5 điều đáng chú ý về cuộc bầu cử tổng thống Philippines

Thứ 2, ngày 9/5, người dân Phillipines sẽ tiến hành cuộc tổng tuyển cử để bầu tổng thống cùng nhiều vị trí lãnh đạo chủ chốt khác của đất nước trong nhiệm kỳ tới. 

Tổng quan về cuộc tổng tuyển cử

Người dân Phillipines sẽ bỏ phiếu để bầu ra tân tổng thống, phó tổng thống, 12 thượng nghị sĩ, hơn 300 hạ nghị sĩ cùng hàng ngàn vị trí lãnh đạo chính quyền địa phương.

Theo thống kê, khoảng 65,7 triệu người Philippines có đủ điều kiện để tham gia bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử này. Giờ bỏ phiếu đã được ấn định là từ 6 giờ sáng cho đến 7 giờ tối nhằm tạo điều kiện tối đa về mặt thời gian cho cử tri cũng như hạn chế tiếp xúc gần do lo ngại về sự bùng phát của đại dịch Covid-19. Kết quả của cuộc tổng tuyển cử này dự kiến sẽ được công bố chỉ vài giờ sau khi các điểm bỏ phiếu được đóng cửa.

Đương kim Tổng thống Rodrigo Duterte sẽ không thể tái tranh cử theo quy định giới hạn nhiệm kỳ của Hiến pháp Philippines. Ông Duterte chưa chính thức lên tiếng ủng hộ một ứng viên cụ thể nào làm người kế nhiệm mình. Tuy vậy, con gái ông, bà Sara Duterte, đang là ứng viên cho vị trí phó tổng thống trong liên danh tranh cử của cựu thượng nghị sĩ Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr.

Các ứng viên tổng thống

Có 10 ứng cử viên đang cạnh tranh cho vị trí người đứng đầu Philippines. Tuy vậy, theo các cuộc thăm dò gần đây, cuộc bầu cử này giờ đây là cuộc đua song mã giữa 2 ứng cử viên.

Cái tên đang chiếm ưu thế trong các cuộc thăm dò dư luận gần đây là cựu thượng nghị sĩ Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr, con trai của lãnh đạo quá cố Ferdinand Marcos Sr. Trong khảo sát của Pulse Asia vào giữa tháng 4, ông Bongbong nhận được sự ủng hộ của hơn 56% cử tri và đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành tân tổng thống của Philippines.

Đối thủ tiềm năng nhất của ông Bongbong là bà Leni Robredo, đương kim phó tổng thống Philippines. Bà nhận được 23% số phiếu ủng hộ theo thăm dò của Pulse Asia. Mặc dù vậy, các quản lý chiến dịch của bà vẫn đang hy vọng vào một cuộc lội ngược dòng và đang tích cực thực hiện phương án vận động tranh cử tại nhà cũng như tranh thủ sự ủng hộ của những người nổi tiếng.

Các ứng viên tiềm năng khác như võ sĩ quyền Anh huyền thoại kiêm thượng nghị sĩ Manny Pacquiao và thị trưởng Manila Isko Moreno lần lượt nhận được 7% và 4% tỷ lệ ủng hộ.

Các vấn đề nóng được quan tâm

Vấn đề được quan tâm nhất trong cuộc tổng tuyển cử vào tuần tới, không gì khác, chính là tư cách ứng viên của cựu thượng nghị sĩ Bongbong Marcos Jr. Là con trai của cố lãnh đạo Ferdinand Marcos Sr, di sản của cha ông Bongbong vẫn luôn là một vấn đề gây chia rẽ ở Philippines.

Ông Marcos cầm quyền từ năm 1965 cho đến năm 1986, trước khi bị lật đổ bởi cuộc cách mạng "Quyền lực nhân dân". Trong thời kỳ cầm quyền của ông, Philippines nổi tiếng vì những vụ việc tham nhũng. Hiện tại, chính phủ Philippines vẫn đang duy trì một ủy ban nhằm truy thu khối tài sản trị giá 2,4 tỷ USD mà gia đình ông Marcos tích lũy được sau hơn 20 năm lãnh đạo đất nước.

Sức mạnh của truyền thông mạng xã hội cũng đang là một vấn đề được chú ý trong cuộc bầu cử lần này. Thời gian gần đây, những nội dung ca ngợi chế độ Marcos cũ đã liên tục được phổ biến rộng rãi trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và Youtube, qua đó thúc đẩy sự nổi tiếng của ông Bongbong Marcos Jr. Tuy vậy, tính xác thực của những nội dung kể trên đang là chủ đề gây tranh cãi tại Philippines.

Các vấn đề khác đang được quan tâm trong cuộc tổng tuyển cử lần này tại Philippines là khả năng phục hồi kinh tế sau đại dịch, phòng chống tham nhũng cũng như các vấn đề trên Biển Đông.

Cuộc đua vị trí phó tổng thống

Tại Philippines, cho dù đứng tên chung trong một liên danh tranh cử, vị trí tổng thống và phó tổng thống vẫn sẽ được bầu riêng theo hình thức phổ thông đầu phiếu.

HIện tại, cựu thị trưởng Davao Sara Duterte, con gái của tổng thống đương nhiệm Rodrigo Duterte, đang dẫn đầu cuộc đua vào vị trí phó tổng thống.

Được hưởng lợi rất nhiều từ người cha nổi tiếng của mình, bà Sara Duterte thậm chí đã được coi là một ứng viên hàng đầu cho vị trí tổng thống. Tuy vậy, bà đã ủng hộ tư cách ứng viên của ông Bongbong Marcos Jr vào năm ngoái và chấp nhận ra tranh cử cho vị trí phó tổng thống.

Theo giới chuyên môn, dù quyền lực của phó tổng thống thường bị hạn chế, bà Sara vẫn có cơ hội để trở thành một phó tổng thống có quyền lực và ảnh hưởng nếu giành thắng lợi cùng với đồng minh Bongbong Marcos Jr.

Các ứng viên khác cho vị trí phó tổng thống bao gồm đương kim Chủ tịch Thượng viện Tito Sotto và thượng nghị sĩ Francis Pangilinan.

Tính minh bạch trong bầu cử

Từ trước đến nay, bạo lực, các cáo buộc mua chuộc phiếu bầu cũng như trục trặc của các máy bỏ phiếu đã luôn là những vấn đề khiến Ủy ban Bầu cử Philippines đau đầu.

Chính vì vậy, trong cuộc tổng tuyển cử lần này, yếu tố minh bạch trong việc bỏ phiếu và kiểm phiếu đang được giới chức Philippines đặc biệt coi trọng.

Được biết, Ủy ban Bầu cử Philippines đã đặt ít nhất 11 thị trấn và một tỉnh dưới sự giám sát trực tiếp do những cáo buộc về gian lận bầu cử trong quá khứ.