Cựu quan chức Ukraine cảnh báo cái giá phải trả nếu Kiev gia nhập NATO

"Cho dù chúng ta có muốn gia nhập NATO và EU đến mức nào đi chăng nữa, chúng ta cũng không được chào đón ở đó", ông Aleksey Arestovich, cựu trợ lý của Tổng thống Volodymyr Zelensky, nói hôm 5/1.

Ông Arestovich đã đưa ra bình luận về quyết định của Hội đồng châu Âu vào giữa tháng 12 năm ngoái liên quan tới việc bắt đầu đàm phán tiến trình Ukraine gia nhập EU.

Ông Arestovich nhận định, cái giá phải trả cho "khả năng" Ukraine gia nhập NATO là khởi đầu cho "một cuộc chiến lớn với Nga", đồng thời nói thêm rằng kịch bản tương tự cũng được áp dụng cho các quốc gia phương Tây khác. Ông nói rằng phương Tây "chưa sẵn sàng trả cái giá này".

Theo ông Arestovich, mục tiêu "gia nhập một liên minh lớn" của Ukraine là "không khả thi" và cách duy nhất để thoát khỏi tình trạng này là "ngừng hạ thấp mình", để các vấn đề chính sách đối nội và đối ngoại của Ukraine sẽ được xử lý ở Kiev, chứ "không phải ở Brussels, Washington hay Moscow".

Ông lập luận rằng Kiev nên "nhận ra thực tế" và bắt đầu phát triển theo hướng riêng của mình, thay vì theo đuổi "ảo tưởng" giành lại đường biên giới năm 1991, gia nhập EU và NATO. Ông cũng đề cập đến Thổ Nhĩ Kỳ, Azerbaijan, Israel và Hàn Quốc là ví dụ về các quốc gia không phải là thành viên của các liên minh này nhưng vẫn "phát triển khá tốt".

Các lãnh đạo EU ngày 14/12/2023 nhất trí khởi động đàm phán kết nạp Ukraine và Moldova. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gọi quyết định này là chiến thắng cho toàn châu Âu.

Quyết định không đồng nghĩa với việc Ukraine có thể gia nhập EU ngay lập tức, quá trình này có thể kéo dài nhiều năm, song sẽ là một động lực chính trị rất lớn cho Kiev trong bối cảnh chiến sự hiện nay với Nga.

Ukraine nộp đơn gia nhập EU vào năm 2022, không lâu sau khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt. Tuy nhiên, nguyện vọng này của Kiev vấp phải sự phản đối của Hungary, một thành viên của khối. Để khởi động đàm phán, EU cần được sự đồng thuận của tất cả thành viên.

Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho rằng Ukraine vẫn cách xa EU "nhiều năm ánh sáng nữa", ngầm ý nói rằng con đường của Kiev gia nhập liên minh còn xa. Ông Orban cho rằng EU không nên đàm phán với một quốc gia đang trong tình trạng chiến sự.

Vào tháng 9/2022, Tổng thống Ukraine cũng tuyên bố ông đang đẩy nhanh quá trình nộp đơn xin gia nhập NATO, đồng thời khẳng định "trên thực tế, Ukraine đã vào NATO" và đề xuất gia nhập của Ukraine "là hợp pháp".

Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ Joe Biden nhấn mạnh rằng cuộc xung đột giữa Kiev và Moscow cần phải chấm dứt trước khi đơn xin gia nhập NATO của Ukraine có thể được xem xét. Vào tháng 11 năm ngoái, Tổng thống Zelensky thừa nhận ông không biết liệu Ukraine có thể gia nhập NATO hay không.