Hết sạch vật tư y tế: Bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức đồng loạt "kêu" Bộ Y tế

Sáng 23/2, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức tọa đàm Ngành y vượt khó nhằm tháo gỡ những trở ngại, vướng mắc đang tồn tại.

Bệnh viện Việt Đức sắp hết hóa chất xét nghiệm

GS.TS Trần Bình Giang, Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức (Hà Nội) cho biết, các bệnh viện lớn trên toàn quốc hầu như đã hết vật tư y tế để dành cho chăm sóc người bệnh, các hóa chất xét nghiệm cũng hết. 

Dự thảo sửa đổi, bổ sung nghị định 98/2021 có điều khoản gia hạn giấy phép nhập khẩu/số đăng ký đến ngày 31/12/2023 chưa được phê duyệt. Điều này dẫn đến bệnh viện không mua được hóa chất xét nghiệm, trang thiết bị y tế...

Cụ thể, bệnh viện không mua được các hóa chất định lượng nồng độ thuốc trong máu của bệnh nhân ghép tạng, các hóa chất miễn dịch, hóa chất khí máu, vật tư hút máu đông, miếng dán cố định phẫu trường, kim gây tê tủy sống...

"Hiện tại hóa chất khí máu chỉ còn đủ dùng một tuần, hóa chất ghép tạng đủ dùng cho 2 tuần. Việc thiếu hụt các hóa chất, vật tư này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến khám chữa bệnh. Bệnh viện đã họp nhưng rất khó khăn", ông Giang cho biết. 

Liên quan đến việc mua sắm hóa chất xét nghiệm sử dụng cho các hệ thống xét nghiệm, theo ông Giang hiện nay trên thị trường hệ thống máy xét nghiệm chủ yếu là hệ thống máy đóng. Vì vậy, bệnh viện đang gặp một số khó khăn như:

Tình huống số 1: Bệnh viện mua máy hoặc thuê máy xét nghiệm thì đồng nghĩa với việc bệnh viện phụ thuộc vào hóa chất sử dụng cho máy đó trong suốt dòng đời của máy hay trong thời gian thuê. Vì thế, khi đấu thầu sẽ rơi vào tình trạng chỉ có một hóa chất, sẽ vi phạm quy định về chỉ định thầu. 

Tình huống số 2: Bệnh viện thực hiện thuê máy hoặc liên doanh liên kết theo hướng dẫn của Nghị định 151/2017/NĐ-CP thế nhưng hiện chưa có văn bản hướng dẫn cách xác định giá trị thương hiệu đối với các bệnh công lập.

Tình huống số 3: Hiện nay tại tất cả các bệnh viện đấu thầu hóa chất chạy máy, đơn vị trúng thầu sẽ cung cấp các giải pháp để triển khai xét nghiệm bao gồm phần mềm kết nối với mạng LIS, máy xét nghiệm, chuyển giao kỹ thuật, bảo hành, bảo trì... Tuy nhiên, hiện chưa có các văn bản quy phạm pháp luật cho hoạt động này.

Bên cạnh đó, danh mục các mặt hàng hóa chất xét nghiệm, vật tư y tế tiêu hao thông thường chưa được chuẩn hóa nên khi tra cứu và so sánh giá vô cùng khó khăn, dẫn tới phát sinh nguy cơ sai sót trong quá trình thực hiện đấu thầu...

Riêng tại Bệnh viện Việt Đức, chi phí xét nghiệm khoảng 20 tỷ đồng mỗi tháng và chi phí đầu tư cho hệ thống xét nghiệm lên tới 50 tỷ đồng.

Ngoài ra, các vật tư tiêu hao phục vụ mổ chỉ đủ dùng trong một tháng. Nhưng hầu hết giấy phép với vật tư tiêu hao vẫn chưa được gia hạn.

"Đây là việc "cấp cứu của cấp cứu", làm sao để tháo gỡ sớm vì chỉ còn khoảng 1 - 2 tuần nữa, các bệnh viện sẽ gần như không làm được. Các vật tư tiêu hao phục vụ mổ cũng chỉ còn 1 tháng nữa là hết", lãnh đạo Bệnh viện Việt Đức nói. 

Bệnh viện Bạch Mai: Bệnh nhân đông nhưng thu không đủ bù chi

Tương tự, tại Bệnh viện Bạch Mai PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện cho biết đây là vấn đề vô cùng khó trong giai đoạn hiện nay. Khi các bệnh viện tuyến dưới thiếu vật tư, thiếu thuốc thì họ rất tín nhiệm Bệnh viện Bạch Mai. Người dân cũng như vậy, chuyển lên Bệnh viện Bạch Mai rất nhiều.

Ngay sau Tết, số lượng bệnh nhân tăng đột biến. Do vậy thiết bị để phục vụ khám chữa bệnh của bệnh viện đang thiếu trầm trọng. Hầu hết các thiết bị của bệnh viện 10 năm qua thực hiện liên doanh liên kết. Khi hết hợp đồng, các thông tư về liên doanh, liên kết cũng đã hết hiệu lực và bệnh viện đang chờ các thông tư mới, quy định mới. Vì thế, hiện tại không thể tái ký hợp đồng cũng như không thể ký các hợp đồng mới được. 

Việc đầu tư, mua sắm các thiết bị mới thì bệnh viện không có nguồn ngân sách. 

Về tài chính, ông Cơ cho biết 3 năm qua, những khó khăn về tài chính dẫn đến nguồn tài chính chi thường xuyên cho cán bộ nhân viên của Bệnh viện Bạch Mai giảm trầm trọng. 10 năm trước, bệnh viện có nguồn thu từ các hoạt động liên doanh liên kết, giá thu tương đối đúng tương đối đủ. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện liên doanh liên kết có những văn bản pháp quy chưa phù hợp. 

Vì thế, nhiều đề án liên doanh liên kết của bệnh viện vướng vào pháp lý, làm các đề án này dừng lại. Hiện nay, toàn bộ bệnh viện thu giá viện phí bằng giá của Bảo hiểm y tế. Trong khi đó giá của Bảo hiểm y tế đã ban hành từ rất lâu. Nhiều giá dịch vụ kỹ thuật hết sức lỗi thời, giá vật tư, thiết bị tăng rất nhiều, tiền lương cũng tăng lên. 

"Vì thế nên dù bệnh nhân đến bệnh viện rất đông nhưng chênh lệch thu chi không đủ nên đãi ngộ với nhân viên y tế rất thấp. Chúng tôi hiện nay đã phải vay quỹ phát triển sự nghiệp để chi thường xuyên, làm thu nhập của y bác sĩ giảm rất nặng. Vì thế, cứ mỗi khi có bệnh viện nào mới thành lập, kể cả bệnh viện công lập thành lập khoa mới thì cán bộ bệnh viện lại rục rịch xin sang các đơn vị đó", ông Cơ nói. 

Hiện tại số lượng bệnh nhân rất đông, mỗi ngày có thể đến 8.000-10.000 người dân đến khám. Số lượng bệnh nhân nội trú khoảng 4.000 người/ngày. 

"Chúng tôi đang rất lo lắng đến ngày 1/7 chi cho lương mới thì nguồn chi thường xuyên của bệnh viện chưa chắc đã đủ để chi lương cho cán bộ y tế. Đây là điều hết sức khó khăn. Vì thế tôi mong Bộ Y tế, Chính phủ sớm có các văn bản hướng dẫn để tháo gỡ khó khăn", lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh. 

Theo ông, nếu như các bệnh viện khó khăn một thì Bệnh viện Bạch Mai khó khăn gấp đôi vì vướng vào những vấn đề pháp lý hết sức phức tạp, đặc biệt là câu chuyện liên doanh liên kết đã dừng, thiết bị không có, thiếu. Nguồn thu của bệnh viện toàn bộ từ bảo hiểm y tế.

Lấy ví dụ với giá siêu âm ổ bụng, theo ông có bệnh viện thu giá khám theo yêu cầu là 110.000, 150.000 đồng thì bệnh viện chỉ thu chưa đến 50.000 đồng. Nhiều người cứ bảo sao Bệnh viện Bạch Mai đông bệnh nhân thế mà cứ kêu thiếu tài chính. Nhưng thực tế hiện không có cơ chế tài chính nào cho bệnh viện thực hiện giá viện phí đúng.  

Vì thế, ông khẩn cầu mong muốn Bộ Y tế sớm tháo gỡ cho bệnh viện. 

Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên cho biết: "Trên báo cáo đề nghị của các cơ sở y tế toàn quốc, rồi ý kiến phản ánh của người dân cũng như qua quá trình theo dõi, chúng tôi thấy những khó khăn, thách thức của ngành y tế trong giai đoạn hiện nay".

Cụ thể, hệ thống thể chế liên quan đến lĩnh vực y tế cơ bản đã hoàn thiện nhưng vẫn còn những bất cập nhất định và đặc biệt là những bất cập liên quan đến mua sắm, đấu thầu, liên doanh liên kết, sử dụng tài sản công. Và có nhiều nội dung chúng ta cũng chưa thể hiện hết được quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết 20, 21 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII.

Bên cạnh đó, tình trạng thiếu thuốc, vật tư trang thiết bị y tế ở một số cơ sở y tế trên toàn quốc chưa được khắc phục một cách triệt để. Số lượng hồ sơ đăng ký cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc cũng như trang thiết bị còn tồn đọng lớn và chưa được giải quyết một cách triệt để. 

Theo Thứ trưởng, chế độ đãi ngộ hiện nay chưa tương xứng với đặc thù ngành, áp lực với công việc rất lớn. 

Về tháo gỡ tài chính cho các bệnh viện, Thứ trưởng cho biết Bộ đã trình Chính phủ ban hành văn bản nghị định, đặc biệt trong luật Khám chữa bệnh sửa đổi cũng có hẳn một chương về tài chính trong các bệnh viện. 

Bộ cũng đang dự thảo trình Chính phủ ban hành nghị định về khám chữa bệnh theo yêu cầu, các nghị định liên quan đến liên doanh liên kết…