TPHCM lý giải về năm nào trường cũng thu tiền điều hòa, sửa chữa phòng học

Không tập trung vận động tài trợ vào đầu năm học

Các khoản thu đầu năm học luôn được phụ huynh rất quan tâm. Trên thực tế, nhiều phụ huynh phản ánh thắc mắc về lạm thu, năm nào cũng thu tiền máy lạnh, sửa chữa cơ sở vật chất trong phòng học.

Ông Hồ Tấn Minh - Chánh văn phòng Sở GD&ĐT TPHCM - thừa nhận dù HĐND - UBND TPHCM, Bộ GD&ĐT đã có hướng dẫn và quy định chi tiết về thu chi, vận động tài trợ nhưng trong thực tế vẫn còn hạn chế.

Lý giải việc nhiều trường vận động tiền mua, sửa chữa điều hòa, sửa chữa cơ sở vật chất hàng năm, ông Minh nêu một số lý do.

Về máy lạnh, mỗi năm các trường có nhu cầu trang bị máy lạnh (có thỏa thuận với phụ huynh học sinh) chỉ mua hoặc sửa chữa máy lạnh theo hình thức cuốn chiếu, mỗi năm chỉ trang bị máy lạnh cho một số phòng học nhất định.

Các năm học sau có thể tiếp tục mua thêm để trang bị cho phòng học khác nên tiếp tục vận động. Ngoài ra, trong quá trình máy hoạt động có thể bị hư hỏng nên cần kinh phí vận động để bảo trì, sửa chữa.

Việc trả tiền điện riêng cho sử dụng máy lạnh cũng phải vận động tài trợ đi đôi với việc mua và sử dụng máy lạnh, vì máy lạnh là loại thiết bị tiêu hao điện năng nhiều, trong khi việc sử dụng điện luôn có hạn mức.

Nhà trường sử dụng điện quá định mức sẽ áp dụng đơn giá điện cao hơn giá trong định mức. Một số máy lạnh dùng lâu năm hết hạn thời gian sử dụng phải thay thế.

Về cơ sở vật chất, nhiều trường trong quá trình sử dụng có sự xuống cấp, hư hỏng. Do đó, cần có nguồn kinh phí để cải tạo, sửa chữa trong khi nguồn kinh phí Nhà nước cấp còn hạn hẹp.

Vì vậy, hàng năm các trường có nhu cầu cải tạo sửa chữa trường lớp, nhà vệ sinh, sân thể thao, nhà thi đấu… ngoài nguồn kinh phí Nhà nước cấp cần thêm nguồn vận động tài trợ từ xã hội hóa.

Mỗi năm các trường chỉ làm một vài hạng mục, nên hàng năm có vận động tài trợ theo nhu cầu, có sự thỏa thuận với phụ huynh trong buổi họp phụ huynh đầu năm.

Về các thiết bị hỗ trợ dạy học như hệ thống âm thanh, máy chiếu, màn hình trang bị cho lớp học nhằm nâng cao chất lượng dạy học, các trường có kế hoạch vận động tài trợ trên cơ sở đã thống nhất với phụ huynh trong buổi họp đầu năm.

Song, những nội dung này cũng hạn chế khi phần lớn các đơn vị vẫn tập trung vận động từ phụ huynh học sinh thông qua Ban đại diện cha mẹ học sinh. Nhiều đơn vị chưa mở rộng đến các đối tượng vận động tài trợ khác trên địa bàn như các công ty, doanh nghiệp, mạnh thường quân...

"Đầu năm học, phụ huynh phải lo nhiều khoản tiền mua sách, vở, dụng cụ học tập, quần áo đồng phục; nếu thêm các khoản vận động tài trợ cũng gây khó khăn cho phụ huynh học sinh", Chánh văn phòng nêu hạn chế.

Ông Minh chỉ ra hướng khắc phục là các đơn vị trường học cần tiếp tục mở rộng các đối tượng vận động tài trợ trên địa bàn, không chỉ tập trung vào một đối tượng là phụ huynh học sinh; không tập trung vận động tài trợ vào đầu năm học.

Ông Hồ Tấn Minh nhắc lại quy định tại Thông tư số 16/2018/TT-BGDĐT ngày 3/8/2018 của Bộ GD&ĐT quy định về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân, cơ sở giáo dục vận động, tiếp nhận các khoản tài trợ.

Các nội dung thực hiện như trang bị thiết bị, đồ dùng phục vụ dạy và học; thiết bị phục vụ nghiên cứu khoa học; cải tạo sửa chữa, xây dựng các hạng mục công trình phục vụ hoạt động giáo dục tại cơ sở giáo dục; hỗ trợ các hoạt động giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Quy định cũng khuyến khích các nhà tài trợ tổ chức thực hiện việc đầu tư, xây dựng theo hình thức "chìa khóa trao tay", mua sắm trang thiết bị và lắp đặt hoàn chỉnh để bàn giao cho cơ sở giáo dục.

Khoản 2, Điều 3, Thông tư 16 quy định không vận động tài trợ để chi trả thù lao giảng dạy; các khoản chi liên quan trực tiếp cho cán bộ quản lý, giáo viên, giảng viên và nhân viên, các hoạt động an ninh, bảo vệ; thù lao trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh; thù lao duy trì vệ sinh lớp học, vệ sinh trường; khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên; các chi phí hỗ trợ công tác quản lý của cơ sở giáo dục.

Qua các văn bản hướng dẫn của sở GD&ĐT, nguyên tắc và nội dung chính phải đảm bảo nguyên tắc tự nguyện, công khai, minh bạch, không ép buộc, không quy định mức tài trợ bình quân, không quy định mức tài trợ tối thiểu, không lợi dụng việc tài trợ cho giáo dục để ép buộc đóng góp và không xem huy động tài trợ là điều kiện cho việc cung cấp dịch vụ giáo dục, đào tạo.

Thủ trưởng đơn vị cần mở rộng các đối tượng vận động tài trợ trên địa bàn, không chỉ tập trung vào một đối tượng là phụ huynh học sinh.

Xây dựng cơ chế giám sát, chấn chỉnh lạm thu

Đại diện Sở GD&ĐT cho biết theo chỉ đạo của UBND TPHCM, Sở GD&ĐT TPHCM phối hợp với các sở ngành, quận huyện TP Thủ Đức để dự thảo công văn hướng dẫn triển khai thực hiện chặt chẽ các quy định.

Về nội dung thu (định danh), tất cả các tên, khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục (không bao gồm học phí) phải đảm bảo đúng tên của 26 nội dung khoản thu thuộc 4 nhóm theo phân loại của phụ lục đính kèm Nghị quyết số 04/2023/NQ-HĐND ngày 12/7/2023 của HĐND Thành phố.

Về mức thu (định lượng), các mức thu của khoản thu dịch vụ phục vụ, hỗ trợ hoạt động giáo dục (không bao gồm học phí) phải đảm bảo không vượt mức thu tối đa theo quy định cùng từng nhóm theo phân loại địa bàn.

Trên cơ sở nội dung và khung mức thu được quy định theo phân cấp, các cơ sở giáo dục công lập căn cứ vào tình hình thực tế, điều kiện cơ sở vật chất và nhu cầu của cha mẹ học sinh để xây dựng dự toán thu - chi cho từng nội dung thu làm căn cứ tính toán mức thu cụ thể phù hợp từng đơn vị năm học 2023-2024.

Khi xây dựng dự toán căn cứ nội dung theo các hướng dẫn chuyên môn của ngành giáo dục về thực hiện các chương trình dạy học 2 buổi/ngày, chương trình ngoại khóa và các nội dung khác theo quy định (chi tiết hướng dẫn theo từng bậc học đính kèm theo công văn hướng dẫn).

Về công khai các khoản thu, tất cả các khoản thu phải được các đơn vị thông báo đầy đủ, công khai bằng văn bản đến phụ huynh, học sinh, sinh viên; bộ phận tài vụ của nhà trường thực hiện thu tiền, phát hành biên lai, hóa đơn thu tiền cho từng học sinh, sinh viên.

Ông Minh nhắc việc không giao cho giáo viên trực tiếp thu, chi tiền và đồng thời thực hiện đầy đủ các chế độ quản lý tài chính theo quy định. Tất cả khoản thu phải đảm bảo thanh toán không dùng tiền mặt.

Ngoài ra, các đơn vị phải tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát tình hình thu chi đầu năm học tại các cơ sở giáo dục trực thuộc theo phân cấp quản lý, kịp thời chấn chỉnh tình trạng thu các khoản thu không đúng quy định.