ACV tố khổ lên Bộ Giao thông Vận tải vì...vé máy bay đua nhau hạ giá

"Chỉ có gần 2.300 tỷ đồng lợi nhuận thuần"

Trong văn bản báo cáo gửi Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) mới đây, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam - CTCP (ACV) cho rằng, cơ chế chính sách giá liên quan đến vận tải hàng không nội địa đang có nhiều tồn tại.

Cụ thể, theo phản ánh của ACV, hiện nay, toàn bộ chi phí đầu tư kết cấu hạ tầng tại cảng hàng không cũng như chi phí khai thác (chi phí đầu vào của ACV) theo giá thị trường song doanh thu (đầu ra) của ACV chủ yếu do Nhà nước quy định về giá (khoảng 70%).

"Nhưng chính sách giá hiện nay không hợp lý, giá dịch vụ hàng không quốc nội thấp hơn rất nhiều so với giá dịch vụ hàng không quốc tế. Vì thế, giá dịch vụ hàng không áp dụng cho chuyến bay quốc nội là chưa tương xứng với chi phí đầu tư, chất lượng dịch vụ, sản lượng khai thác và chênh lệch lớn với giá dịch vụ áp dụng cho chuyến bay quốc tế", ACV khẳng định.

ACV dẫn chứng, giá phục vụ hành khách quốc nội tại Việt Nam chỉ bằng 12-15% giá phục vụ hành khách quốc tế, trong khi đó, các nước trong khu vực thì giá phục vụ hành khách quốc nội bằng 40-60% giá phục vụ hàng không quốc tế. Giá hạ cất cánh quốc nội chỉ bằng 34% giá hạ cất cánh quốc tế, trong khi chi phí đầu tư và khai thác như nhau.

ACV đưa ra so sánh: Giá dịch vụ sân đỗ tàu bay giữa hãng hàng không trong nước và quốc tế đang cách biệt quá lớn, như ở Tân Sơn Nhất, doanh thu được từ Vietnam Airlines cho 27-30 tàu bay đậu lại hàng ngày là 4,06 tỷ đồng/năm; thu từ Vietjet Air cho 11-12 tày bay đậu lại hằng ngày là 1,96 tỷ đồng/năm. Trong khi đó, thu từ hãng hàng không ngoại Emirates là 6,5 tỷ đồng/năm cho trung bình 1 tàu bay đậu lại (khoảng 4,5 giờ/ngày).

Doanh nghiệp cho rằng, "với chính sách giá như hiện nay sẽ tác động không tốt đối với tình hình sản xuất kinh doanh của ngành vận tải hàng không, trong đó có ACV".

Tại báo cáo lên Bộ GTVT, ACV cũng than phiền, theo báo cáo tài chính hợp nhất đã được kiểm toán của ACV, lợi nhuận thuần của doanh nghiệp năm 2015 chỉ đạt 2.277 tỷ đồng (chứ không phải 3.358 tỷ đồng như một số báo chí nêu), trong đó, lợi nhuận từ kinh doanh dịch vụ hàng không là 185,7 tỷ đồng. Doanh thu từ dịch vụ hàng không chiếm khoảng trên 80% tổng doanh thu của ACV trong năm 2015, song lợi nhuận từ dịch vụ hàng không lại chỉ chiếm 8,15% tổng lợi nhuận trước thuế của ACV trong năm 2015.

"Thực tế chính sách giá hiện nay là ưu đãi các hãng hàng không trong nước bằng hình thức bù lỗ chi phí đầu vào thông qua mức giá dịch vụ hàng không nội địa bị Nhà nước khống chế. Khoản bù lỗ chi phí cho các hãng hàng không trong nước thực tế tác động trực tiếp làm giảm doanh thu dịch vụ hàng không của ACV.

Phải gánh chịu khoản bù lỗ chi phí đầu vào cho các hãng không trong nước nên ACV không thể có nguồn lợi nhuận ổn định từ dịch vụ hàng không nhằm tích lũy tái đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng các cảng hàng không", ACV tố khổ lên Bộ GTVT.

ACV cũng kêu ca về tình trạng các hãng hàng không trong nước liên tục mở rộng, phát triển đội bay trong khi sự phát triển của hệ thống hạ tầng cảng hàng không không theo kịp, dẫn đến sự quá tải tại một số cảng hàng không như Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Cam Ranh.

Lo không bao giờ thu hồi được vốn

Trong văn bản này, ACV cũng "tố" với Bộ GTVT rằng, việc các hãng hàng không trong nước thực hiện chính sách giảm giá vé tàu bay để tăng thị phần, sản lượng, giúp tăng doanh thu của các hãng hàng không nhưng điều này sẽ làm méo mó thị trường vận tải, đặc biệt là lãng phí về các loại hình vận tải khác như đường sắt, đường bộ.

Doanh nghiệp này đưa ra phép so sánh: Đối với trục giao thông chính Hà Nội - TPHCM thì giá vé máy bay SGN-HN của các hãng bay giá rẻ Vietjet Air và Jestar Pacific là 865.000 đồng/người/chiều trong khi giá vé tàu hỏa SGN-HN dao động từ hơn 1 triệu đồng đến 1,5 triệu đồng/người/chiều.

"Giá dịch vụ hàng không nội địa được tính theo chuyến bay nên phần chi phí do tăng sản lượng hành khách sẽ phải do ACV gánh chịu do áp lực sử dụng hạ tầng nhà ga tăng cao", ACV than thở. "Đối với cơ chế giá hiện nay thì ACV không thể thu hồi vốn đầu tư".

Trước tình hình này, ACV đã kiến nghị điều chỉnh giá hạ cất cánh quốc nội bằng 50% giá hạ cất cánh quốc tế. Công ty này cho rằng, mặc dù mức giá hạ cất cánh quốc nội so với quốc tế bằng 47% nhưng do biến động tỷ giá từ 2000 đến 2016, tỷ trọng giữa mức thu giá hạ cất cánh chuyến bay quốc nội so với quốc tế đã giảm từ 47% chỉ còn khoảng 34%.

Mặt khác, ACV tính toán, thời điểm hiện nay, giá thành dịch vụ hạ cất cánh chuyến bay quốc nội bình quân là 8,09 triệu đồng/chuyến bay, trong khi mức thu hạ cất cánh trung bình năm 2015 mà ACV thu được là 2,5 triệu đồng/chuyến, thấp hơn rất nhiều so với giá thành.

Tổng công ty cũng kiến nghị tiếp tục thực hiện lộ trình điều chỉnh giá phục vụ hành khách quốc nội 2 năm/lần công ty cải tạo hệ thống hạ tầng nhà ga nội địa đã quá tải trong điều kiện sản lượng hành khách quốc nội tăng đột biến liên tục trong các năm qua.

ACV cho biết, năm 2012, mức giá phục vụ hành khách nội địa là 60.000 đồng/hành khác, năm 2014 là 70.000 đồng/hành khách. Năm 2016 chưa có điều chỉnh nên ACV đề xuất từ 1/1/2017 điều chỉnh tăng lên 100.000 đồng/hành khách, tương đương với 21,16% so với giá phục vụ hành khách quốc tế.

Tại văn bản này, ACV cũng xin bổ sung thu dịch vụ đảm bảo an ninh hàng không đối với phương tiện vận chuyển hàng hóa, thiết bị vào phục vụ trong khu cách ly (xăng dầu hàng không, suất ăn hàng không...).

Bên cạnh đó, ACV còn kiến nghị thay đổi chính sách giá sân bay căn cứ đối với giá dịch vụ sân đậu, tàu bay. Doanh nghiệp này cho hay, với chính sách giá hiện tại, ACV chỉ có thể thu được từ các hãng hàng không trong nước 162 triệu đồng/năm cho 1 tàu bay hạng trung và 192 triệu đồng/năm cho 1 tàu bay hạng lớn. Trong khi chi phí đầu tư và khai thác cho 1 vị trí sân đậu là 4,57 tỷ đồng/năm.

"Với mức thu như hiện nay thì ACV không bao giờ có khả năng để thu hồi được vốn đầu tư cho các dự án sân đậu bổ sung mới, thậm chí doanh thu không đủ để bù đắp chi phí hoạt động", văn bản của ACV cho hay.

Bích Diệp