Thanh tra kết quả “kiểm định chất lượng giáo dục” ở một số trường đại học

Trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Huy Bằng, Chánh Thanh tra Bộ GD&ĐT cho biết, kiểm định chất lượng giáo dục là nhiệm vụ quan trọng được đề cập rất đậm nét trong Luật Giáo dục đại học. Hoạt động kiểm định nhằm đảm bảo việc quản lý của nhà nước, đảm bảo việc tự chủ của các cơ sở giáo dục và trách nhiệm đi theo đó là giải trình.

Hiện nay, cả nước có 5 Trung tâm kiểm định chất lượng giáo dục. Thời gian qua, các trung tâm đã nỗ lực thực hiện kiểm định chất lượng nhiều trường đại học và một số chương trình giáo dục. 

Chủ trương của Bộ GD&ĐT sắp tới sẽ làm rất mạnh về kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục và sẽ có thêm những tổ chức kiểm định độc lập (theo Luật GD ĐH sửa đổi).

Việc kiểm định chất lượng không chỉ là vấn đề mới với các trường mà còn mới với các trung tâm kiểm định chất lượng.

Theo đó, trách nhiệm quản lý của Bộ GD&ĐT là ban hành những văn bản hướng dẫn thanh tra, kiểm tra việc thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục.

Từ cách tiếp cận như vậy, Bộ GD&ĐT đã đưa kế hoạch thanh tra năm 2019 là thanh tra 1 số trung tâm kiểm định và một số cơ sở giáo dục đã được kiểm định chất lượng giáo dục nhằm kịp thời phát hiện ra những điểm tốt để nhân rộng và những điểm chưa tốt để chấn chỉnh; đồng thời rà soát lại trong văn bản chỗ nào chưa đầy đủ và chưa rõ ràng để kịp thời sửa đổi.

Việc thanh tra, kiểm tra này sẽ thực hiện như thế nào, thưa ông?

Mục đích của việc thanh tra, kiểm tra này là đánh giá cách triển khai tổ chức, kết quả kiểm định ở một số trường đại học xem có đúng quy định của pháp luật không?, kết quả có khách quan, có phù hợp không? ...những tiêu chí đặt ra như vậy có sát với phát triển thực tế của các trường đại học không?

Đặc biệt, để phòng ngừa, kịp thời chấn chỉnh những sai phạm trong cách tổ chức không đúng quy trình, những tiêu chí không đúng, minh chứng không đầy đủ, không khách quan…ở kết quả kiểm định.

Nếu không kịp thời chấn chỉnh thì việc kiểm định mặc dù đạt kết quả nhưng thực chất không đạt được kết quả như vậy sẽ ảnh hưởng, bất lợi đến chất lượng nói chung cũng như quyền lợi của các trường nói riêng.

Những trường đại học khi thanh tra, kiểm tra không đạt chuẩn chất lượng, không đạt đúng các tiêu chí đề ra có bị tước giấy phép chứng nhận kiểm định chất lượng không?

Hiện nay chưa có cơ chế tước giấy phép chứng nhận kiểm định chất lượng giáo dục, vậy nên vấn đề này cần phải điều chỉnh.

Thanh tra, kiểm tra ở đây không phải là kiểm định lại mà kiểm tra theo quản lý, cách làm chứ không đánh giá chuyên môn vì kết quả kiểm định phải có hội đồng.

Giả sử, cơ sở giáo dục này gian lận để có kết quả tốt, trung tâm kiểm định lại không nghiêm túc trong khi làm thì phải có chế tài xử phạt.

Đây là một vấn đề hiện nay mà Luật chưa quy định rõ. Từ kết quả thanh tra, kiểm tra, có thể rút ra những kiến nghị, những quy định pháp luật còn hổng, còn thiếu để bổ sung.

Sau khi có kết luận, Bộ GD&ĐT có công khai những trường có “gian lận” trong kiểm định, những trung tâm thực hiện kiểm định không nghiêm túc không thưa ông?

Quan điểm của tôi là luôn công khai và tùy vào từng trường hợp cụ thể.

Trân trọng cám ơn ông!

Hồng Hạnh