Chuyên gia Mỹ chỉ trích Trung Quốc vì từ chối điều tra nguồn gốc Covid-19

Theo hãng tin Politico, các chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của Mỹ cảnh báo rằng, việc Trung Quốc từ chối kế hoạch của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về cuộc điều tra giai đoạn 2 bên trong lãnh thổ nước này nhằm làm rõ nguồn gốc của đại dịch Covid-19 sẽ cản trở thế giới tiếp cận dữ liệu quan trọng, đồng thời gây khó khăn cho việc đối phó với các đại dịch trong tương lai.

"Chúng ta đã có 2 đại dịch liên quan tới virus corona xuất phát từ Trung Quốc và nhiều khả năng chúng ta sẽ phải đối mặt với một đại dịch virus corona khác từ Trung Quốc. Vì vậy, một cuộc điều tra tại Trung Quốc là cơ hội tốt nhất để chúng ta giải quyết vấn đề này. Chúng ta không thể làm điều này nếu không đến Trung Quốc. Không có cách nào để tìm hiểu tận gốc vấn đề này từ khoảng cách hàng nghìn km", Peter Hotez, trưởng khoa Y học Nhiệt đới Quốc gia tại Đại học Y Baylor ở Houston, Mỹ cho biết.

Bắc Kinh đã phản bác việc cộng đồng quốc tế "chĩa mũi dùi" vào Trung Quốc như một nơi được xem là nguồn gốc của Covid-19. Thay vào đó, Trung Quốc nhấn mạnh rằng Covid-19 "có nhiều nguồn gốc và bùng phát ở nhiều nơi".

Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus gần đây đã đề xuất kế hoạch giai đoạn 2 của cuộc điều tra về nguồn gốc Covid-19, trong đó có việc kiểm tra các phòng thí nghiệm và các cơ sở nghiên cứu tại khu vực xuất hiện những ca mắc Covid-19 đầu tiên vào tháng 12/2019. Tuy nhiên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc Zeng Yixin tuyên bố Bắc Kinh không chấp nhận một kế hoạch như vậy.

Nhóm chuyên gia của WHO từng tới Vũ Hán hồi đầu năm để tiến hành cuộc điều tra về nguồn gốc Covid-19. Cuộc điều tra sau đó kết luận, giả thuyết virus "rò rỉ từ phòng thí nghiệm" rất khó xảy ra.

Theo Michael Osterholm, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Chính sách về Bệnh Truyền nhiễm tại Đại học Minnesota và là thành viên ban cố vấn về virus corona của Tổng thống Joe Biden trước khi ông nhậm chức, phản ứng của Trung Quốc là không có cơ sở.

"Tôi nghĩ những gì WHO đề xuất là hoàn toàn hợp lý. Việc từ chối như vậy khiến mọi người nghi ngờ đây là một loại virus do con người tạo ra với sự phát tán có chủ đích", ông Osterholm nói, đồng thời lập luận rằng việc Trung Quốc từ chối cuộc điều tra sẽ thúc đẩy suy đoán thuyết âm mưu về việc virus xuất hiện ở Trung Quốc.

Chris Beyrer, giáo sư về sức khỏe cộng đồng tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, gọi việc Trung Quốc từ chối điều tra là động thái "rất có vấn đề". Chuyên gia Beyrer cho rằng hành động của Trung Quốc nhằm ngăn chặn thông tin tiêu cực về nguồn gốc Covid-19.

Việc Trung Quốc từ chối đề xuất về một cuộc điều tra nguồn gốc virus đã vấp phải nhiều chỉ trích tại Quốc hội Mỹ. Nghị sĩ Ami Bera, chủ tịch Tiểu ban châu Á, Thái Bình Dương, Trung Á và Không phổ biến vũ khí hạt nhân, nói với Politico rằng động thái của Trung Quốc là "không thể chấp nhận được". Nghị sĩ Bera yêu cầu một bản "phân tích toàn diện, minh bạch và độc lập về nguồn gốc của Covid-19".

Các quan chức của Liên Hợp Quốc cũng đề nghị Trung Quốc hợp tác với WHO trong cuộc điều tra giai đoạn 2 về nguồn gốc Covid-19. Achim Steiner, lãnh đạo Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc, thừa nhận Tổng giám đốc WHO phải thực hiện một bước đi khó khăn khi kêu gọi Trung Quốc tham gia cuộc điều tra Covid-19 vào một "thời điểm rất bất ổn" trong quan hệ giữa Bắc Kinh với các cường quốc, bao gồm Mỹ và Liên minh Châu Âu.