Giải pháp ngăn chặn trục lợi chính sách bảo hiểm thất nghiệp

Hoa Lê

(Dân trí) - Để giảm tình trạng trục lợi chính sách bảo hiểm thất nghiệp, cần tăng cường tuyên truyền và nâng cao nhận thức của người lao động để họ hiểu và không vi phạm quy định.

Người lao động đã quan tâm đến chính sách

Liên quan đến chính sách bảo hiểm thất nghiệp, Phó giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội Vũ Thị Thanh Liễu cho biết, ngoài việc được hưởng trợ cấp thất nghiệp, người lao động còn được tư vấn giới thiệu việc làm và hỗ trợ học nghề miễn phí để sớm quay lại thị trường lao động.

Trong những năm qua, số liệu người lao động đăng ký học nghề tại trung tâm đã tăng lên. Cụ thể, năm 2023 có 778 người đăng ký, sang năm 2024 có 1.162 người đăng ký học nghề. Riêng 7 tháng đầu năm nay đã có 647 người đăng ký, tăng 23% so với cùng kỳ năm trước.

Theo bà Liễu, đây là một dấu hiệu tích cực cho thấy người lao động đã quan tâm hơn đến chính sách này.

Giải pháp ngăn chặn trục lợi chính sách bảo hiểm thất nghiệp - 1

Người lao động làm thủ tục hưởng bảo hiểm thất nghiệp (Ảnh minh họa: Hoa Lê).

Để đáp ứng nhu cầu của người lao động, Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội đã phối hợp với 13 cơ sở giáo dục nghề nghiệp khác trên địa bàn Hà Nội, cung cấp hơn 40 ngành nghề đào tạo. Song, việc đào tạo nghề vẫn gặp nhiều khó khăn.

"Tuy đã có quyết định hỗ trợ học nghề, nhưng nhiều người lao động không đến nhận quyết định hoặc không tham gia lớp học. Năm 2024, có 1.162 người có quyết định học nghề nhưng 10% (110 người) không đến nhận, và chỉ hơn 700 người thực sự tham gia khóa học", Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội thông tin.

Bên cạnh đó, tỷ lệ bỏ học giữa chừng cũng cao. Trong số những người tham gia, chỉ có khoảng 60% hoàn thành khóa học, 40% còn lại bỏ dở.

Theo ghi nhận của trung tâm lý do bỏ học là do người lao động có thể tìm được việc làm mới, bận việc gia đình hoặc về quê. Việc này gây khó khăn cho công tác tổ chức lớp học và ảnh hưởng đến kinh phí đào tạo. Ngoài ra, người lao động đi học không đều, hôm nay đi mai nghỉ, thiếu tính kỷ luật như học sinh phổ thông, cũng là một vấn đề lớn đối với các cơ sở đào tạo.

Trục lợi chính sách sẽ thiệt đơn, thiệt kép

Bên cạnh đó, vẫn còn hiện tượng trục lợi chính sách. Những người trục lợi chính sách bảo hiểm thất nghiệp phải nộp lại số tiền hưởng sai; nộp phạt số tiền theo quy định về xử phạt vi phạm hành chính.

Theo bà Vũ Thị Thanh Liễu, có nhiều lý do dẫn đến người lao động trục lợi chính sách bảo hiểm thất nghiệp. Song phổ biến phải kể đến như lao động không hiểu hết chính sách này; không đọc hết những quy định về nên vô tình mắc phải.

Đáng chú ý là việc người lao động chủ động không khai báo về tình trạng đã có việc làm, nhằm tiếp tục hưởng trợ cấp thất nghiệp. Điều này dẫn đến bị trùng đóng, trùng hưởng và vi phạm chế độ, chính sách bảo hiểm thất nghiệp.

Giải pháp ngăn chặn trục lợi chính sách bảo hiểm thất nghiệp - 2

Phó giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội Vũ Thị Thanh Liễu (Ảnh: Thu Nguyệt).

Tình trạng người lao động trục lợi chính sách bảo hiểm thất nghiệp sẽ bị thiệt đơn, thiệt kép như bị thu hồi số tiền hưởng sai trợ cấp thất nghiệp. Họ cũng sẽ bị xử phạt hành chính với mức tiền theo quy định. Hơn hết chính là không được bảo lưu toàn bộ quá trình đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp.

Đặc biệt, khi người lao động sắp được hưởng chế độ gì đó liên quan đến bảo hiểm xã hội, nếu phát hiện gian lận trong hưởng trợ cấp thất nghiệp thì không được thực hiện ngay.

“Người lao động sẽ phải mất nhiều thời gian để hoàn tất các thủ tục liên quan đến việc đã hưởng sai chính sách bảo hiểm thất nghiệp, sau đó mới tiếp tục được hưởng các chế độ tiếp theo”, bà Liễu lưu ý.

Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Vũ Thị Thanh Liễu nhấn mạnh, để giảm tình trạng trục lợi chính sách bảo hiểm thất nghiệp, cần tăng cường tuyên truyền và nâng cao nhận thức của người lao động để họ hiểu và không vi phạm quy định. Bản thân người lao động cần hiểu được quyền lợi cũng như trách nhiệm của mình khi tham gia bảo hiểm thất nghiệp.