Chuyên gia cảnh báo nguy cơ Ukraine mất thêm lãnh thổ

"Nếu chiến tranh vẫn tiếp diễn, bởi lẽ Ukraine cơ bản không tạo ra hòa bình, không muốn tạo ra hòa bình, và Tổng thống Mỹ Donald Trump về cơ bản đồng tình với quan điểm phổ biến rằng phương Tây nên tiếp tục chiến đấu với Nga, tôi đoán rằng cuối cùng Ukraine sẽ không chỉ mất nhiều sinh mạng hơn mà còn mất nhiều lãnh thổ hơn”, Jeffrey Sachs, nhà kinh tế học người Mỹ và là giám đốc Trung tâm Phát triển Bền vững tại Đại học Columbia ở New York, cho biết trong một cuộc phỏng vấn với hãng tin TASS (Nga).

“Vì vậy, Ukraine có thể bị đánh bại hoàn toàn, họ có thể mất bờ biển Biển Đen, Odessa và nhiều vùng đất còn lại", chuyên gia Sachs nhận định.

Khi được hỏi liệu Ukraine có thể bị chia cắt như Đức sau Thế chiến II hay không, chuyên gia Sachs cho biết: "Điều đó phụ thuộc vào cách cuộc chiến này kết thúc".

"Nếu chiến tranh kết thúc ngay bây giờ, tôi nghĩ Ukraine sẽ mất một số vùng lãnh thổ. Nhưng họ sẽ vẫn giữ được phần lớn lãnh thổ của mình", chuyên gia cho biết thêm.

Ông Sachs tin rằng trong trường hợp như vậy, Ukraine "sẽ được đảm bảo an ninh, trung lập và có thể phục hồi".

"Vì vậy, đó là lý do chiến tranh nên kết thúc ngay bây giờ", ông nhấn mạnh.

Theo chuyên gia, Ukraine chắc chắn đối mặt với "rủi ro lớn hơn” nếu tiếp tục cuộc chiến này. Ông cũng cho rằng “Ukraine đang ở thế thua cuộc trong cuộc chiến”.

Thành phố Odessa là một trong những hải cảng quan trọng nhất của Ukraine. Nằm bên bờ Biển Đen và chỉ cách biên giới Moldova khoảng 35km, thành phố này có vị trí chiến lược không chỉ trong thế trận phòng thủ mà còn với toàn bộ nền kinh tế Ukraine. Đây là con đường xuất khẩu chủ lực của nông sản và hàng hóa Ukraine ra thị trường quốc tế.

Với vị trí địa lý chiến lược, Odessa thường xuyên trở thành mục tiêu của các vụ tập kích hỏa lực từ phía quân đội Nga. Ukraine cáo buộc nhiều thủy lôi của Nga được thả quanh Odessa để phong tỏa hải cảng quan trọng này.

Năm 2022, Nga đã tuyên bố sáp nhập và yêu cầu Ukraine nhượng lại các tỉnh Donetsk, Lugansk (hay còn gọi là Donbass), Kherson và Zaporizhia, mặc dù Nga chưa kiểm soát được hoàn toàn các vùng lãnh thổ này. Năm 2014, Nga cũng tuyên bố sáp nhập bán đảo Crimea ở phía Nam Ukraine.

Nga hiện kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ Ukraine. Trong các tuyên bố gần đây, Nga liên tục khẳng định lập trường rằng thỏa thuận hòa bình chỉ có thể đạt được với điều kiện Ukraine đảm bảo các yêu cầu như cam kết trung lập, công nhận chủ quyền của Moscow đối với các vùng lãnh thổ mà Nga đã giành quyền kiểm soát.

Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố Nga sẽ tìm kiếm một thỏa thuận hòa bình ở Ukraine nhằm đảm bảo an ninh lâu dài của mình và sẽ không rút lui khỏi những vùng lãnh thổ mà Moscow đã giành được trong cuộc xung đột với Kiev.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hồi tháng 3 cho rằng, Ukraine sẽ phải nhượng bộ lãnh thổ để chấm dứt chiến sự với Nga, khẳng định đây là điều kiện tiên quyết cho bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào giữa hai bên.

Tuy nhiên, các quan chức Ukraine nhiều lần tuyên bố Kiev sẽ không chấp nhận mất đi các vùng lãnh thổ, ngay cả khi Mỹ yêu cầu để đạt được giải pháp hòa bình.

Thủ tướng Ukraine Denis Shmygal nhấn mạnh không ai có thẩm quyền thảo luận về việc nhượng lại các vùng lãnh thổ, vì "chỉ có người dân Ukraine mới có thể quyết định điều này".