Ứng dụng di động tra cứu thông tin cây thuốc Việt Nam

Hệ thống cung cấp thông tin đa phương thức về cây thuốc Việt, cho phép duyệt cây thuốc theo nhóm công dụng. Với mỗi cây thuốc, hệ thống cung cấp các thông tin chi tiết: tên cây thuốc, thông tin giới thiệu, mô tả, thông tin về phân bố, thu hoạch, chế biến, thành phần hóa học, tác dụng, công dụng, liều dùng và các đơn thuốc có sử dụng cây thuốc đó.

Việt Nam có sự đa dạng, phong phú về cây thuốc và truyền thống sử dụng cây thuốc, tuy nhiên lại thiếu thốn về công cụ tra cứu, tiếp cận thông tin về cây thuốc. 

Cùng với sự phát triển mạnh mẽ về thị trường thiết bị di động, kết hợp với kết quả nghiên cứu về nhận dạng cây thuốc dựa trên kỹ thuật thị giác máy tính, nhóm tác giả thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế MICA (thuộc Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội) đã cho ra đời Ứng dụng tra cứu đa phương thức cây thuốc Việt Nam.

Ứng dụng có tiềm năng sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực giáo dục, y tế, chẳng hạn sử dụng như một tài liệu trợ giảng/minh họa trong các môn học tại Trường Y, Dược, Y học cổ truyền; trong y tế, ứng dụng cũng có thể hỗ trợ cho các bác sĩ, y tá trong các bệnh viện có sử dụng cây thuốc... Quan trọng hơn, ứng dụng hỗ trợ người dùng phổ thông có nhu cầu tra cứu thông tin về cây thuốc.

Ứng dụng tìm kiếm và cung cấp thông tin cây thuốc theo hai hình thức:

- Phương thức 1: tìm kiếm theo từ khóa.  Như các chức năng tìm kiếm thông thường, người dùng có thể nhập tên (một phần tên) của cây thuốc quan tâm hoặc một từ khóa bất kỳ ở dạng tiếng Việt có dấu và không dấu, hệ thống sẽ tìm kiếm các cây thuốc có chứa thông tin tương ứng trong cơ sở dữ liệu. 

- Phương thức 2: tìm kiếm theo hình ảnh. Hệ thống có khả năng tìm kiếm tự động một cây thuốc dựa trên việc nhận dạng ảnh lá cây tương ứng; và tìm kiếm dựa trên mô tả các đặc trưng sinh học có tương tác với người sử dụng. Hệ thống hỗ trợ việc tìm khiếm dựa trên ảnh chụp lá cây ngay trên thực địa, hay môi trường ngoài trời. Khả năng tìm kiếm dựa trên hình ảnh là một trong những ưu điểm nổi trội của hệ thống của chúng tôi so với những phương pháp tìm kiếm truyền thống sử dụng từ khóa. Nó cho phép người dùng bất kỳ có thể nhận diện cây thuốc mà họ chưa từng biết một cách dễ dàng.

Tuy nhiên, hiện cơ sở dữ liệu của ứng dụng vẫn còn hạn chế, chỉ chứa thông tin hơn 600 cây thuốc, trong khi trên thực tế số lượng cây thuốc rất đa dạng, phân bố sở khắp nơi theo trên khắp Việt Nam. Vì vậy, hệ thống cần mở rộng theo hướng tạo công cụ cho phép người dùng cuối tự cập nhật, bổ sung nguồn thông tin về một cây thuốc. Theo hướng mở rộng này, nguồn thông tin về CSDL cây thuốc Việt sẽ liên tục cập nhật làm giàu và có các bổ sung cần thiết. 

Bên cạnh đó, phiên bản hiện thời mới chỉ cho xây dựng bộ phân lớp để nhận dạng được 100 loài cây. Tuy nhiên trong tương lai, nhóm tác giả dự định sẽ phát triển việc nhận dạng cây kết hợp thông tin từ nhiều thành phần khác nhau của cây: lá, quả, hoa, thân, cành, rễ...

Dù vẫn còn một vài hạn chế và đang có hướng khắc phục trong tương lai, tuy nhiên với tác dụng to lớn, Hội đồng Giám khảo của Giải thưởng Nhân tài Đất Việt đã quyết định lựa chọn Ứng dụng tra cứu đa phương thức cây thuốc Việt Nam vào danh sách một trong 5 sản phẩm công nghệ thông tin ứng dụng trên di động để tranh tài tại vòng chung kết của Giải thưởng Nhân tài Đất Việt năm nay.

Nếu quan tâm, bạn đọc có thể download file cài đặt của ứng dụng miễn phí tại đây (dành cho nền tảng Android).