Xe điện Trung Quốc đổ bộ, ngành công nghiệp ô tô của nước này kêu cứu

Xe hybrid sạc điện (PHEV) và xe thuần điện (EV) giá rẻ từ Trung Quốc đang ồ ạt tràn vào các thị trường toàn cầu, và Brazil bắt đầu cảm nhận được sức ép. Một trong những hãng “chịu chơi” nhất trong làn sóng này là BYD, khi vận hành cả một đội tàu chuyên chở ô tô của riêng mình.

Cuộc đổ bộ những mẫu xe giá rẻ nhận được sự ủng hộ từ người tiêu dùng. Tuy nhiên, ngày càng nhiều chuyên gia trong ngành công nghiệp Brazil tỏ ý lo ngại rằng xe nhập khẩu này có thể làm suy yếu lĩnh vực sản xuất ô tô lâu đời của nước này, theo hãng tin Reuters.

Brazil hiện là thị trường ô tô lớn thứ 6 thế giới, nên không có gì lạ khi các công ty như BYD muốn bán xe tại đây. Nhưng khác với những nhà sản xuất lâu đời như Volkswagen, General Motors (GM) hay Stellantis, vốn đã dành hàng thập kỷ đầu tư xây dựng nhà máy và tạo công ăn việc làm tại Brazil, BYD và các thương hiệu khác, như GWM và Volvo, lại chọn cách đưa xe nhập khẩu vào Brazil, bỏ qua phương án sản xuất nội địa.

Một trong những lý do khiến thị trường Brazil hấp dẫn các hãng xe Trung Quốc là chính sách thuế. Cách đây một thập kỷ, chính phủ  nước này loại bỏ thuế nhập khẩu đối với xe điện nhằm kích cầu.

Năm ngoái, Brazil khôi phục mức thuế 10% với xe điện, nhưng con số đó vẫn thấp hơn nhiều so với các loại thuế áp dụng với xe Trung Quốc tại châu Âu (áp dụng thuế suất riêng cho từng công ty).

Các thương hiệu Trung Quốc như BYD có vẻ đang chạy đua để nhập càng nhiều xe vào Brazil càng tốt. Cho đến tháng 7, các hãng được phép nhập khẩu miễn thuế một lượng xe có tổng giá trị khoảng 169 triệu USD (đối với xe PHEV) và 226 triệu USD (đối với xe thuần điện).

Thuế nhập khẩu dự kiến sẽ tăng dần mỗi 6 tháng và đạt đỉnh 35% vào năm 2026. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng chính phủ Brazil nên đẩy nhanh lộ trình này, áp dụng mức 35% sớm hơn một năm.

BYD đã nhập khoảng 22.000 xe vào Brazil trong 5 tháng đầu năm nay. Tính đến cuối năm 2025, tổng số xe từ Trung Quốc có thể lên tới 200.000 chiếc, tương đương khoảng 8% tổng doanh số xe mới tại Brazil.

BYD đang xây dựng một nhà máy tại bang Bahia, nhưng sau khi có thông tin một số lao động nước ngoài làm việc trong điều kiện tồi tệ vào cuối năm ngoái, kế hoạch khai trương nhà máy đã bị hoãn đến tháng 12/2026. Tương tự, GWM cũng lùi kế hoạch sản xuất tại địa phương thêm một năm.

Chủ tịch Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Brazil (ANFAVEA), ông Igor Calvet, chia sẻ với hãng tin Reuters: “Chúng tôi ủng hộ sự xuất hiện của các thương hiệu mới tại Brazil để sản xuất, phát triển ngành linh kiện, tạo việc làm và mang lại công nghệ mới. Nhưng khi lượng xe nhập khẩu quá lớn khiến đầu tư sản xuất trong nước giảm đi, thì điều đó khiến chúng tôi lo ngại”.