Từ vụ Trương Mỹ Lan, trường hợp nào không kháng cáo vẫn được giảm án?

TAND Cấp cao tại TPHCM vừa tuyên phạt bà Trương Mỹ Lan (Chủ tịch HĐQT Vạn Thịnh Phát) 30 năm tù về tội Rửa tiền Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới và Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Tuy nhiên, tổng hợp với mức án tử hình tại giai đoạn một của vụ án, bà Trương Mỹ Lan phải chấp hành hình phạt chung là tử hình.

Đáng chú ý, ông Chu Nap Kee Eric (Chu Lập Cơ, chồng bà Lan) không có kháng cáo, không bị kháng nghị nhưng vẫn được tòa giảm cho 1 năm tù.

Trong vụ án này, ông Chu Lập Cơ bị cáo buộc giúp sức cho bà Trương Mỹ Lan "rửa" 33 tỷ đồng. Với hành vi trên, ông Chu Lập Cơ bị TAND TPHCM tuyên phạt mức án 2 năm tù về tội Rửa tiền.

HĐXX xác định ông Cơ đã nộp lại toàn bộ số tiền bị cáo buộc về tội Rửa tiền và tiếp tục nộp thêm 5 tỷ đồng để khắc phục chung hậu quả. Bên cạnh đó, tòa phúc thẩm cho rằng chồng bà Lan phạm tội có phần hạn chế, phụ thuộc nên mức án 2 năm tù cấp sơ thẩm tuyên phạt ông Cơ là có phần nghiêm khắc, cần giảm nhẹ hình phạt cho người này.

Từ những phân tích trên, HĐXX tuyên phạt ông Cơ 1 năm tù về tội Rửa tiền.

TAND Cấp cao tại TPHCM cũng thường xem xét giảm nhẹ hình phạt cho người không kháng cáo, không bị kháng nghị.

Đơn cử, năm 2023, ông Diệp Dũng (cựu Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op) bị phạt 10 năm tù về tội Lạm quyền trong thi hành công vụ. Người này bị cáo buộc có hành vi sai phạm, gây thiệt hại số tiền hơn 115 tỷ đồng.

Sau phán quyết trên, ông Dũng không kháng cáo nhưng hồi tháng 9 năm ngoái, TAND Cấp cao tại TPHCM xử phúc thẩm và giảm nhẹ cho người đàn ông này 2 năm tù.

Tương tự trong vụ án Nguyễn Thái Luyện (Chủ tịch HĐQT Công ty Alibaba) phạm tội Lừa đảo chiếm đoạt tài, có tới 7 đồng phạm không kháng cáo nhưng vẫn được tòa giảm nhẹ hình phạt.

Theo quy định tại Điều 345, Bộ luật Tố tụng hình sự về phạm vi xét xử phúc thẩm, HĐXX xem xét phần nội dung của bản án, quyết định bị kháng cáo, kháng nghị.

Nếu xét thấy cần thiết, tòa có thể xem xét các phần khác của bản án, quyết định không bị kháng cáo, kháng nghị.

Bên cạnh đó, tại khoản 1, Điều 357, Bộ luật Tố tụng hình sự quy định, khi có căn cứ xác định bản án sơ thẩm đã tuyên không đúng với tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi phạm tội, nhân thân bị cáo hoặc có tình tiết mới, HĐXX phúc thẩm có quyền sửa bản án sơ thẩm như sau: Miễn trách nhiệm hình sự hoặc miễn hình phạt cho bị cáo; không áp dụng hình phạt bổ sung; không áp dụng biện pháp tư pháp; áp dụng điều, khoản của Bộ luật Hình sự về tội nhẹ hơn; giảm hình phạt cho bị cáo; giảm mức bồi thường thiệt hại và sửa quyết định xử lý vật chứng; chuyển sang hình phạt khác thuộc loại nhẹ hơn; giữ nguyên hoặc giảm mức hình phạt tù và cho hưởng án treo.

Theo quy định tại khoản 3, Điều 357, Bộ luật Tố tụng hình sự cũng quy định, trường hợp có căn cứ, HĐXX phúc thẩm có thể sửa bản án sơ thẩm theo quy định tại khoản 1 của điều này cho những bị cáo không kháng cáo hoặc không bị kháng cáo, kháng nghị.