Vũ “nhôm” thâu tóm “đất vàng” Đà Nẵng như thế nào?

Theo cáo trạng được Viện Kiểm sát công bố tại tòa, Trần Văn Minh (cựu Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng) và các đồng phạm vì những động cơ khác nhau đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng, cố ý làm trái các quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước, các quy định về quản lý đất đai trong thời gian dài từ năm 2006 đến năm 2014, giúp cho Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ “nhôm”) thu lợi bất chính đặc biệt lớn thông qua việc nhận nhiều đất dự án, mua nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước.

Hành vi trái pháp luật ông Minh và đồng phạm đã tạo điều kiện cho Vũ “nhôm” trực tiếp được nhận chuyển giao tài sản, quyền quản lý, khai thác đối với 15/22 nhà, đất công sản và 6/7 Dự án đất, tạo cơ hội cho Vũ có quyền quyết định việc chuyển nhượng, khai thác, sử dụng... nhằm trục lợi từ những giá trị tăng thêm của các bất động sản, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 22 nghìn tỷ đồng.

Móc nối với lãnh đạo thành phố để trục lợi

Cáo trạng xác định, tại 6/7 Dự án bất động sản, Vũ “nhôm” đã lợi dụng mối quan hệ thân quen với lãnh đạo UBND TP Đà Nẵng và các Sở, ngành liên quan đến lĩnh vực quản lý Nhà nước về đất đai, để chủ động nắm bắt thông tin quy hoạch về các Dự án đất của UBND TP Đà Nẵng, đặc biệt tại các vị trí ven biển.

Sau đó, Vũ liên hệ, đề nghị để được Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến (Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng thời điểm đó) chỉ đạo các cán bộ cấp dưới tham mưu, đề xuất, thực hiện các hành vi trái pháp luật trong việc hoàn thiện các thủ tục pháp lý, nhanh chóng hoàn thành hồ sơ để giúp Vũ được nhận quyền sử dụng đất các dự án này không qua đấu giá quyền sử dụng đất, áp đơn giá giao quyền sử dụng đất không sát với giá thị trường tại thời điểm, cho phép giảm 10% tiền sử dụng đất chuyển mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất kinh doanh sang đất ở.

Hành vi này của Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến, Phan Văn Anh Vũ và các đồng phạm đã gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền hơn 19,6 nghìn tỷ đồng.

Tại 15/22 nhà, đất công sản, Vũ “nhôm” và các Công ty do Vũ đứng ra thành lập, góp vốn và điều hành, không phải là đối tượng được mua nhà công sản nhưng Vũ đã bàn bạc, thỏa thuận với Giám đốc một số Công ty (là các đơn vị thuộc diện đối tượng được mua chỉ định nhà đất theo quy định) để đứng tên xin mua nhà công sản, xin giảm hệ số sinh lợi.

Sau đó, các bị cáo này đã có văn bản đề nghị UBND TP Đà Nẵng thay đổi tên người nhận quyền sử dụng đất đối với cơ sở nhà, đất được mua sang cho Vũ hoặc Công ty, người thân của Vũ với lý do các đơn vị, cá nhân này là người nộp tiền mua nhà và sau đó ăn chia lợi ích với nhau.

Các bị cáo Trần Văn Minh, Văn Hữu Chiến đã đồng ý về chủ trương và chỉ đạo cấp dưới tham mưu, đề xuất, thực hiện các chủ trương, chỉ đạo trái pháp luật của các Minh và Chiến. Hành vi của các bị cáo đã cùng nhau cố ý thực hiện việc mua, bán nhà, đất công sản trái pháp luật, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 2,4 nghìn tỷ đồng.

Vũ “nhôm” không nhận tội

Theo cáo buộc, tại cơ quan điều tra, Phan Văn Anh Vũ không hợp tác khai báo, không thừa nhận hành vi phạm tội. Tuy nhiên, căn cứ kết quả điều tra, cơ quan tố tụng đủ cơ sở xác định, Phan Văn Anh Vũ đã lợi dụng chủ trương trái pháp luật tại các văn bản pháp lý của UBND TP Đà Nẵng do bị cáo Trần Văn Minh ký ban hành với động cơ thâu tóm thị trường bất động sản trên địa bàn TP Đà Nẵng để trục lợi.

Kết quả điều tra chưa chứng minh làm rõ được việc chia lợi ích của Phan Văn Anh Vũ với Trần Văn Minh và các đồng phạm khác để giúp sức cho Phan Văn Anh Vũ nhưng tài liệu chứng cứ có trong hồ sơ vụ án xác định, trong thời gian từ năm 2002 đến năm 2010, Phan Văn Anh Vũ đã thành lập 5 Công ty để sử dụng tư cách pháp nhân các Công ty này thực hiện hành vi mua nhà, đất công sản và nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn TP Đà Nẵng.

Mặc dù biết rõ việc này nhưng Trần Văn Minh vẫn đồng ý và chỉ đạo cấp dưới hoàn thành thủ tục cho phép chuyển nhượng các nhà, đất công sản và các dự án đất không qua đấu giá hoặc áp dụng đơn giá chuyển quyền sử dụng đất thấp hơn giá do UBND TP Đà Nẵng quy định cho Phan Văn Anh Vũ.

Các bị cáo trong vụ án này cũng biết được chủ trương của Trần Văn Minh trong việc làm các thủ tục để bán nhà, nhà đất công sản và chuyển quyền sử dụng đất cho Phan Văn Anh Vũ là không đúng quy định, tuy nhiên, liên tục trong thời gian dài, Phan Văn Anh Vũ đã tác động thông qua hành vi ký các Tờ trình, nộp tiền đặt cọc trước khi có các Quyết định cho phép bán nhà, chuyển quyền sử dụng đất để hoàn thành hồ sơ pháp lý tạo điều kiện cho Vũ trục lợi tại 4 dự án bất động sản, gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 18,2 nghìn tỷ đồng.

Đối với nhà, đất công sản, Phan Văn Anh Vũ đã trục lợi trực tiếp tại 15/22  nhà, đất công sản trong vụ án này, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 1,7 nghìn tỷ đồng.

Hành vi của Phan Văn Anh Vũ phạm vào các tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và tội “Vi phạm các quy định về quản lý đất đai”. Cơ quan tố tụng xác định, Vũ phải chịu trách nhiệm chính, cùng Trần Văn Minh và các bị cáo khác liên đới bồi thường cho Nhà nước về hậu quả thiệt hại gây ra.

Tiến Nguyên