Chính trường Ukraine bắt đầu nổi sóng: Thanh trừng

Viện Tổng công tố Ukraine ngày 3/11 thông báo đã khởi tố hình sự đối với vụ mưu sát Tổng công tố nước này Viktor Shokin.

Theo thông báo của Viện Tổng công tố, nếu bị kết tội mưu sát quan chức nhà nước, thủ phạm có thể phải ngồi tù đến 15 năm hoặc tù chung thân. Cơ quan an ninh Ukraine đang tiến hành điều tra vụ việc này.

Trưởng công tố Ukraine Viktor Shokin. (Ảnh: Sky News)

Trước đó, Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) cho biết vụ ám sát ông Shokin diễn ra khi ông này cùng một số nhân viên đang ở trong văn phòng vào cuối ngày 2/11.

Một tay súng bắn tỉa nổ đến 3 phát từ bên ngoài văn phòng như ông Shokin. Ông này đã may mắn sống sót nhờ cửa sổ văn phòng được lắp kính chống đạn. Không có thương vong nào được ghi nhận.

Trả lời phỏng vấn báo Tin tức Ukraine, Tổng công tố Shokin cho biết do có những đe dọa gửi đến nhà ông nên ông được phép đi lại bằng xe bọc thép và thường xuyên phải ngủ ở những nơi khác nhau để đảm bảo an toàn.

Hiện vẫn chưa có nhóm nào nhận trách nhiệm vụ tấn công và cảnh sát cũng chưa bắt giữ được nghi phạm nào liên quan đến vụ việc.

Ông Shokin đang đối mặt chỉ trích vì không đưa bất kỳ vụ án tham nhũng nào ra xét xử. Ông này cũng bị cáo buộc phá hoại chiến dịch chống tham nhũng được Ukraine phát động giữa lúc nước này tìm cách siết chặt quan hệ với Liên minh châu Âu (EU) sau khi cựu Tổng thống Viktor Yanukovych bị lật đổ.

Cuối tuần qua, khoảng 200 người cùng đoàn xe gồm 70 chiếc biểu tình kêu gọi ông Shokin từ chức.

Làn sóng thanh trừng đối thủ chính trị?

Vụ ám sát bất thành Tổng Công tố Ukraine diễn ra vài ngày sau khi chính quyền Ukraine ra lệnh bắt giữ Hennady Korban, lãnh đạo đảng Liên minh những người yêu nước Ukraine (UKROP) vì cáo buộc tham nhũng.

Đáng chú ý là việc bắt giữ diễn ra rất bí mật. Sau đó, Korban bị cáo buộc đã vi phạm một loạt các điều khoản trong Bộ luật hình sự Ukraine, trong đó có tội gian lận, lừa gạt và bắt giữ người trái pháp luật.

Ông Korban là phụ tá thân cận của tỉ phú Ihor Kolomoysky, người đối đầu với Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko. Một số nghị sĩ cho rằng vụ bắt giữ ông Korban có động cơ chính trị, đồng thời cáo buộc chính quyền Ukraine “âm mưu” chống lại đối thủ của họ.

Theo nhận định của Thủ lĩnh theo "phe Poroshenko" trong Quốc hội Ukraine, ông Yuri Lutsenko nói: "Toàn bộ cuộc sống của Korban là một trò chơi không tuân theo các quy luật và không theo luật pháp. Ông ta luôn luôn nằm trong tầm ngắm của các cơ quan sức mạnh Ukraine".

Một điểm đặc biệt nữa, chính quyền Ukraine đã thẳng thừng tuyên bố rằng Korban sẽ không phải là nạn nhân cuối cùng của cuộc “thanh trừng” này. Chính Tổng thống Ukraine P.Poroshenko lên tiếng khẳng định rằng việc bắt giữ sẽ tiếp tục được thực hiện với cả các chính trị gia không liên quan đến Kolomoisky.

Theo đó, các chính trị gia thuộc phe nhóm của Kolomoisky ở vùng Dnepropetrovsk, các thành viên trong đảng UKROP của nhà tài phiệt này sẽ sớm lọt vào tầm ngắm.

“Hiện  nay tôi chỉ có thể nói rằng Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) và Viện Tổng Công tố đang tiến hành một chiến dịch đặc biệt quy mô lớn ở Dnepropetrovsk” - Giám đốc SBU Elena Gitlyanskaya cho biết.

Theo các phương tiện truyền thông Ukraine, quá trình tìm kiếm và lục soát, các cơ quan an ninh Ukraine đã tìm thấy trong trụ sở chính của UKROP ở Dnepropetrovsk hơn 1 triệu USD tiền mặt, súng tiểu liên AK và các phương tiện nghe lén.

Poroshenko thanh trừng chính trị củng cố quyền lực nhằm lấy lòng Mỹ?

Giới phân tích chính trị Ukraine cho rằng cuộc thanh trừng chính trị lần này của ông Poroshenko nhằm thực hiện để "lấy lòng" đối tác Mỹ. Đồng thời, phía Mỹ cũng đồng thuận để Ukraine thực hiện ý đồ này nhằm thực hiện cuộc chống tham nhũng từ lâu và nhiều lần nhắc nhở.

Đại sứ Mỹ tại Ukraine Jeffrey Payette đã không ngần ngại tuyên bố thẳng thừng: “Bức tranh hiện nay vẫn chưa toàn cảnh. Quá trình này (bắt giữ các chính trị gia-PV) đã được thực hiện hơn 1 năm qua nhưng cho đến nay những kẻ tham nhũng vẫn chưa bị sa thải, vẫn còn những kẻ tồn tại mà không bị trừng phạt, vẫn còn những kẻ vi phạm quyền con người và thể hiện sự coi thường đối với sự thượng tôn của pháp luật”.

Đây được xem là bước đi mới nhất của chính quyền Kiev nhằm vào phe phái của cựu thống đốc Kolomoisky. Trước đó, việc sa thải ông Kolomoisky, tỉ phú ngân hàng, năng lượng và truyền thông, được cho là động thái nhằm kiềm chế ảnh hưởng của ông này trong cuộc chiến quyền lực trong giới chính trị Kiev kể từ khi diễn ra các cuộc biểu tình lật đổ cựu Tổng thống Viktor Yanukovich và sự nổi dậy của phe ly khai ở miền Đông.

Theo Vũ Vũ (tổng hợp)

Đất Việt