Bộ Công an chỉ ra 4 "lỗ hổng" dẫn đến vi phạm tại Xuyên Việt Oil

Trong kết luận điều tra vụ án xảy ra tại Công ty Xuyên Việt Oil, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an cho rằng đây là vụ án tham nhũng, kinh tế, chức vụ liên quan đến lĩnh vực an ninh năng lượng, tài chính, ngân hàng xảy ra từ Trung ương đến địa phương.

"Vụ án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, gây thất thoát tài sản Nhà nước đặc biệt lớn, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức và được dư luận xã hội quan tâm", kết luận điều tra nêu.

Về nguyên nhân dẫn đến hành vi phạm tội, Bộ Công an đưa ra 4 yếu tố.

Một là, công tác kiểm tra, giám sát Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (Quỹ BOG). Theo các quy định hiện hành, Quỹ BOG không được quản lý tập trung mà được để tại doanh nghiệp thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu và giao doanh nghiệp tự quản lý, chủ động trích lập, sử dụng...

Bên cạnh đó, pháp luật hiện hành không quy định cụ thể phương pháp, cách thức quản lý, kiểm tra thực tế số dư Quỹ BOG mà doanh nghiệp đã trích lập trong từng kỳ báo cáo và trách nhiệm của từng cơ quan quản lý liên quan, nên chủ sở hữu các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu đã lợi dụng để chiếm dụng, sử dụng trái phép số tiền Quỹ BOG, dẫn đến gây thất thoát tài sản Nhà nước.

Hai là, công tác quản lý, thu tiền Thuế bảo vệ môi trường. Theo kết luận điều tra, đây là nguồn thu lớn của ngân sách Nhà nước.

Tuy nhiên, việc Nhà nước không trực tiếp thu tiền này từ người tiêu dùng mà giao cho Thương nhân đầu mối thu hộ, đồng thời số tiền thu hộ không được hạch toán, nộp vào tài khoản định danh riêng biệt, từ đó tạo điều kiện để chủ sở hữu các doanh nghiệp chiếm dụng, sử dụng trái phép, gây thất thoát tài sản Nhà nước.

Ba là, việc cấp Giấy phép kinh doanh xuất khẩu, nhập khẩu xăng dầu (nay là Giấy xác nhận đủ điều kiện làm Thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu).

Bộ Công an cho rằng quy định hiện hành chưa đủ chặt chẽ, rõ ràng về trách nhiệm của cơ quan có thẩm quyền cấp phép sau khi đã ban hành giấy phép. Đồng thời, pháp luật hiện hành quy định trách nhiệm "tiền kiểm - hậu kiểm" thuộc 2 đơn vị khác nhau, dẫn đến việc đơn vị, người có thẩm quyền cấp phép móc nối, hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện hoặc bỏ qua việc hợp thức hóa hồ sơ, điều kiện cấp phép hay doanh nghiệp không duy trì điều kiện kinh doanh xăng dầu sau khi được cấp phép.

Bốn là, các bị can phạm tội tham nhũng. Theo kết luận điều tra, những bị can này vì động cơ vụ lợi, nhiều cán bộ, lãnh đạo thiếu gương mẫu, suy thoái đạo đức, lối sống, đã lợi dụng việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về lĩnh vực xăng dầu, thuế, ngân hàng để trục lợi, gây ảnh hưởng xấu đến uy tín của Đảng, Nhà nước.

Theo kết luận điều tra, Mai Thị Hồng Hạnh (Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty Xuyên Việt Oil) cùng đồng phạm đã vi phạm quy định về quản lý, sử dụng Quỹ BOG và tiền Thuế bảo vệ môi trường, gây thất thoát tài sản Nhà nước, với tổng số tiền hơn 1.463 tỷ đồng.