Bùng nổ tranh luận về đáp án chính thức môn tiếng Anh tốt nghiệp THPT 2023

Câu đó có 2 đáp án đúng

Đề thi môn tiếng Anh năm nay ghi nhận có ý kiến tranh luận xoay quanh vấn đề chuyên môn.

Trong đó, ở câu 31 - mã đề 401 (câu 46 - mã đề 402, câu 50 - mã đề thi 409), đề bài yêu cầu chọn đáp án sai. Các tranh cãi xung quanh hai phương án B và C.

Xem chi tiết đề thi 401 TẠI ĐÂY.

Đề bài: "Their pioneering (A) research showed that the learning motivation of the two groups of learners was quite distinctive (B) from each other, and the comparative (C) group whose learning motivation was stronger performed better than the control (D) group".

(Tạm dịch: Nghiên cứu tiên phong của họ cho thấy động cơ học tập của hai nhóm người học khá khác biệt với nhau, và nhóm thí nghiệm, với những người có động cơ học tập mạnh mẽ hơn, đạt kết quả học tập tốt hơn nhóm đối chứng).

Các từ được gạch chân để chọn lỗi sai gồm (từ trong ngoặc là nghĩa tiếng Việt được hiểu trong văn cảnh câu được hỏi): A. pioneering (tiên phong); B. distinctive (khác biệt); C. comparative (thí nghiệm/so sánh); D. control (đối chứng/kiểm soát).

Theo đáp án được Bộ GD&ĐT công bố, phương án trả lời đúng là B. Điều này đồng nghĩa với việc nếu thí sinh trả lời là C (từ cần được sửa là từ comparative) sẽ không có điểm.

Bình luận về đáp án này, ông Luyện Quang Kiên (Hà Nội), người 5 lần đạt 9.0 IELTS (và là người đầu tiên ở Việt Nam đạt 9.0 với cả 4 kỹ năng IELTS bao gồm nghe, nói, đọc, viết), đã bày tỏ sự bất bình.

"Sự thật là câu đó có 2 đáp án đúng! Nếu không chấp nhận đáp án đúng của thí sinh thì đó là một sự bất công", ông Kiên nói với phóng viên Dân trí.

Theo ông Kiên, việc Bộ GD&ĐT chọn đáp án B có thể hiểu được nếu nhìn nhận từ góc độ nguyên tắc của người ra đề. Khi ra đề, người ra đề có mục tiêu kiểm tra dựa trên những gì học sinh được học.

Ở trình độ học sinh THPT, việc kiểm tra "distinct" với "distinctive" là đáp án có lý. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra rằng thí sinh chọn đáp án C, "comparative" cũng vẫn đúng.

Theo ông, "comparative" và "comparison" group là nội dung thường gặp ở bậc đại học, hoặc người học thường xuyên đọc báo nghiên cứu.

"Đúng là không có lý do gì để đưa khái niệm comparative/comparison vào bài thi dành cho học sinh lớp 12, vì nó không phải là một nhóm từ vựng phù hợp dành cho đối tượng người thi này. Nhưng những người giỏi thường sẽ chọn đáp án này nhiều hơn", ông Kiên chia sẻ.

Đồng thời, ông Quang Kiên chỉ ra câu đề thi trích dẫn để hỏi thí sinh có lỗi về dấu câu trong câu.

Viết đúng nguyên tắc của mệnh đề tính từ trong tiếng Anh phải là: "Their pioneering research showed that the learning motivation of the two groups of learners was quite distinctive from each other, and the comparative group, whose learning motivation was stronger, performed better than the control group".

Từ những lý do trên, ông Kiên cho rằng nếu chỉ công nhận đáp án B sẽ gây bất công do những học sinh giỏi hơn mới nhìn ra vấn đề của đáp án C. Vậy nhưng, các bạn giỏi hơn lại bị mất điểm.

Do đó, để công bằng cho các thí sinh, ông Luyện Quang Kiên nêu rằng Bộ GD&ĐT nên chấp nhận cả 2 đáp án.

Đồng quan điểm, bà Vũ Thị Mai Phương, giảng dạy tiếng Anh tại Hà Nội, đã viết thư kiến nghị tới Bộ GD&ĐT.

Bà bày tỏ, trong khoa học, khi so sánh giữa hai nhóm đối tượng nghiên cứu, người ta sử dụng thuật ngữ "control group" và "experimental group" hoặc "comparison group".

Nhóm comparison group/experimental group là nhóm nhận được sự can thiệp của thí nghiệm còn nhóm "control group" phục vụ như là cơ sở. Việc đề cập tới nghiên cứu "research" và nhóm cơ sở "control group" dẫn tới từ "comparative" trở nên sai lệch về kiến thức khoa học. Do đó, đáp án C cần được công nhận.

"Với các em lựa chọn đáp án "comparative", tôi kiến nghị Bộ GD&ĐT công nhận cho điểm. 0,2 điểm, nếu nhân đôi ở ngành ngôn ngữ Anh, có tính chất quyết định tới việc đỗ, trượt của học sinh và sẽ là thiệt thòi lớn cho các em đã nhận ra lỗi sai này trong câu", bà Phương bày tỏ.

"Cartoon" chỉ có nghĩa là phim hoạt hình?

Tương tự, câu 18 của mã đề 401 cũng gây tranh cãi, với yêu cầu điền từ vào chỗ trống: "The journalist is talking about having a new______ published in the local newspaper next week".

Bốn đáp án đưa ra gồm: A. editor; B. documentary; C. cartoon; D. article.

Đáp án chính thức vừa được Bộ GD&ĐT công bố là D. Song, vẫn còn nhiều ý kiến cho rằng, thí sinh chọn C vẫn đúng.

Ông Nguyễn Trung Dũng, Trưởng phòng chương trình của một hệ thống giáo dục tại Việt Nam phân tích, đáp án C. cartoon nghĩa là tranh biếm họa/tranh hài/truyện tranh.

Đáp án này phù hợp với phần nội dung còn lại của câu "published in the local newspaper - được xuất bản trên tờ báo địa phương". "Cartoon" là một trong nhiều mục thường xuất hiện trong các tờ báo.

Ông cho rằng, có thể phần kết hợp giữa "cartoon" và "The journalist - nhà báo" không thuận lắm nhưng hoàn toàn không sai về cả nội dung và ngữ pháp.

Theo định nghĩa của từ điển Oxford Learner's Dictionary (online), journalist là "a person whose job is to collect and write news stories for newspapers, magazines, radio, television or online news sites".

Theo định nghĩa của từ điển Cambridge Dictionary (online), journalist là "a person who writes news stories or articles for a newspaper or magazine or broadcasts them on radio or television".

Hiện có rất nhiều định nghĩa về "journalist". Câu trong đề thi đưa ra không có bối cảnh, vì vậy, miễn là nội dung câu không sai thì câu hoàn toàn đúng. Một nhà báo nào đó, mặc dù nghề nghiệp chuyên nghiệp là một nhà báo, vẫn muốn thử sức với việc vẽ tranh biếm họa/tranh hài/truyện tranh và may mắn là mới được xuất bản trong tờ báo địa phương vào tuần tới.

"Câu diễn đạt này hợp lý, không sai. Không phải trong câu có "the journalist" thì bắt buộc nội dung còn lại của câu phải là "article". Suy luận như vậy là cứng nhắc", ông Dũng nói.

Vì thế, vị trưởng phòng này bày tỏ, việc Bộ GD&ĐT công bố đáp án môn tiếng Anh khi chưa có câu trả lời thỏa đáng cho các thắc mắc về chuyên môn liên quan đến đề thi là một việc làm khó hiểu.

"Các đồng nghiệp người nước ngoài của tôi, tiếng Anh của họ là tiếng mẹ đẻ, cũng cảm thấy khó hiểu trước câu lý giải của Ban ra đề cấp quốc gia rằng "cartoon" có nghĩa là phim hoạt hình nên không phù hợp với phần còn lại của câu là "tờ báo". Nói "cartoon" chỉ có nghĩa là phim hoạt hình không khác gì việc cho rằng từ "go" trong tiếng Anh chỉ là động từ", ông Nguyễn Trung Dũng nói.

Còn ông Lưu Việt Cường, giảng dạy tiếng Anh tại TP Hải Phòng, bày tỏ thắc mắc về câu hỏi số 50 của mã đề 401 (cũng là câu 42 của mã đề 419).

Câu hỏi cụ thể:

"Question 42: Which of the following can be inferred from the passage?

A. Many adults think that the present world is as dangerous as it used to be.

B. Many adults are doubtful about their children's ability to take care of themselves.

C. Virtual life is considered to be more and more challenging for teenagers in the present world.

D. The majority of teenagers surveyed believed virtual reality was as interesting as real life".

Ông Cường phân tích, phương án A, C, D đều sai về mặt thông tin, tuy nhiên phương án B mà Bộ GD&ĐT công bố cũng không đủ căn cứ.

Ông dẫn lại thông tin trong bài đọc: "The surveyed adults said they thought today's youth were more protected than they had been when they were growing up. Giving examples of this protection, more than half said they would not let their teenage children hitchhike or go on holiday without an adult. Seven in ten said they would not allow their teenagers to get into a taxi on their own.

It is not clear whether adults believe the world is more dangerous than it used to be or whether they do not trust today's youngsters to look after themselves".

(Tạm dịch: "Những người trưởng thành được khảo sát cho biết họ nghĩ thanh thiếu niên ngày nay được bao bọc nhiều hơn so với khi họ lớn lên. Đưa ra ví dụ về sự bao bọc này, hơn một nửa nói rằng họ sẽ không để trẻ vị thành niên đi nhờ xe hoặc đi du lịch mà không có người lớn đi cùng.

Bảy trên mười người nói rằng họ sẽ không cho phép các con ở tuổi vị thành niên của mình lên taxi một mình. Không rõ liệu người lớn tin rằng thế giới nguy hiểm hơn trước đây hay họ không tin tưởng những người trẻ tuổi ngày nay có thể tự chăm sóc bản thân").

Ông Cường nêu, từ thông tin của bài đọc, rõ ràng có thể thấy bản thân tác giả cũng không kết luận được tại sao người lớn lại có xu hướng bao bọc các con nhiều hơn trong xã hội hiện đại ngày nay.

Do đó, thông tin của phương án D. Many adults are doubtful about their children's ability to take care of themselves đang chia ở hiện tại đơn, thể hiện sự thật chắc chắn không thể khẳng định là đúng (TRUE) hay sai (FALSE), mà chỉ có thể khẳng định là không có thông tin (NOT GIVEN).

"Một thông tin NOT GIVEN được dùng làm căn cứ để suy ra trong câu hỏi suy luận, tôi cho rằng đây là một điểm thiếu sót", ông Cường nói.

Để làm rõ hơn, ông Cường đưa ra một ví dụ minh họa bằng tiếng Việt để bảo vệ quan điểm của mình.

Ông viết: "Nhiều học sinh ngày nay giao tiếp tiếng Anh tốt hơn các thế hệ trước đây. Không rõ đây là kết quả của sự đổi mới trong phương pháp giảng dạy, hay là do sự quan tâm đầu tư của các bậc phụ huynh".

Nếu theo suy luận trên thì sẽ có đáp án: "Suy ra các bậc phụ huynh quan tâm đầu tư hơn cho các con?".

Ông chỉ ra rằng cách suy luận này hoàn toàn không ổn.

"Đáp án chính thức đã được Bộ GD&ĐT công bố, tôi cho rằng Bộ đã có những cân nhắc nhất định. Tuy nhiên, tôi mong muốn đại diện của Bộ GD&ĐT sẽ có lời giải thích thuyết phục trước các em học sinh, các thầy cô giáo và toàn xã hội về các câu hỏi đang được tranh luận", ông Lưu Việt Cường viết trong thư gửi tới Bộ GD&ĐT và báo Dân trí.