Nông dân “ngợp” vì "lạm phát" hội thảo phân bón, thuốc bảo vệ thực vật

Một ngày hai buổi hội thảo

Trong năm 2017, tổng diện tích gieo trồng của tỉnh Đắk Nông là hơn 320.000 ha, trong đó có khoảng 207.000 ha cây công nghiệp dài ngày (chủ yếu là cà phê, tiêu và cao su). Diện tích cây công nghiệp lớn nên nhu cầu sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trên địa bàn tỉnh hàng năm là rất nhiều.

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật, hiện toàn tỉnh Đắk Nông có 4 công ty, doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuốc BVTV và 1 cơ sở sản xuất, kinh doanh phân bón đang hoạt động. Ngoài ra, tỉnh này cũng có khoảng 450 điểm kinh doanh, buôn bán thuốc BVTV và khoảng 500 điểm kinh doanh phân bón. Bình quân mỗi năm, các hộ nông dân sử dụng khoảng 300 tấn thuốc BVTV các loại và khoảng 600.000 tấn phân bón hữu cơ (phân chuồng, phân vi sinh, phân sinh học) và phân vô cơ (đạm, lân, kali, NPK...).

Những năm qua, để đưa sản phẩm về tận tay các hộ nông dân, nhiều công ty, doanh nghiệp lựa chọn cách tổ chức hội thảo, tuyên truyền, tư vấn hướng dẫn người dân sử dụng vật tư nông nghiệp an toàn, hiệu quả. Tuy nhiên, số lượng ngày càng dày đặc, nội dung liên tục trùng lặp khiến người nông dân “ngợp” và “rối”.

Theo thống kê của Chi cục Trồng trọt và BVTV thì trong năm 2017, đã có 792 cuộc hội thảo diễn ra tại 8 huyện, thị xã với gần 35.000 lượt người dân tham dự. Các cuộc hội thảo tập trung chủ yếu ở các thị trường “tiềm năng” do có diện tích sản xuất nông nghiệp lớn như: Đắk Song (159 cuộc), Đắk Mil (138 cuộc), Đắk R’lấp (136 cuộc)...

Như vậy trong năm 2017, bình quân mỗi ngày trên địa bàn tỉnh diễn ra hơn 2 cuộc hội thảo, tập huấn... liên quan đến vật tư nông nghiệp. Tuy nhiên, số lượng này lại tỏ ra khiêm tốn nhất trong 4 năm trở lại đây khi năm 2014, toàn tỉnh Đắk Nông có 858 cuộc hội thảo; 1.209 cuộc trong năm 2015 và năm 2016 diễn ra 840 cuộc.

Ông Lâm Sỹ Anh (trú xã Đắk D’rô, huyện Krông Nô) cho hay: “Hầu như năm nào cũng có 2-4 cuộc hội thảo, phần lớn là hội thảo về phân bón, đấy là chưa kể mỗi lần ra đại lý, người ta lại tư vấn thêm cho vài loại phân bón nữa nên chúng tôi “rối như canh hẹ”. Bây giờ thị trường phân bón đa dạng, nhiều chủng loại quá nên các công ty đua nhau mở hội thảo, đưa sản phẩn về tận tay nông dân”.

Bất cập trong quản lý

Số lượng cuộc hội thảo vật tư nông nghiệp tăng nhưng chất lượng lại không theo tỷ lệ thuận ấy. Theo ông Nguyễn Tuấn Khải, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và BVTV, mật độ các cuộc hội thảo được tổ chức quá nhiều dễ khiến người dân bị “nhiễu” thông tin. Trong bối cảnh nhiều đơn vị chủ yếu bán hàng bằng việc tổ chức hội thảo, tiếp thị, khuyến mãi... dễ khiến người nông dân bị “bội thực” thông tin và dẫn tới việc mua phải vật tư kém chất lượng, lâm vào cảnh “tiền mất, tật mang”.

Thời gian gần đây, trên địa bàn tỉnh Đắk Nông xảy ra không ít vụ việc người dân kiến nghị, phản ánh về việc cây trồng bị chậm phát triển hoặc chết sau khi sử dụng một số loại phân bón, thuốc BVTV. Điều đáng nói là có nhiều trường hợp cây trồng bị ảnh hưởng sau khi sử dụng phân bón, thuốc BVTV mua tại các cuộc tập huấn, hội thảo, giới thiệu sản phẩm.

Anh Hoàng Văn Sóng (thôn 4, xã Nhân Cơ, huyện Đắk R’Lấp) cho biết, sau khi tham dự hội thảo giới thiệu sản phẩm của Công ty cổ phần VIETSTAR, anh này đã mua 1 tấn phân với giá 6,5 triệu đồng và được công ty tặng kèm thêm 1 chai phân nước. Tuy nhiên, đến khi mở bao phân bón cho cà phê thì anh phát hiện ra phân vi sinh BM001 có nhiều tạp chất. Anh Sóng lấy khoảng 2 kg phân cho vào nước khuấy tan thì thấy có một lượng lớn tạp chất là gạch, ngói, xà bần và thủy tinh đọng lại, ước chừng bằng 30% lượng phân.

Được biết, trong năm qua các cơ quan chức năng tỉnh Đắk Nông đã phối hợp kiểm tra, phát hiện và xử phạt hành chính rất nhiều doanh nghiệp, đơn vị sản xuất, kinh doanh phân bón, thuốc BVTV không đảm bảo chất lượng đồng thời tiêu hủy hàng chục tấn vật tư nông nghiệp quá hạn sử dụng và không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Thế nhưng, dù cơ quan chức năng xử lý mạnh tay đến đâu thì vẫn còn nhiều trường hợp người dân bị thiệt hại nặng nề, thậm chí lâm vào “nợ nần chồng chất” do không may mua và sử dụng phân bón, thuốc BVTV nhập lậu, giả hoặc kém chất lượng trà trộn vào thị trường.

Ông Nguyễn Tuấn Khải chia sẻ: “Theo quy định, Sở Nông nghiệp - PTNT là đơn vị cấp phép cho việc tổ chức hội thảo phân bón. Nếu các đơn vị có đầy đủ giấy tờ, tài liệu đăng ký tổ chức hội thảo theo quy định thì Sở buộc phải cấp phép tổ chức hội thảo. Vì vậy, các cuộc hội thảo, tập huấn liên quan đến vật tư nông nghiệp diễn ra dày đặc nhưng không thể không cấp phép.”

Cũng theo ông Khải, trong điều kiện thông tin bị “nhiễu”, người nông dân cần phải sàng lọc thông tin và cân nhắc khi mua sản phẩm thuốc BVTV hoặc phân bón. Người dân nên cân nhắc, lựa chọn những sản phẩm vật tư nông nghiệp uy tín, có thương hiệu trên thị trường.

Dương Phong