Kỹ thuật lần đầu báo cáo ở Việt Nam, cơ hội mới cho bệnh nhân tim mạch nặng

Tại Hội nghị khoa học "Xu hướng mới trong điều trị bệnh tim mạch 2024" vừa diễn ra ở TPHCM, các bác sĩ khoa Phẫu thuật tim mạch người lớn, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM đã mô tả kỹ thuật thay van động mạch chủ nội soi toàn bộ, đồng thời báo cáo kết quả thực hiện ban đầu.

Đây cũng là báo cáo đầu tiên về kỹ thuật trên ở Việt Nam, giúp các đại biểu cập nhật kiến thức, từ đó có thêm lựa chọn điều trị cho bệnh nhân tim mạch cần thay van động mạch chủ.

Phó giáo sư Nguyễn Hoàng Định, Trưởng khoa Phẫu thuật tim mạch người lớn cho biết, thay van động mạch chủ nội soi toàn bộ là phẫu thuật ít xâm lấn, dùng để điều trị bệnh lý tại van động mạch chủ, dùng van nhân tạo (sinh học hoặc cơ học) thay thế cho van tim không thực hiện được chức năng thông thường.

Các bệnh lý thường gặp nhất là hẹp hay hở van động mạch chủ. Bệnh xuất phát từ nhiều nguyên nhân, có thể do thoái hóa tuổi già, van động mạch chủ bẩm sinh có hai mảnh, hoặc trong bệnh cảnh viêm nội tâm mạc nhiễm trùng ở van động mạch chủ. Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, phẫu thuật nội soi toàn bộ thay van động mạch chủ triển khai từ tháng 3, với tỷ lệ thành công là 100%.

Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Trần Việt Chương, khoa phẫu thuật tim mạch người lớn chia sẻ, kỹ thuật trên được thực hiện chỉ với đường rạch da 2,5-3cm, giúp giảm đau sau mổ rõ rệt, tăng tính thẩm mỹ. Phẫu thuật này cho phép bảo tồn toàn bộ xương ức và các mạch máu nuôi liên quan, cũng như giữ tính toàn vẹn của lồng ngực, giảm thiểu mức độ tổn thương mô do đường mổ nhỏ.

Ngoài ra, kỹ thuật này sử dụng dụng cụ mảnh và thuôn dài để thay van, giúp nhìn rõ cấu trúc giải phẫu van động mạch chủ, từ đó thực hiện thao tác chính xác. Qua thống kê, bệnh nhân tim mạch khi điều trị bằng cách trên giúp giảm lượng máu truyền trong mổ, giảm thời gian nằm viện cũng như chi phí điều trị.

Về tỷ lệ tử vong, tỷ lệ đặt máy tạo nhịp và tỷ lệ chảy máu, phải mổ lại, kỹ thuật này tương đương với thay van động mạch chủ bằng cách mở toàn bộ xương ức. So với phương pháp thay van qua da, chi phí điều trị của kỹ thuật mới hợp lý với đa số người bệnh, không quá tốn kém.

Trong quá trình thực hiện, người bệnh được thiết lập máy tuần hoàn ngoài cơ thể qua da, dưới hướng dẫn siêu âm để giảm thiểu mức độ xâm lấn.

Như trường hợp của bệnh nhân P.M.Đ. (62 tuổi, ngụ tỉnh Ninh Thuận), nhập viện vào tháng 4 vì khó thở khi gắng sức. Bệnh nhân cho biết triệu chứng trên đã có khoảng 3 tháng, gây khó thở ngay cả khi thực hiện những công việc bình thường. Sau khi thực hiện các cận lâm sàng, bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị hở van động mạch chủ nặng gây giãn to tim trái.

Bệnh nhân được chỉ định thay van động mạch chủ nội soi hoàn toàn. Sau mổ, người bệnh nằm hồi sức 2 ngày, được tập vật lý trị liệu hô hấp cùng các chăm sóc tích cực. Bệnh nhân xuất viện sau 2 ngày, hết đau vết mổ. Tái khám 1 tuần sau đó, bệnh nhân không còn khó thở, có thể thực hiện được các công việc nhẹ nhàng, hết đau vết mổ.

Theo bác sĩ Chương, thay van động mạch chủ nội soi toàn bộ là phương pháp điều trị khả thi ở Việt Nam, không đòi hỏi dụng cụ đặc biệt mới và chi phí hợp lý, giúp người bệnh có thêm một lựa chọn điều trị xâm lấn tối thiểu mà vẫn đảm bảo tính an toàn và hiệu quả.