Va chạm liên hoàn trên đường cao tốc vì thiếu vật cảnh báo sự cố từ xa

Tình huống diễn ra vào trưa 6/7 trên đường cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu, đoạn thuộc địa phận tỉnh Thanh Hóa.

Video do camera hành trình của một xe lưu thông cùng chiều ghi lại cho thấy đoạn đường cao tốc này có hai làn, không có làn dừng khẩn cấp, và hai chiếc xe gặp sự cố trước đó đã dừng so le trên cả hai làn đường mà chỉ có vật cảnh báo là một chiếc lốp ở làn bên trái.

Xe bán tải dừng ở làn bên phải chỉ bật đèn khẩn cấp, không có vật cảnh báo đặt phía sau.

Chiếc Hyundai Elantra đến gần đuôi xe bán tải này chỉ có thể phanh lại để tránh, không thể chuyển sang làn bên trái vì vướng xe có camera hành trình.

Trong khi đó, xe tải liền sau đó đã không phanh kịp, đâm mạnh vào đuôi xe Elantra và đẩy chiếc xe này đâm vào đuôi xe bán tải phía trước.

Tình huống va chạm liên hoàn trên cho thấy tầm quan trọng của việc đặt vật cảnh báo phía sau khi xe xảy ra sự cố giữa đường và việc phải giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước, đặc biệt là khi lái xe trên đường cao tốc.

Nên đặt vật cảnh báo sự cố cách đuôi xe bao xa?

Về nguyên tắc, khi xe phải dừng khẩn cấp, vì gặp sự cố, tai nạn, hoặc hết xăng, việc đầu tiên tài xế cần làm là bật đèn khẩn cấp (đèn hazard), rồi cố gắng đưa xe vào trong làn dừng khẩn cấp; với xe nhỏ, nên đẩy xe vào lề đường bên phải.

Ngoài việc bật đèn khẩn cấp, cần đặt các vật dụng cảnh báo nguy hiểm, như tam giác phản quang, cọc tiêu hình nón,... Nếu không mang sẵn những thứ này trên xe, có thể sử dụng cành cây lớn, đèn pin... để thu hút sự chú ý của các tài xế khác.

Nên đặt các vật dụng cảnh báo nguy hiểm ở phía sau xe dừng đỗ với một khoảng cách phù hợp, để tài xế các xe phía sau có đủ thời gian giảm tốc độ và đánh lái tránh.

Về khoảng cách đặt vật cảnh báo phía sau xe gặp sự cố, có thể tham khảo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 41:2016/BGTVT về báo hiệu đường bộ, dù bộ quy chuẩn này hiện được thay bằng QCVN 41:2019/BGTVT. 

Theo đó, nếu tốc độ vận hành trung bình của xe là dưới 20km/h thì khoảng cách từ nơi đặt biển đến chỗ định báo là dưới 50m.

Nếu tốc độ vận hành trung bình của xe là 20-35km/h thì khoảng cách từ nơi đặt biển đến chỗ định báo là 50-100m.

Nếu tốc độ vận hành trung bình của xe là 35-50km/h thì khoảng cách từ nơi đặt biển đến chỗ định báo là 100-150m.

Nếu tốc độ vận hành trung bình của xe là từ 50km/h trở lên thì khoảng cách từ nơi đặt biển đến chỗ định báo là 150-250m.

Như vậy, với điều kiện giao thông bình thường trên quốc lộ, đường cao tốc, khoảng cách phù hợp để đặt vật cảnh báo nguy hiểm là 150-250m.

Bên cạnh đó, nếu có thể, hãy xếp các cọc tiêu hình nón tạo thành một barrier di động, để các xe khác không lao vào khu vực có xe gặp sự cố. 

Để đảm bảo an toàn tính mạng, khi xe gặp sự cố, tất cả mọi người nên rời khỏi xe, di chuyển ra phía sau lan can đường hoặc khu vực càng xa làn đường xe chạy càng tốt. 

Giữ khoảng cách với xe phía trước như thế nào là an toàn?

Thông tư 31/2019/TT-BGTVT có quy định rõ ràng và chi tiết về khoảng cách an toàn giữa hai xe khi tham gia giao thông ứng với từng tốc độ của xe. Theo đó, khoảng cách an toàn giữa hai phương tiện cùng tham gia giao thông cụ thể như sau (trong điều kiện đường sá khô ráo):

Trên một số đường cao tốc có sẵn các tấm biển ghi 0m, 50m, 100m hoặc 70m, 140m… chính là để giúp tài xế căn khoảng cách với xe phía trước dễ hơn.

Ngoài việc chú ý giữ khoảng cách an toàn, khi lái xe nói chung và lái xe trên đường cao tốc nói riêng, bạn còn cần luôn tập trung chú ý quan sát để có thể kịp thời xử lý tình huống bất ngờ.

Trên thực tế, để căn khoảng cách an toàn với xe phía trước trên đường cao tốc, các tài xế thường áp dụng quy tắc 3 giây, vì nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong điều kiện bình thường, 3 giây là khoảng thời gian đủ để tài xế kịp phản ứng trước các sự cố như phía trước có xe bị hư hỏng, gặp chướng ngại vật trên đường… 

Bản chất của quy tắc 3 giây là khoảng thời gian cần thiết để tài xế dừng xe an toàn sau khi đạp phanh, dựa trên các tính toán tổng hợp về tốc độ phản xạ của người lái, quán tính của xe sau khi phanh để xe có thể dừng lại hoàn toàn và tránh được va chạm.

Để xác định cự ly "3 giây", bạn hãy tìm một vật cố định bên đường để làm "cột mốc"; đó có thể là biển báo giao thông, cột đèn hay cây cối… Khi xe phía trước vượt qua "cột mốc", bạn hãy đếm 1... 2... 3… theo nhịp đúng 3 giây.

Sau khi đếm xong, nếu xe của bạn tới đúng "cột mốc" thì tức là khoảng cách với xe phía trước đủ an toàn. Ngược lại, nếu bạn chưa đếm hết 3 giây mà đã tới "cột mốc", thì cần đi chậm lại để nới rộng cự ly, đảm bảo khoảng cách an toàn.

Quy tắc 3 giây được áp dụng trong điều kiện thời tiết tốt, trời khô ráo, tầm nhìn thoáng... Trong điều kiện trời mưa, tầm nhìn bị hạn chế thì phải tăng lên thành 6 giây, tức giữ khoảng cách với xe phía trước gấp đôi so với thông thường.