Chân dung chính trị gia có thể thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản

Bà Sanae Takaichi có thể sắp trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản, bước theo con đường của thần tượng chính trị của mình, cố Thủ tướng Anh Margaret Thatcher, nữ lãnh đạo đầu tiên của Vương quốc Anh.

Giống như “Bà đầm thép” cầm quyền ở Anh từ năm 1979 đến 1990 và qua đời ở tuổi 87 vào năm 2013, bà Takaichi là một người theo đường lối bảo thủ.

Ngày 4/10, bà đã chiến thắng trước 4 đối thủ khác để kế nhiệm Thủ tướng Shigeru Ishiba trong cuộc bầu chọn lãnh đạo đảng cầm quyền LDP. Trước đó, bà đã 2 lần thất bại trong các cuộc tranh cử chủ tịch đảng vào năm 2021 và 2024.

Bà có khả năng sẽ trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của quốc gia Đông Á khi Quốc hội nước này nhóm họp phiên bất thường, có khả năng diễn ra vào ngày 15/10.

Tuy nhiên, khả năng này cũng chưa hoàn toàn chắc chắn do LDP và các đối tác liên minh đã đánh mất đa số ở lưỡng viện trong năm qua. 

Trong chiến dịch tranh cử, bà chọn cách tiếp cận ôn hòa hơn nhằm mở rộng sự ủng hộ, giảm nhẹ các lập trường cực hữu trước đây và tự mô tả mình là “người bảo thủ ôn hòa”.

Cố vấn chính trị thân cận của bà là cố Thủ tướng Shinzo Abe, người từng bổ nhiệm bà vào nhiều vị trí quan trọng trong đảng và chính phủ trong 2 nhiệm kỳ của ông, giai đoạn 2006–2007 và 2012–2020.

Bà Takaichi là nghị sĩ 10 nhiệm kỳ, một chính trị gia sinh ra trong một gia đình theo đường lối bảo thủ ở tỉnh Nara, có cha là công nhân nhà máy và mẹ là nữ cảnh sát.

Cha mẹ bà từng phản đối việc bà theo đuổi con đường chính trị và không chu cấp học phí nếu bà rời nhà hoặc theo học trường tư. Mặc dù trúng tuyển 2 đại học danh tiếng Keio và Waseda ở Tokyo, bà từ bỏ cơ hội này để học quản trị kinh doanh tại Đại học Công lập Kobe, và phải đi lại 6 giờ mỗi ngày để theo học.

Sau đó, bà học tại Học viện Quản trị và Chính phủ Matsushita, nơi đào tạo các nhà lãnh đạo tương lai, rồi sang Mỹ làm việc từ năm 1987 đến 1989 trong văn phòng Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Pat Schroeder để tích lũy kinh nghiệm chính trị.

Trở về Nhật, bà làm phát thanh viên và bình luận viên truyền hình, trước khi tranh cử độc lập năm 1993 và đắc cử lần đầu tiên. Hai năm sau, bà gia nhập LDP.

Bà đã đại diện cho một khu vực bầu cử ở Nara, ngoại trừ giai đoạn 2003-2005 khi thất cử và tạm thời giảng dạy kinh tế tại Đại học Kinki.

Trong sự nghiệp, bà từng đảm nhiệm nhiều vị trí cấp bộ, gồm quan chức phụ trách Okinawa và Vùng lãnh thổ phương Bắc (2006-2007), Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông (2014-2017 và 2019-2020), Bộ trưởng An ninh Kinh tế (2022-2024). Bà cũng từng 3 lần giữ chức Chủ tịch Hội đồng Nghiên cứu Chính sách của LDP.

Dù có quan điểm cứng rắn về chính trị, bà lại có khuynh hướng nới lỏng tài khóa, ủng hộ các biện pháp giảm thuế và mở rộng chi tiêu công.

Bà phản đối cho phép các cặp vợ chồng hợp pháp giữ họ riêng biệt, cho rằng điều này “phá vỡ giá trị truyền thống của gia đình Nhật Bản”.

Năm 2004, bà kết hôn với nghị sĩ LDP Taku Yamamoto, 73 tuổi. Hai người ly hôn năm 2017 do bất đồng chính kiến, nhưng tái hôn năm 2021. Bà chọn giữ nguyên họ Takaichi, và chồng bà, sau khi rời chính trường, cũng chính thức đổi họ theo bà, đi ngược truyền thống hầu hết phụ nữ Nhật lấy họ chồng sau khi kết hôn.

Thời trẻ, bà Takaichi từng mơ làm nhạc sĩ rock, là tay trống đam mê xe mô tô, từng nhuộm tóc hồng. Tuy nhiên, bà đã từ bỏ mô tô khi bước chân vào chính trị. Đến nay, bà vẫn là người hâm mộ của nhạc rock và heavy metal.