng dọc biên giới phía đông bắc với Nga, một đơn vị của lực lượng bảo vệ lãnh thổ Ukraine đứng gác trong chiến hào.

Các quan chức quốc phòng cấp cao nhất của Ukraine lo ngại Nga sẽ tiến hành một chiến dịch tấn công lần thứ hai từ phía bắc trong tháng tới, sử dụng các binh sĩ đã được huấn luyện trong 3 tháng qua.

Nhưng lực lượng Ukraine bảo vệ biên giới nói rằng, lực lượng Nga sẽ không thể tạo được bước đột phá như hồi tháng 2/2022, thời điểm khu vực tỉnh Sumy không có tuyến phòng thủ.

"Chúng tôi đã nắm rõ tọa độ của tất cả các con đường và ngay khi lực lượng Nga xuất hiện, chúng tôi sẽ nổ súng", Andriy, một chỉ huy 52 tuổi, cho biết khi chỉ về kho đạn bắn trúng mục tiêu. "Sau đó, có những đầm lầy, và chúng tôi sẽ khai thác lợi thế đó trong cuộc chiến chống quân Nga".

Vào ban đêm, lực lượng phòng vệ Ukraine đơn độc trong rừng và cánh đồng. Mọi thứ tối đen và im lặng. Khu vực này từng được coi là vùng viễn cực xa xôi trước khi chiến tranh bùng nổ, bây giờ, chỉ còn lại một số ít cư dân ở những ngôi làng gần đó.

Giữa vị trí của phía Ukraine và lực lượng Nga cách đó vài km là một số khu rừng, đầm lầy và đường cao tốc. Vì vậy, họ phải hòa mình vào môi trường xung quanh. Những người đang đi tuần tra chỉ có thể được nhận ra nhau từ ánh trăng mờ nhạt, phản chiếu bởi lớp tuyết dày trên những cánh đồng xung quanh.

Những người làm nhiệm vụ ngồi dưới lòng đất, chuẩn bị bữa tiệc năm mới trong một căn bếp kiểu cabin gỗ được chiếu sáng rực rỡ mới được xây từ 4 tháng trước. Ngoài những hành lang lầy lội ngoằn ngòeo sâu hàng mét của chiến hào, còn có chỗ ngủ và thậm chí cả phòng tắm hơi.

Những vị trí biệt lập này không mang trạng thái chiến đấu của các khu vực phía đông và phía nam Ukraine, chẳng hạn như Bakhmut, nhưng lại mang tầm quan trọng lớn.

Chúng tạo thành tuyến phòng thủ tiền tuyến trọng yếu nếu Nga quyết định tấn công từ phía bắc, và việc giữ vững tuyến phòng thủ này sẽ giúp phía Ukraine có quyền quyết định nhiều thứ hơn là số phận của vùng Sumy.

Khi mở chiến dịch quân sự đặc biệt hồi tháng 2/2022, các lực lượng Nga đã đột phá ở một số nơi dọc theo biên giới phía bắc nhằm mục đích bao vây và chiếm đóng thủ đô Kiev của Ukraine, từ đó giành quyền kiểm soát trung tâm quyền lực.

Các đơn vị bảo vệ lãnh thổ ở Sumy đã làm tốt nhiệm vụ của mình, được các chuyên gia quân sự phương Tây ghi nhận và được Tổng thống Volodymyr Zelensky nhiều lần khen ngợi vì đã ngăn chặn Moscow thiết lập các hành lang tiếp tế từ Nga qua Sumy đến miền đông Kiev. Theo các chuyên gia quân sự, nỗ lực của họ đã góp phần cứu bộ chỉ huy trung ương.

Các video từ tháng 3/2022 cho thấy các thành viên của các đơn vị này, một số mặc quần áo dân sự, không được trang bị nhiều áo giáp và súng trường, phá hủy xe tăng và bắt giữ binh lính Nga.

Hai người đàn ông tham gia bảo vệ Sumy cho biết, khoảng 50 quân nhân chuyên nghiệp có mặt ở thủ phủ khu vực vào ngày 24/2 đã được lệnh đến một khu vực khác vào tối hôm đó, để lại họ và khoảng 400 công dân chưa qua đào tạo khác bảo vệ thành phố.

Các đơn vị bảo vệ lãnh thổ của Ukraine bao gồm những người tình nguyện cầm vũ khí, phần lớn họ đã làm như vậy vào ngày Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt hoặc ngay sau đó. Một số người trong số họ có kinh nghiệm chiến đấu, trong khi những người khác thì không.

Lo ngại Nga tiếp tục tấn công

Tiền tuyến phía bắc của Ukraine đã im ắng kể từ khi Nga rút quân ra khỏi đây.

Những người đàn ông bảo vệ tiền tuyến ở đây cho biết, lực lượng Nga vẫn pháo kích vào các khu vực biên giới theo thời gian cụ thể "chỉ để cảnh báo" các lực lượng Ukraine chứ không phải là một phần của kế hoạch chuẩn bị cho một cuộc tấn công mới.

Cả Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov và Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Valeriy Zaluzhnyi đều coi tháng 2 sắp tới là thời điểm Nga có thể thực hiện chiến dịch tái tấn công khu vực này.

Tuy nhiên, người đứng đầu cơ quan tình báo quốc phòng nước này, ông Kyrylo Budanov nói rằng, kịch bản này dù rất khó nhưng vẫn có thể xảy ra.

Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với New York Times, ông Budanov mô tả việc Nga chuyển thiết bị vào khu vực này là "một chiến dịch tung thông tin sai lệch" nhằm lôi kéo các lực lượng Ukraine ra khỏi các trận chiến ở phía đông. Ông cho biết, cơ quan tình báo vẫn chưa phát hiện ra dấu vết của một đơn vị chủ công cần cho một cuộc tấn công ở khu vực biên giới với Nga và Belarus.

Người phát ngôn của ông Budanov và Bộ Quốc phòng Ukraine đã không phản hồi các câu hỏi về lý do tại sao hai bên lại đưa ra những đánh giá khác nhau như vậy.

Vào đêm giao thừa Năm mới 2023, Nga đã phóng một loạt tên lửa và máy bay không người lái (UAV) suốt ngày đêm nhắm vào Kiev và các thành phố lớn khác.

Moscow cũng nã pháo vào khu vực biên giới ở Sumy khoảng 120 lần, theo Bộ tổng tham mưu Ukraine. May mắn, những người đàn ông bảo vệ ở đây vẫn bình an vô sự.

Trong nhà bếp chiến hào, những người đàn ông cho biết bản thân từng làm gì  trước chiến tranh - một giáo viên tại một trường cao đẳng thể thao, một nhà kinh doanh xi măng, một nhà phát triển bất động sản, một học giả...

Đối với một số người, 9 tháng qua họ chưa gặp lại gia đình của mình. Dù tự nguyện tham chiến nhưng buộc phải ở lại cho đến khi chiến sự kết thúc.

Và trong lúc này, họ trở thành một gia đình, với những công thức nấu ăn khác nhau và thường mời nhau ăn tối. Vào dịp Năm mới, họ đã cùng nhau nấu ăn, chúc tụng mừng Năm mới và cầu mong chiến tranh sớm kết thúc.