Doanh nghiệp Mỹ muốn nhập khẩu nhiều hơn cà phê đặc sản Việt Nam

Nhu cầu nhiều nhưng nguồn cung hạn chế

Theo Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (Vicofa), trong chuyến thăm và làm việc với Hiệp hội cà phê đặc sản Mỹ mới đây, các nhà nhập khẩu Mỹ rất quan tâm và mong muốn mở rộng nhập khẩu cà phê đặc sản Việt Nam vào thị trường này. Trong đó, các nhà rang xay Mỹ đang dành khá nhiều sự quan tâm đến dòng cà phê Robusta của nước ta.

Các chỉ số trong 2 năm trở lại đây cho thấy, Mỹ đang có xu hướng chuyển dịch sang dùng cà phê Robusta đặc sản bên cạnh dòng Arabica truyền thống. Người Mỹ ngày càng quan tâm đến hương vị cà phê Robusta và tìm kiếm những trải nghiệm mới lạ, độc đáo hơn. Đây là một thuận lợi để hạt cà phê Robusta gia tăng thị phần tại thị trường có mức tiêu thụ cà phê lớn nhất thế giới.  

Tuy nhiên, dù là nước sản xuất và xuất khẩu cà phê Robusta lớn nhất thế giới trong nhiều năm, nhưng dòng cà phê Robusta đặc sản tại Việt Nam lại có sản lượng khá ít. Đây là một khoảng trống thị trường mà Việt Nam cần lưu ý để tận dụng trong thời gian tới.

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, ông Thái Như Hiệp, Tổng giám đốc Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, cho rằng thị phần cà phê Robusta đặc sản của Việt Nam tại Mỹ chưa tới 1%. Con số này quá khiêm tốn so với một đất nước có sản lượng cà phê Robusta đứng đầu thế giới như Việt Nam. 

“Hiện nay, việc phát triển cà phê đặc sản tại nước ta còn quá ít, khâu marketing sản phẩm còn yếu kém. Nên dòng cà phê này chưa thể tiếp cận rộng rãi với người tiêu dùng toàn cầu. Một lý do nữa đến từ các quy định, tiêu chuẩn về cà phê đặc sản”, ông Hiệp cho biết. 

Ông Lê Đức Huy - Chủ tịch Hội đồng thành viên Simexco Đắk Lắk - cho rằng hiện nay bộ tiêu chuẩn phân tích cà phê nhân xanh truyền thống bao gồm các yếu tố cơ lý như kích thước hạt, độ đồng đều và độ ẩm, kết hợp với các yếu tố chất lượng như màu sắc, mùi, và số lượng khuyết điểm để phân loại cà phê này vẫn chưa có, không một cơ sở khoa học nào kết nối các yếu tố cơ lý với chất lượng để tạo ra được bộ tiêu chí chung cho dòng cà phê đặc sản.

“Thiết nghĩ, với vai trò là một đất nước sản xuất cà phê Robusta lớn nhất thế giới, tôi nghĩ rằng các Bộ, ngành cũng như Vicofa cần sớm triển khai bộ tiêu chí về cà phê Robusta đặc sản. Hiện nay nhu cầu của các nhà rang xay trên thế giới với dòng cà phê này của nước ta là rất lớn, chúng ta chỉ thiếu bộ tiêu chuẩn để toàn cầu chấp nhận”, ông Huy nói. 

Theo Vicofa, Hiệp hội cũng đã kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường ban hành bộ tiêu chuẩn chất lượng quốc tế cho cà phê Robusta và Robusta đặc sản, để không lỡ nhịp xuất khẩu dòng cà phê đặc sản vào Mỹ cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới. 

Giá cà phê sẽ duy trì ở mức cao trong niên vụ tới

Đánh giá về triển vọng xuất khẩu cà phê của Việt Nam của niên vụ 2025 - 2026, ông Nguyễn Quang Bình, chuyên gia về thị trường cà phê, cho rằng ngành cà phê Việt Nam vẫn có rất nhiều cơ hội để tăng trưởng và bứt phá trong niên vụ mới. Hiện lượng cà phê tồn kho trên 2 sàn là London và New York đang xuống mức thấp.

Báo cáo của Tổ chức cà phê Quốc tế cho thấy, tồn kho cà phê Robusta được chứng nhận tại London đã giảm 4,3% từ tháng 8 đến tháng 9, chốt tháng 9 ở mức 1,08 triệu bao. Tồn kho cà phê Arabica được chứng nhận tại New York cũng giảm xuống còn 0,66 triệu bao 60kg, giảm 19,3% so với tháng 8. 

Vicofa cho rằng, lý do tồn kho trên các sàn giảm bắt nguồn từ hành động thận trọng của các nhà đầu tư. Hiện nay, Luật chống phá rừng của Liên minh châu Âu (EUDR) chưa rõ ràng, do đó các doanh nghiệp không dám đưa cà phê Robusta lên sàn. Vì nếu đưa vào lại vướng phải các quy định của Luật EUDR thì hàng đó không được sử dụng để giao dịch nữa. Chính vì lý do đó, mà hiện nay lượng cà phê trên sàn đã ít đi, giá bán vì thế cũng khó giảm xuống. 

Trong khi, nhu cầu tiêu thụ cà phê của toàn cầu dự báo sẽ tăng lên con số 169,4 triệu bao trong niên vụ 2025-2026. “Thực chất thị trường đang cần cà phê Robusta, khi giá bán cà phê Arabica đang ở mức quá cao. Giá 1 tấn cà phê Arabica hiện tương đương 2 tấn Robusta. Rõ ràng, ở một thị trường hàng hoá đang cần giá rẻ thì các nhà rang xay sẽ phải tìm đến nguồn Robusta để thay thế cho Arabica”, ông Bình chia sẻ thêm. 

Các chuyên gia nhận định, những thuận lợi cho cà phê Robusta bứt tốc là rất nhiều, khi thị trường cà phê toàn cầu đang chứng kiến những thay đổi, kể từ sau khi Mỹ áp thuế cao với hàng hóa nhập từ Brazil, trong đó có cà phê, ở mức khoảng 50%. Ngay lập tức, một “làn sóng” dịch chuyển nhà cung cấp diễn ra, mà Việt Nam là quốc gia có sản lượng cà phê Robusta lớn nhất thế giới, với thuế 20% trở thành lựa chọn hàng đầu của các nhà rang xay Mỹ. Xuất khẩu cà phê sang thị trường này tăng trưởng 5,8% so với niên vụ trước.