Campuchia cho phép tùy viên Mỹ thăm căn cứ nghi liên quan tới Trung Quốc

Ngày 3/6, Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Banh nói với Fresh News rằng chính quyền Campuchia cho phép chuyến thăm của tùy viên quân sự Mỹ tới căn cứ hải quân Ream.

Quyết định này được đưa ra dựa trên đề nghị của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman trong cuộc gặp kéo dài 2 giờ với Thủ tướng Hun Sen nhân chuyến thăm của bà tới Phnom Penh.

Thứ trưởng Sherman đã hỏi Thủ tướng Hun Sen rằng, liệu Campuchia có thể cho phép tùy viên quân sự của Đại sứ quán Mỹ đến thăm căn cứ hải quân Ream hay không.

Đáp lại, Thủ tướng Hun Sen cho biết ông đồng ý và đề nghị các nhà báo cũng đến thăm địa điểm này.

Bộ trưởng Quốc phòng Tea Banh xác nhận Trung Quốc đã hỗ trợ Campuchia phát triển căn cứ hải quân Ream, nhưng không có điều kiện đi kèm. Ông Tea Banh khẳng định căn cứ hải quân Ream thuộc sở hữu của Campuchia và Trung Quốc không kiểm soát độc quyền khu vực này.

"Campuchia có quyền tìm kiếm sự giúp đỡ để phát triển đất nước không? Hiến pháp Campuchia quy định rõ rằng Campuchia có quyền nhận hỗ trợ từ nước ngoài về trang thiết bị quân sự, vũ khí, đạn dược, huấn luyện lực lượng vũ trang và các hỗ trợ khác để phòng vệ và để duy trì trật tự, an ninh trong lãnh thổ của mình", Bộ trưởng Tea Banh nhấn mạnh.

Ông Tea Banh cho biết Campuchia không có khả năng tự chi trả cho việc nâng cấp căn cứ hải quân Ream, vì vậy Trung Quốc đã giúp đỡ.

Thứ trưởng Wendy Sherman đã bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về sự hiện diện quân sự của Trung Quốc và việc xây dựng các cơ sở ở căn cứ hải quân Ream. Bà Sherman cũng cảnh báo, một căn cứ quân sự của Trung Quốc ở Campuchia sẽ "đe dọa an ninh khu vực và ảnh hưởng tiêu cực đến mối quan hệ giữa Mỹ và Campuchia".

Tháng 10/2020, Campuchia xác nhận nước này đã san phẳng một cơ sở do Mỹ xây dựng tại căn cứ hải quân Ream để chuyển cơ sở này tới một vị trí phù hợp hơn, tuy nhiên bác bỏ thông tin rằng Trung Quốc có liên quan tới việc này.

Washington đã đề nghị phía Campuchia giải thích cho việc phá dỡ cơ sở do Mỹ tài trợ, đồng thời cho rằng quyết định của Campuchia có thể liên quan tới kế hoạch cho phép Trung Quốc triển khai quân đội tới đây.

Hình ảnh vệ tinh do Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS) tại Mỹ công bố ngày 21/5 và cập nhật ngày 28/5 cho thấy, 2 tòa nhà mới đã được gấp rút xây dựng tại căn cứ hải quân Ream.

Khu vực nâng cấp, bao gồm một cảng mới được nạo vét và một cơ sở sửa chữa tàu, nằm ngay phía bắc của khu vực có các cơ sở do Mỹ tài trợ và bị chính phủ Campuchia phá bỏ năm ngoái.

Thủ tướng Hun Sen nhiều lần bác tin Campuchia cho phép Trung Quốc sử dụng căn cứ của nước này cho mục đích quân sự, cũng như triển khai khí tài quân sự trên lãnh thổ Campuchia. 

Trung Quốc hiện là nước viện trợ phát triển hàng đầu cho Campuchia với việc đầu tư hàng tỷ USD vào các dự án cơ sở hạ tầng ở quốc gia Đông Nam Á. Khi đại dịch Covid-19 càn quét, Trung Quốc cũng viện trợ vắc xin cho Campuchia.