Dân sinh
Fica
DTiNewsCuộc đàm phán "cân não" tháo ngòi nổ vụ nổi loạn Wagner vào phút chót
(Dân trí) - Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã chạy đua với thời gian để thuyết phục ông trùm Wagner ngừng nổi loạn, góp phần chấm dứt kịch bản "đổ máu" tại Nga.
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko (Ảnh: Sputnik).
Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko hôm 26/6 tiết lộ, Nga đã tập trung khoảng 10.000 quân để đẩy lùi cuộc hành quân của lực lượng quân sự tư nhân Wagner vào Moscow khi cuộc bạo loạn xảy ra vào cuối tuần trước. Tổng thống Lukashenko cho biết ông cũng sẵn sàng đưa lực lượng Belarus tới Nga trong tình huống khẩn cấp.
Tổng thống Lukashenko tin rằng Nga sẽ giành thế áp đảo trong cuộc đối đầu với lực lượng nổi loạn, nhưng điều đó có thể khiến "hàng nghìn" người thiệt mạng, vì vậy ưu tiên vẫn là một giải pháp hòa bình. Ông nói thêm rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cập nhật tình hình "kỹ lưỡng" cho ông, khiến nhà lãnh đạo Belarus đề xuất giúp đỡ với tư cách là bên hòa giải.
"Điều nguy hiểm nhất không phải là tình hình lúc đó, mà là những diễn biến tiếp theo và hậu quả tiềm ẩn. Một quyết định mạnh tay có thể được lựa chọn là tiêu diệt. Tôi khuyên ông Putin không nên vội vàng. Hãy trao đổi với (lãnh đạo Wagner) Prigozhin, với các chỉ huy của ông ấy", ông Lukashenko nói với quân đội Belarus về tình hình cuộc bạo loạn ở Nga.
Theo ông Lukashenko, Tổng thống Putin nói với ông rằng Prigozhin, người đứng đầu lực lượng Wagner, đã từ chối trao đổi với bất kỳ ai và nỗ lực đàm phán với ông trùm Wagner sẽ "vô ích". Tuy nhiên, ông Lukashenko sau đó đã thiết lập được đường dây liên lạc với ông chủ Wagner với sự giúp đỡ của Cơ quan An ninh Liên bang Nga.
Nhà lãnh đạo Belarus thừa nhận, ông Prigozhin đã ở trong trạng thái "hoàn toàn kích động" trong 30 phút đầu tiên và họ chủ yếu nói những lời lẽ căng thẳng. "Những lời thô tục nhiều gấp 10 lần so với bình thường", ông Lukashenko nhớ lại.
Người đứng đầu lực lượng Wagner Yevgeny Prigozhin tại Rostov-on-Don, Nga trong vụ nổi loạn hôm 24/6 (Ảnh: Getty).
Tổng thống Lukashenko cho biết, các chỉ huy của lực lượng Wagner đã thất vọng trước những tổn thất trên chiến trường ở Ukraine và điều đó đã "tác động nặng nề" đến ông Prigozhin. Ông trùm Wagner tuyên bố chỉ đòi hỏi "công lý" khi kêu gọi loại bỏ các tướng lĩnh Nga.
Theo New York Times, Tổng thống Lukashenko tiết lộ, ông Putin đã nêu ra khả năng hạ ông chủ Wagner. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Belarus cho biết ông hối thúc nhà lãnh đạo Nga không hành động vội vàng, nói rằng "một nền hòa bình tồi tệ vẫn tốt hơn bất kỳ cuộc chiến nào". Tổng thống Lukashenko đã gọi điện cho ông Prigozhin, cảnh báo rằng Tổng thống Putin có ý định "nghiền nát ông như một con bọ" nếu tiếp tục hành quân đến Moscow.
Tổng thống Belarus đã cảnh báo ông Prigozhin rằng, một lữ đoàn quân sự sẵn sàng triển khai tới Moscow để bảo vệ thủ đô của Nga nếu cần. Ông Lukashenko cũng thừa nhận lo ngại rằng, tình trạng bất ổn có thể tràn ra khỏi lãnh thổ Nga, và "chúng tôi sẽ là người tiếp theo".
Vào lúc 17h (theo giờ Moscow) ngày 24/6, ông Prigozhin gọi điện để thông báo rằng ông sẽ chấp nhận các điều khoản của Tổng thống Lukashenko, nhưng yêu cầu phải đảm bảo an ninh cho bản thân ông và các chiến binh Wagner. Vào thời điểm đó, ông Lukashenko đã liên lạc với người đứng đầu Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) Aleksandr Bortnikov và đồng ý rằng Nga sẽ không tấn công quân Wagner.
Tổng thống Lukashenko "đã hứa" với ông chủ Wagner rằng kịch bản tấn công sẽ không xảy ra và đưa ra một "sự đảm bảo" về việc ông sẽ chấp nhận các chiến binh Wagner ở Belarus và đảm bảo an toàn cho họ.
Các chiến binh Wagner chuẩn bị rút quân ở Rostov-on-Don để trở về căn cứ hôm 24/6 (Ảnh: Getty).
Ông Lukashenko cho biết, Thứ trưởng Quốc phòng Nga Yunus-Bek Yevkurov cũng đóng một "vai trò quan trọng" trong các cuộc đàm phán. Vào ngày 24/6, một đoạn video đã lan truyền trên mạng, ghi lại cuộc nói chuyện của ông Yevkurov với thủ lĩnh Wagner ở thành phố Rostov-on-Don của Nga, nơi các chiến binh Wagner đổ bộ.
Theo ông Lukashenko, các cuộc đàm phán kết thúc vào tối 24/6, đồng thời nhấn mạnh ông phải "vội vã" hành động vì Nga "đã xây dựng một phòng tuyến cách Moscow khoảng 200km".
"Tôi sợ rằng, nếu các chiến binh Wagner đụng độ với họ (quân đội Nga) ở ranh giới đó, máu sẽ đổ và mọi chuyện sẽ kết thúc", Tổng thống Belarus nhớ lại.
Cuối cùng, Tổng thống Lukashenko đã tạo điều kiện cho một cuộc điện thoại trực tiếp giữa ông Prigozhin và ông Bortnikov. Sau khi nói chuyện với người đứng đầu FSB của Nga, thủ lĩnh Wagner đã ra lệnh cho các chiến binh rút lui và trở về căn cứ của họ. Sau đó, Tổng thống Lukashenko cho biết ông đã có một cuộc điện đàm khác với người đồng cấp Putin, trong đó nhà lãnh đạo Nga cam kết sẽ giữ lời hứa.
Tổng thống Putin sau đó tuyên bố, chính quyền Nga sẽ không truy tố ông Prigozhin hoặc lính Wagner, đồng thời đề nghị các chiến binh Wagner lựa chọn ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga hoặc các cơ quan an ninh khác, trở về nhà hoặc chuyển đến nước láng giềng Belarus.
