Rút kinh nghiệm vụ phạt người nuôi gà lôi trắng 6 năm tù

Viện KSND Tối cao vừa có thông báo rút kinh nghiệm vụ án Thái Khắc Thành bị xét xử về tội Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm.

Theo Viện KSND Tối cao, Thái Khắc Thành nuôi, nhốt, mua bán trái phép 13 cá thể gà lôi có dấu hiệu tội phạm, nhưng tính chất nguy hiểm xã hội không đáng kể. Bởi vì, nguồn gốc của số gà lôi trên không phải săn bắt từ tự nhiên mà gây nuôi sinh trưởng. Bên cạnh đó, ông Thành có nhân thân tốt, nơi cư trú rõ ràng, việc bắt giam để điều tra là không cần thiết.

Tại phụ lục danh mục loài nguy cấp, quý, hiếm ban hành kèm Thông tư 27/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, quy định gà lôi trắng chuyển sang nhóm IIB (không bị cấm nuôi thương mại nhưng phải tuân thủ các quy định về nuôi, nhốt, vận chuyển); không còn thuộc nhóm IB (động vật rừng đang bị đe dọa tuyệt chủng nghiêm cấm khai thác, sử dụng vì mục đích thương mại) như tại thời điểm khởi tố, truy tố vụ án.

Theo thông báo rút kinh nghiệm, lẽ ra, thời điểm TAND khu vực 5 (tỉnh Hưng Yên) xét xử sơ thẩm, Viện KSND khu vực 5 phải áp dụng Thông tư 27 để xác định 13 cá thể gà lôi thu giữ của Thái Khắc Thành là động vật thuộc nhóm IIB; từ đó, xác định Thành không còn phạm tội và đề nghị tòa miễn trách nhiệm hình sự.

Tuy nhiên, Viện KSND khu vực 5 vẫn áp dụng Nghị định 84/2021 để đề nghị tòa xét xử và kết án ông Thành 6 năm tù là sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng pháp luật.

Theo Viện KSND Tối cao, sau đó Viện KSND tỉnh Hưng Yên có kịp thời kháng nghị phúc thẩm, nhưng không kháng nghị theo hướng đề nghị cấp phúc thẩm sửa án sơ thẩm, tuyên miễn trách nhiệm hình sự cho Thái Khắc Thành, mà đề nghị HĐXX phúc thẩm tuyên hủy án để điều tra lại, làm kéo dài quá trình tố tụng.

Đồng thời, việc kháng nghị không thông qua công tác kiểm sát bản án sơ thẩm, mà do báo chí phản ánh và TAND tỉnh Hưng Yên kiến nghị nên cần phải rút kinh nghiệm.

Hồ sơ vụ án thể hiện, từ năm 2022, Thành tìm hiểu qua mạng xã hội, biết gà lôi trắng là loài động vật nguy cấp, quý, hiếm nên mua một con trống từ Cần Thơ và đổi một con chim chích chòe lửa lấy hai con gà lôi mái ở Nghệ An. Sau thời gian nuôi, đàn gà sinh sản được 10 con.

Tháng 3/2025, Thành rao bán 10 gà con với giá 500.000 đồng/con, nhận cọc 2 triệu đồng từ người mua qua mạng. Ngày 2/4, khi thuê xe chở số gà này đi giao tại Hưng Yên, anh Thành bị công an kiểm tra, thu giữ, đồng thời phát hiện thêm 3 con gà lôi tại nhà.

Bốn tháng sau, TAND khu vực 5 - Hưng Yên tuyên phạt anh Thành 6 năm tù, phạt bổ sung 30 triệu đồng về tội Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp, quý, hiếm.

Sau đó, Viện KSND tỉnh Hưng Yên kháng nghị toàn bộ bản án sơ thẩm, đề nghị TAND tỉnh Hưng Yên xét xử phúc thẩm theo hướng hủy án sơ thẩm để điều tra lại. Bị cáo Thành được thay đổi biện pháp ngăn chặn từ tạm giam sang cấm đi khỏi nơi cư trú.

Ngày 17/10, tại phiên tòa phúc thẩm, Viện KSND tỉnh Hưng Yên công bố quyết định thay đổi quyết định kháng nghị phúc thẩm theo hướng đề nghị miễn trách nhiệm hình sự cho anh Thành và được HĐXX phúc thẩm chấp nhận.