Nữ đại gia phải bồi thường cho Ngân hàng Đông Á hơn 1.200 tỷ đồng

Ngày 1/4, TAND TPHCM phạt bị cáo Trần Phương Bình (65 tuổi, cựu Tổng giám đốc Ngân hàng Đông Á - DAB) 8 năm tù; Nguyễn Đức Tài (56 tuổi, nguyên Giám đốc DAB Sở giao dịch) 2 năm tù; Nguyễn Thị Ngọc Vân (54 tuổi, nguyên Phó Tổng giám đốc DAB) 1 năm tù và Nguyễn Thị Ngọ (70 tuổi, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Giáo dục và Phát triển nguồn nhân lực châu Á Thái Bình Dương) 7 năm tù về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Tổng hợp với 4 bản án trước đó, ông Bình phải chấp hành là tù chung thân.

Về dân sự, HĐXX tuyên buộc bà Ngọ có nghĩa vụ trả cho DAB số tiền 1.236 tỷ đồng.

Theo cáo buộc, năm 2007, DAB phát hành cổ phần, chào bán 2 lần để tăng vốn điều lệ từ 880 tỷ đồng lên 1.600 tỷ đồng. Để có tiền mua cổ phần tăng vốn điều lệ DAB, bà Ngọ bàn với Tổng giám đốc DAB Trần Phương Bình.

Ông Bình sau đó đã chỉ đạo cấp dưới tại Sở giao dịch các chi nhánh Đinh Tiên Hoàng, quận 7 và Hà Nội cho bà Ngọ vay 10 khoản, tổng cộng hơn 297 tỷ đồng.

Nữ doanh nhân sử dụng gần 270 tỷ trong số này, cùng với tiền vay thêm từ nhiều ngân hàng khác (hơn 69 tỷ đồng) để mua 26.500 cổ phần DAB với giá 339 tỷ đồng. Đến năm 2008, khi các khoản vay nói trên đến hạn nhưng không có khả năng trả cho các ngân hàng, bà Ngọ tiếp tục đề nghị ông Bình chỉ đạo cấp dưới cho vay khoản mới để đảo nợ.

Cơ quan công tố cáo buộc khi lập hồ sơ đề nghị DAB vay, bà Ngọ đã sử dụng hai công ty và 31 cá nhân gồm: chồng, con, cháu và người thân đứng tên vay 125 khoản vay với số tiền gần 1.353 tỷ đồng để mua cổ phần, đảo nợ, kinh doanh. Ông Bình với vai trò là Tổng giám đốc DAB đã chỉ đạo Tài, Vân để ký tờ trình phê duyệt cho bà Ngọ vay đảo nợ, che giấu nợ xấu cho ngân hàng. Các hồ sơ đều không thẩm định điều kiện vay vốn, không kiểm tra, thẩm định tài sản đảm bảo.

Đến ngày khởi tố vụ án (9/12/2016), bà Ngọ còn dư nợ 42 khoản vay với số tiền hơn 1.236 tỷ đồng. Sau khi trừ đi giá trị tài sản đảm bảo gần 255 tỷ đồng, bà Ngọ còn nợ DAB 981 tỷ đồng, không có khả năng thu hồi.

Nhà chức trách kết luận bị cáo Ngọ phải chịu trách nhiệm hình sự và bồi thường toàn bộ thiệt hại này.

Trả lời HĐXX, bà Ngọ cho rằng cáo trạng "không đúng sự thật". Bà được ông Bình nhờ đứng tên vay để tăng vốn điều lệ cho DAB chứ không có nhu cầu vay đầu tư. Những khoản vay của bà sử dụng vào mục đích kinh doanh đều có tài sản bảo đảm và đã được tất toán hết.

"Cơ quan điều tra, Thanh tra ngân hàng đều xác định các khoản nợ treo tại DAB không phải là các khoản vay liên quan đến tôi", bà Ngọ nói.

Bị cáo cho biết thêm, mình là cổ đông sáng lập của ngân hàng. Đối với các hồ sơ vay mua cổ phần tăng vốn điều lệ bà không làm đề xuất, chỉ nhờ các nhân viên lên ngân hàng làm thủ tục theo yêu cầu của DAB.

Ngoài ra, Bà Ngọ cho rằng quá trình điều tra, có nhiều biên bản hỏi cung không có chữ ký của điều tra viên, nhiều lời khai của bà bị để ngoài hồ sơ. Từ đó, bị cáo này nói việc truy tố mình là oan sai.

Sau khi nghị án, HĐXX cho rằng việc bị cáo Trần Phương Bình vắng mặt trong phần tranh luận và tuyên án vì lý do sức khỏe không ảnh hưởng tới quyền lợi của bị cáo.

Luật sư bào chữa cho rằng việc vụ án bị tách ra thành nhiều giai đoạn gây bất lợi cho các bị cáo. HĐXX cho rằng hành vi của các bị cáo mỗi giai đoạn là độc lập, có người đã bỏ trốn và nhiều vấn đề khác nên Bộ Công an tách thành nhiều vụ án là phù hợp, khi lượng hình tòa xem xét vai trò của từng bị cáo.

Hành vi của các bị cáo xảy ra trước ngày 1/1/2017 (Bộ luật Hình sự hiện hành có hiệu lực) nên tòa áp dụng Bộ luật Hình sự năm 1999 theo hướng có lợi cho các bị cáo.

Theo HĐXX bà Ngọ kêu oan nhưng bà đang là cổ đông của DAB, đã được hưởng cổ tức 38 tỷ đồng. Lời khai của bà này tại tòa không phù hợp với những lời khai tại cơ quan điều tra và lời khai của ông Bình, ông Tài… Từ đó, tòa xác định cáo trạng truy tố bà này không oan sai.

Khi lượng hình, tòa xem xét phân hóa vai trò của từng bị cáo, trong đó, ông Bình là người chủ mưu phải chịu trách nhiệm nặng hơn các bị cáo khác.